Grupa Krakowska wychodzi z podziemia. I trafia do Pawilonu Czapskiego

Wystawa II Grupy Krakowskiej w Pawilonie Czapskiego fot. Krzysztof Kalinowski/LoveKraków.pl

W Pawilonie Czapskiego trwa wystawa poświęcona II Grupie Krakowskiej. Na ekspozycji Muzeum Narodowego w Krakowie można zobaczyć wybór najbardziej interesujących prac 18 artystów.

Do oddziału Muzeum Narodowego w Krakowie przy ul. Piłsudskiego 12 zawitała sztuka II Grupy Krakowskiej. W Pawilonie Czapskiego można zobaczyć dzieła 18 artystów, wśród których znajdują się rysunki, kolaże, techniki graficzne i gwasze.

Jak przyznaje kurator wystawy Anna Budzałek, wybór dzieł nie należał do najprostszych, a ograniczono go do prezentacji prac twórców takich jak Maria Jarema, Tadeusz Kantor czy Jerzy Nowosielski, którzy podpisali w 1957 roku akt powstania Stowarzyszenia Artystycznego II Grupa Krakowska.

– Kierowałam się kilkoma zasadami – przyznaje. – Chciałam zaprezentować dzieła nieznane, w miarę możliwości prace wczesne, by zobrazować drogę twórczą tych znakomitych artystów, ich otwartość na świat, chłonność i radość tworzenia.

W oddziale MNK prezentowane są również prace na papierze, które ze względów konserwatorskich – źle znoszą narażenie na światło – nie są często prezentowane i nie można ich zobaczyć na stałej ekspozycji w Galerii Sztuki Polskiej XX wieku.

Wśród prezentowanych dzieł znajdują się cztery prace Jerzego Nowosielskiego. Dwie z nich to zmysłowe akty kobiet.

– Jest takie powiedzenie, że genialnego artystę rozpoznaje się po kresce, co jest prawdą – mówi Budzałek. – Dowodem są wspomniane rysunki artysty, które są niemal schematyczne.

Twórczość potępiona

Początki Grupy Krakowskiej sięgają 1930 roku i Komunistycznego Związku Młodzieży. Tworzyli ją wówczas plastycy i studenci krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych, m.in. Sasza Blonder, Maria Jarema, Leopold Lewicki, Adam Marczyński, Jonasz Stern. Walczyli z panującym w Polsce postimpresjonizmem.

II wojna światowa rozproszyła grupę, ale jej program realizowała Grupa Młodych Plastyków skupionych wokół Podziemnego Teatru Eksperymentalnego, założonego przez Tadeusza Kantora w 1942 roku. Należeli do niej Tadeusz Brzozowski, Adam Hoffman, Janina Kraupe, Jerzy Kujawski, Kazimierz Mikulski, Jerzy Nowosielski, Mieczysław Porębski czy Jerzy Skarżyński. W czasie okupacji prowadzili dyskusje o sztuce i grali spektakle w prywatnym domu Ewy Siedleckiej.

W 1946 roku w siedzibie Związku Literatów grupa urządziła swoją pierwszą wystawę awangardową. Największym sukcesem okazała się zorganizowana na przełomie 1948-49 r. w Pałacu Sztuki Ogólnopolska Wystawa Sztuki Nowoczesnej - obecnie najważniejsza zbiorowa manifestacja nowoczesnej sztuki w Polsce. W epoce socrealizmu twórczość grupy została potępiona.

Wystawę w Pawilonie Czapskiego można zobaczyć do 8 września 2017 roku.