Festiwal, który zrywa z gorsetem akademickim

Koncert Actions w ramach Sacrum Profanum 2018 fot. Michał Ram/ mat. prasowe Krakowskiego Biura Festiwalowego

Trwa 16. edycja Festiwalu Sacrum Profaum. Tegoroczna edycja upływa pod znakiem czterech haseł: NPDLGŁŚĆ/WLNŚĆ/EMNCPCJ/FNTZMT. W programie koncerty, spektakle, warsztaty i spotkania. Nie tylko dla dorosłych, ale również dzieci. Jak mówi Krzysztof Pietraszewski, kurator wydarzenia, festiwal postanowił „zerwać z gorsetem akademickim”. Co to oznacza w praktyce?

Za nami już dwa koncerty, które we wtorkowy wieczór odbyły się w Cricotece i Muzeum Inżynierii Miejskiej. Mowa o koncertach Meduza i Actions – perle w katalogu utworów Krzysztofa Pendereckiego. To nie koniec, bo festiwal dopiero rozkręca się na dobre. I to nie tylko dla dorosłych.

Festiwal też dla najmłodszych

Podobnie jak w poprzednich latach, festiwal przygotował sporo propozycji dla najmłodszych. W ramach Sacrum Profanum odbędą się koncert spacerowy czy teatr muzyczny.

I tak 15 września w Cricotece odbędzie się koncert Aeolian, przygotowany z myślą o dzieciach w wieku od 5 lat. Podczas wydarzenia zabrzmią tradycyjne instrumenty oraz oryginalne, napędzane przez powietrze i skonstruowane specjalnie na potrzeby tego projektu. Baśniowego świata dziecięcych skojarzeń na pewno nie zabraknie.

Dzień później, w Ice Kraków dzieci w wieku 1–3 lat będą mogły rozpocząć przygodę z festiwalem podczas spektaklu „Blisko”, wyprodukowanym przez Centrum Sztuki Dziecka w Poznaniu. Kolejna propozycja to teatr muzyczny The Otheroom w Małopolskim Ogrodzie Sztuki (dla dzieci od lat 7).

– Odkąd organizujemy festiwale, obserwujemy, jak publiczność się zmienia. Wiemy też, jakiej grupy nam brakuje. Myślę, że powinniśmy od początku pokazywać dzieciom, że wybór spędzania czasu wolnego zależy od nas – rodziców i od osób, które starają się tworzyć projekty kulturalne. Chcemy dać dzieciom wyjście: „jeśli masz czas wolny, idź na koncert, posłuchaj muzyki”. Może uda nam się do tego zachęcić powoli małymi krokami – mówi Izabela Helbin, dyrektor Krakowskiego Biura Festiwalowego.

Siostra Bogów

Zachęcać do udziału w wydarzeniach zapewne nie trzeba będzie wiernej, festiwalowej publiczności. W programie skupionym wokół czterech haseł – NPDLGŁŚĆ/WLNŚĆ/EMNCPCJ/FNTZMT, odbędą się nie tylko koncerty, ale również spotkania m.in. z Olgą Tokarczuk. Skoro już mowa o laureatce The Man Booker International Prize 2018 za powieść „Bieguni” oraz dwukrotnej laureatce Nagrody Literackiej „Nike” za wspomnianą już powieść oraz za „Księgi Jakubowe”, warto wspomnieć o operze Ahat Ili – Siostra Bogów.

Będzie to kulminacyjny punkt Sacrum Profanum. Autorką libretta jest właśnie Tokarczuk, która stworzyła go w oparciu o swoją książkę „Anna In w grobowcach świata”. Pisarka sięgnęła do jednego z najstarszych mitów ludzkości, którego bohaterką jest sumeryjska bogini i wojny Inanna. W operze wyreżyserowanej przez Pię Partum, akcent został przesunięty na jej służącą – Ahat Ili. Spektakl zobaczymy w ramach pasma FNTZMT/NPDLGŁŚĆ.

– Jeżeli chodzi o tegoroczne motywy przewodnie, to chcieliśmy w nietypowy sposób ograć 100-lecie niepodległości. Sacrum Profanum to dobre miejsce, by mówić o niepodległości, wolności, fantazmacie i emancypacji. Są one ze sobą ściśle powiązane – tłumaczy Krzysztof Pietraszewski, kurator festiwalu.

Festiwal równych praw

Dodaje, że niepodległością jest wspólnota, a pod względem muzycznym – twórczość polskich kompozytorów ostatniego stulecia. Jeżeli chodzi o emancypację, w tym roku przypada 100-lecie przyznania praw wyborczych kobietom. W związku z tym obchodzimy również Rok Praw Kobiet.

– Podczas tegorocznej edycji zdecydowaliśmy się wprowadzić parytet. 47% twórców na festiwalu stanowią kobiety, a 53% mężczyźni. Emancypacja  to nie tylko parytety, ale też dojście mniejszości do równych praw. Czemu zatem nie wcielić tych kwestii w życie na festiwalu? Sacrum Profanum zawsze było festiwalem na równych prawach – obok uznanych kompozytorów, byli prezentowani kompozytorzy bez tego dorobku akademickiego, wywodzący się z innych dziedzin i środowisk – mówi Pietraszewski. –  To zerwanie z gorsetem akademickim ciążącym nad tą muzyką. A który chcemy wciąż rozwiązywać, aby był pojemniejszy – dodaje.

Dlatego też w programie znalazło się wiele różnorodnych propozycji. Koncerty Ustroje, Bengt czy Folk Music (z dedykacją dla krakowskiego profesora), Żywiół, Emigranci czy Spółdzielnia. Opisy poszczególnych wydarzeń są dostępne na stronie http://sacrumprofanum.com/program.