"Dwa na słońcach swych przeciwnych - Bogi"

W TYM GROBOWCU POCHOWANY JEST HENRYK REYMAN fot. Krzysztof Kalinowski/LoveKraków.pl

Mówisz Cracovia - myślisz Józef Kałuża, mówisz Wisła Kraków - myślisz Henryk Reyman. W listopadowe dni warto odwiedzić groby i miejsca poświęcone dwóm legendom największych krakowskich klubów. Za Juliuszem Słowackim można powiedzieć, że były to "Dwa na słońcach swych przeciwnych - Bogi". Takiego porównania użył kiedyś w rozmowie z "Gazetą Wyborczą" profesor Józef Lipiec.

Józef Kałuża 1896-1944

Józef Kałuża żył tylko 48 lat, ale pamięć o byłym napastniku Cracovii trwała będzie bez końca. Urodził się 11 lutego 1896 roku w Przemyślu. Jako piłkarz rozegrał dla Pasów 404 mecze, w których zdobył 465 bramek (w ekstraklasie 36 bramek w 62 meczach). Mierzył zaledwie 166 centymetrów, ale dzięki znakomitemu wyskokowi świetnie grał głową. – To był krakowski Messi – mówił o nim niedawno Zbigniew Boniek, prezes Polskiego Związku Piłki Nożnej. W 1921 roku zdobył z Cracovią mistrzostwo Polski.

W reprezentacji Polski wystąpił 16 razy, strzelając przy tym siedem goli. Po zakończeniu kariery działał w Polskim Związku Piłki Nożnej i był selekcjonerem kadry. Pracował też jako nauczyciel i dziennikarz.

W 1926 roku  w „Przeglądzie Sportowym” tak mówił o swojej karierze: „Błonia krakowskie, kolebka całego szeregu znanych graczy, pozwoliły Cracovii w r. 1911 znaleźć we mnie talent. Nie mając nawet sposobności do pokazania się w rezerwie, już z wiosną r. 1912 znalazłem się w I drużynie, w której grali wówczas m. in. ś.p. Poznański, ś.p. Pollak, Singer, bracia Traubowie, Synowiec, dr Lustgarten i t.d.

Mimo moich 15 lat i wagi o wiele mniejszej niż piórkowej, trener Cracovii, Kożeluch, zakwalifikował mnie na stałe do I drużyny. Niemałą zasługę w tem miał sam Kożeluch, no i Singer, od którego zdobywałem pierwsze wiadomości taktyczne.

Ciekawie trenował nas Kożeluch. Np. strzelanie: kto trafił w pewne z góry oznaczone miejsce w bramce, otrzymywał czekoladę. Wkrótce mnie i Mielecha „odstawiono” od strzelania, ponieważ brakowało stale czekolady dla innych.”

Zmarł 11 października 1944 roku w Krakowie z powodu ciężkiej choroby. Szczepionka na nią była w Polsce niedostępna z powodu wojny. Jego grób znajduje się na Nowym Cmentarzu Podgórskim. Jak tam trafić?


Kałuży hołd będzie można oddać także pod stadionem Cracovii, gdzie 11 października - po wielu latach starań - stanął pomnik. Wykonał go profesor Czesław Dźwigaj. – Analizowali każdy ruch, ułożenie stopy, napięcie mięśnia. Potem była debata nad strojem, nad butami, nawet nad sznurówką! To było bardzo trudne zadanie, ale na szczęście udało mi się przez to przebrnąć – mówi artysta.




Henryk Reyman 1897 – 1963

Henryk Reyman przyszedł na świat rok później od Józefa Kałuży, dokładnie 18 lipca 1897 roku w Krakowie. Również grał jako napastnik. Dwa razy był mistrzem Polski i królem strzelców ekstraklasy. W 1937 roku zdobył w lidze aż 37 bramek, co do dziś jest rekordem. We wszystkich meczach strzelił dla Białej Gwiazdy 109 goli. W 1924 roku był kapitanem reprezentacji na igrzyskach olimpijskich w Paryżu. W reprezentacji wystąpił 10 razy i zdobył pięć bramek.

W przerwie meczu z Cracovią (Wisła przegrywała 1:5) powiedział do kolegów z drużyny: „Nikt nie wymaga od was samych zwycięstw. Czasem i przegrać przychodzi. Ale każdy ma prawo żądać od was ambitnej i nieustępliwej walki. Nie dopuśćcie do tego, aby ludzie uznali was za niegodnych... podania ręki”. Spotkanie skończyło się remisem 5:5.
Walczył w I wojnie światowej, wojnie polsko-bolszewickiej, w czasie powstań śląskich. Był dowódcą I batalionu 37. pułku piechoty z Kutna (przed II wojną i w czasie wojny obronnej w 1939 roku).

Zmarł 11 kwietnia 1963 toku w Krakowie. Jego grób znajduje się na Cmentarzu Rakowickim, w kwaterze 26, rzędzie południowym po lewej stronie. Kwiaty i znicze można składać także pod pomnikiem upamiętniającym tę wybitną postać, stojącym niedaleko stadionu. Kibice Wisły zapowiadają, że przemaszerują w to miejsce razem z zarządem w środę wieczorem, tuż po zakończeniu meczu Euroligi w hali przy Reymonta. Początek rywalizacji o godzinie 19.

 

Autor korzystał ze stron wikipasy.pl i historiawisly.pl