Budżet Obywatelski coraz bardziej zielony

Zalew Bagry to jedno z miejsc, które najbardziej zyskało dzięki Budżetowi Obywatelskiemu

Wyniki ostatnich edycji Budżetu Obywatelskiego jasno pokazują, że to miejska zieleń jest co roku największym zwycięzcą. W głosowaniach wygrywają zarówno projekty drobnych nasadzeń na osiedlach, jak i dużych, kilkumilionowych inwestycji. Zakrzówek, Bagry, tężnie solankowe w Nowej Hucie – to tylko kilka przykładów.

W głosowaniu z 2016 roku zwyciężyło prawie 30 „zielonych” projektów. Wśród nich aż sześć z dziesięciu projektów ogólnomiejskich. Na placu Matejki i skwerze przy ul. Retoryka pojawiły się nowe nasadzenia. Mieszkańcy osiedla Wieczysta dostali nowy skwer u zbiegu ul. Lema i al. Jana Pawła II, a istniejący już wcześniej zieleniec przy ul. Krowoderskich Zuchów zyskał nowy wygląd. Na placu zabaw przy al. Grottgera dzieci korzystają już ze zrewitalizowanej górki saneczkowej, gotowa jest też siłownia na wolnym powietrzu w Bronowicach.

O tym, że Budżet Obywatelski odpowiada na realne zapotrzebowanie ze strony mieszkańców, może świadczyć przykład Ruczaju, gdzie w ubiegłym roku zrealizowano aż trzy projekty dotyczące nasadzeń zieleni, w rejonie ulic Grota-Roweckiego i Bobrzyńskiego.

Poprawę zauważyli też na pewno mieszkańcy spacerujący w parku leśnym w Borku Fałęckim, gdzie wyremontowany został główny trakt. Na kilku placach zabaw pojawiły się nowe urządzenia – np. w parku im. Stanisława Skalskiego w Czyżynach.

Inaczej patrzymy na miasto

Socjolog miasta dr hab. Paweł Kubicki dostrzega kilka przyczyn popularności projektów dotyczących zieleni. – Z jednej strony rośnie potrzeba podnoszenia jakości życia w mieście. Miasto nie jest już postrzegane jako przestrzeń sprowadzająca się tylko do pracy, domu i ulic, którymi się przemieszczamy, ale też patrzy się na nie przez pryzmat tzw. miejsc trzecich, gdzie można miło spędzać czas z rodziną i przyjaciółmi – komentuje socjolog. – Z drugiej strony bardzo mocno wzrosła świadomość ekologiczna krakowian. Jeśli chcemy mieć czyste powietrze, dobry klimat w mieście, to powinniśmy dbać o rozwój miejskiej zieleni – podsumowuje Kubicki.

Realizacja w kolejnym roku, ale z wyjątkami

Projekty, które wygrały głosowanie w jednym roku, są w zdecydowanej większości realizowane w kolejnym. Więcej czasu zajmuje realizacja największych zadań, gdzie potrzeba przygotować wiele dokumentów – tak jak w przypadku nowego parku w Czyżynach, obok zabytkowego hangaru czy wodnego placu zabaw w parku Jordana, które wygrały w 2016 roku, a zostaną zrealizowane w tym sezonie.

Są też i takie przypadki, kiedy projekt wygrywający w Budżecie Obywatelskim zostaje włączony do dużo większej, miejskiej inwestycji. Tak było w przypadku Krowodrzy, gdzie mieszkańcy zagłosowali na wymianę małej architektury w parku Krakowskim, a dostaną w efekcie całościowy remont, od alejek, przez ławki, kosze i fontannę aż po nowy plac zabaw.

