Postulat wpisania Kopca Wandy do rejestru zabytków zgłasza radny Nowoczesnej Artur Buszek. W tej sprawie złożył interpelację do prezydenta Jacka Majchrowskiego.
Kopiec Wandy to jeden z najstarszych kurhanów w mieście. W nienaruszonym stanie przetrwał zabory i dwie wojny światowe; dał odpór budowie kombinatu i drogi ekspresowej. Choć –jak przypuszczają archeolodzy – może kryć w sobie wiele tajemnic, nigdy nie został dokładnie przebadany.
Orka na kopcu
Dla krakowian (tych spoza Nowej Huty) i turystów nowohucki kurhan nie jest popularnym punktem na spacerowej mapie miasta, stąd jego stan – w odróżnieniu od pozostałych krakowskich kopców – pozostawia wiele do życzenia. Dość powiedzieć, że w 2016 roku przedstawiciel wynajętej przez Zarząd Zieleni Miejskiej firmy mającej kosić trawę w otoczeniu kopca, wjechał nań traktorem, ryjąc głębokie koleiny.
Stąd pomysł radnego Buszka, by objąć kopiec szczególną ochroną. – Niewątpliwie jest to zaniechanie, które nie powinno wystąpić – tłumaczy swój wniosek Artur Buszek. – Ta inicjatywa nie jest nowa. Starania ciągną się kilkanaście lat i w żaden sposób nie zostało to naprawione. Tam były problemy dotyczące własności, a to jeden z kluczowych zabytków, ważny nie tylko dla mieszkańców dzielnicy, ale i całego miasta – przekonuje radny.
Konserwatorzy: kopiec jest chroniony!
Jerzy Zbiegień, miejski konserwator zabytków przekonuje, że radny nie wykazał się zbytnim refleksem. Kopiec widnieje bowiem w wojewódzkim rejestrze zabytków od 2009 roku. – Decyzją Małopolskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków kopiec został wpisany do rejestru w kategorii zabytków archeologicznych. Daje mu to pełną ochronę prawną wynikającą z art. 7 ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami – tłumaczy. Taką samą, jak pozostałe kopce.
Skąd zatem zamieszanie wywołane przez radnego? Krakowskie kopce – Krakusa, Piłsudskiego i Kościuszki widnieją w rejestrze jako zabytki nieruchome, zaś nowohucki, jak wspominał Jerzy Zbiegień, został uznany za zabytek archeologiczny, a ich listy próżno szukać na stronie Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków.
Janczykowski: wielka wartość archeologiczna
Dlaczego Kopiec Wandy nie stał się, jak pozostałe krakowskie, zabytkiem nieruchomym? Jan Janczykowski, były wojewódzki konserwator zabytków przekonuje, że ów nigdy nie był poddany szczegółowym badaniom archeologicznym. – Kopiec Krakusa był w latach 30. XX w. rozkopany do spodu. Wandy nie był kompleksowo badany, ma wielką, nierozpoznaną wartość archeologiczną. Nie możemy nic o nim powiedzieć, stąd taka, a nie inna kategoria ochrony – mówi.