Drugi taki przykład to Zakrzówek: w ramach głosowania wygrał ogólnomiejski projekt kąpieliska – będzie ono jednak częścią nowego parku, który miasto tam przygotowuje. – Zanim doszło do realizacji tego zadania z Budżetu Obywatelskiego, miasto w międzyczasie wykupiło cały obszar Zakrzówka – tłumaczy Piotr Kempf, dyrektor ZZM. Dzięki temu krakowianie na terenie prawie 51 ha doczekają się m.in. kąpielisk, przestrzeni wspinaczkowych, tras rowerowych, ścieżki zdrowia, miejsc piknikowych oraz wybiegu dla psów. Powstaną też wkomponowane w krajobraz Zakrzówka budynki – Centrum Sportów Wodnych i Centrum Edukacji Ekologicznej. Prace przy I etapie tworzenia parku rozpoczną się w tym roku.

Bagry w nowej odsłonie

Pracownicy ZZM, pytani o najważniejsze zadanie zrealizowane w ramach BO, wymieniają w pierwszej kolejności Zalew Bagry. Zagospodarowanie terenu przy akwenie zwyciężyło po raz pierwszy w części ogólnomiejskiej w 2015 roku. – Pierwszy etap zagospodarowania Zalewu Bagry został zrealizowany. Udało się nam zbudować nowe alejki, zamontować nowe oświetlenie oraz elementy małej architektury – wymienia Łukasz Pawlik, wicedyrektor ZZM. Powstała plaża, pomost z wieżą ratowniczą, siłownia pod gołym niebem, place zabaw i łąki kwietne.

Widząc pozytywne efekty, mieszkańcy zagłosowali na rewitalizację Bagrów ponownie. W 2016 roku – na odtworzenie pomostów przy kąpielisku, a w 2017 roku na dalszą część rewitalizacji, dzięki czemu na przeprowadzenie prac zarezerwowane zostały 3 miliony złotych. – Mieszkańcy doceniają to, co zostało wcześniej zrobione dzięki BO i angażują się w jego kolejne edycje – ocenia wicedyrektor ZZM.

Co w tym roku?

W tym sezonie na realizację czeka kolejna lista zadań, wybranych przez mieszkańców w głosowaniu w 2017 roku. Jakich zmian możemy się spodziewać? Na terenie Starego Miasta, Mistrzejowic oraz w Lasku Łęgowskim w Czyżynach pojawią się nowe ławki. Na Prądniku Czerwonym, w Krowodrzy i w Bieżanowie pojawią się nowe nasadzenia. Powstanie też kilka nowych skwerów – np. w Przegorzałach, u zbiegu ulic Kamedulskiej i Szyszko-Bohusza oraz przy ul. Prądnickiej. W Lesie Witkowickim na Prądniku Białym dotychczasowy plac zabaw zostanie zastąpiony nowym, w dzielnicy zamontowanych zostanie też 150 budek lęgowych dla ptaków. Ulica Twardowskiego ma się zamienić na „zieloną aleję” z uspokojonym ruchem, ułatwiając bezpieczne połączenie Zakrzówka z Bulwarami Wiślanymi.

Na Żabińcu, w pobliżu boiska, zamontowana zostanie „tyrolka” do zjeżdżania. Po położeniu brakującej nawierzchni będzie można korzystać z mini-boiska, które powstało przy ul. Jodłowej. W dzielnicy XI powstanie nowy zagospodarowany teren zielony – „Duchacka Strefa Rekreacji i Wypoczynku”. Nad Zalew Nowohucki powróci plaża (to jedna z wielu zmian, jakie dzięki Budżetowi Obywatelskiemu udało się i uda przeprowadzić w tym miejscu).

Przygotują projekty

ZZM zajmie się też przygotowaniem dokumentów dla dużych zadań, które na zakończenie wszystkich prac będą musiały poczekać do 2019 roku. To m.in. wspomniana wyżej kontynuacja rewitalizacji terenów nad Bagrami, budowa tężni solankowych w Nowej Hucie i przekształcenie w park zaniedbanego terenu zielonego przy ul. Wadowickiej.