W 2020 roku w Krakowie znajdowało się w budowie 14 projektów biurowych – więcej buduje się tylko w Warszawie.
W minionym roku w Krakowie do użytku oddano 140,7 tys. mkw. powierzchni biurowej, a w miastach regionalnych łącznie 397 tys. mkw. w 37 projektach.
Do największych inwestycji w Polsce możemy zaliczyć Face2face B w Katowicach (26,2 tys. mkw. – Echo Investment), Olivia Prime B w Gdańsku (25 tys. mkw. – Olivia Business Center), pierwszą fazę Centrum Południe we Wrocławiu (23,7 tys. mkw. – Skanska), budynek Wave A w Gdańsku (23,6 tys. mkw. – Skanska) oraz High 5ive IV w Krakowie (23,5 tys. mkw. – Skanska).
Na koniec 2020 roku w budowie znajdowały się 84 projekty o łącznej powierzchni 1,4 miliona mkw., z czego największa liczba nowych inwestycji powstaje w Warszawie (22), Krakowie (14), Trójmieście (14), w Katowicach (13) oraz Łodzi (8).
– Większość budynków w budowie jest obecnie realizowana zgodnie z harmonogramem. Niemniej jednak, na wielu rynkach spodziewamy się wystąpienia efektu luki podażowej w latach 2023-2024, ze względu na ograniczanie decyzji o rozpoczęciu realizacji nowych projektów do momentu ustabilizowania sytuacji gospodarczej w Polsce i na świecie – mówi Jan Szulborski, starszy konsultant w Cushman & Wakefield.
14 proc. niewynajętych biur
Pogarszająca się koniunktura gospodarcza doprowadziła do wzrostu poziomu pustostanów, który w ujęciu kwartalnym powiększył się o 0,4 pp., a w ujęciu rocznym wzrósł o 2,4 pp. i na koniec 2020 roku wyniósł 11,1%, a w samym Krakowie 14%.Ponadto, na skutek niepewności gospodarczej spowodowanej wybuchem pandemii utrzymuje się wysoki poziom podnajmów oferowanych na rynku.
Według szacunków Cushman & Wakefield na koniec 2020 roku blisko 108 tys. mkw. powierzchni biurowych było oferowanych w tej formie w stolicy oraz około 147 tys. mkw. w miastach regionalnych, co nie jest uwzględnione w statystykach dotyczących dostępnej powierzchni biurowej.
O jedną czwartą mniej wynajętych biur niż przed rokiem
W 2020 roku najemcy wynajęli w Krakowie 154,4 tys. mkw. Łącznie w Polsce wynajęto 1,189 mln mkw. powierzchni biurowej, co jest wartością o 24% niższą niż w roku poprzednim.
– Chociaż spadek wolumenu transakcji jest odczuwalny, warto zauważyć, że popyt w 2019 roku był rekordowy, a wstępne prognozy wskazywały nawet na dwukrotnie większe załamanie na rynku. Ponadto, obecna sytuacja wpłynęła również na strukturę popytu w odniesieniu do poprzednich lat poprzez zmniejszenie udziału nowych transakcji i wzrost liczby renegocjacji umów najmu. Niesłabnącą popularnością wśród najemców cieszyły się powierzchnie znajdujące się w budynkach będących w trakcie realizacji – blisko połowa nowych umów najmu stanowiły transakcje typu pre-let – mówi Katarzyna Lipka z Cushman & Wakefield.
Do największych transakcji zawartych w 2020 roku możemy zaliczyć umowę przednajmu zawartą przez PZU w budynku Generation Park Y w Warszawie (46,5 tys. mkw.), a w miastach regionalnych umowę przednajmu Allegro w biurowcu Nowy Rynek D w Poznaniu (26 tys. mkw.) oraz renegocjację umowy najmu ABB w budynku Axis w Krakowie (20 tys. mkw.).
Czynsze na dotychczasowym poziomie
W Krakowie czynsz bazowy utrzymał się na poziomie 15 euro/mkw. za miesiąc.
– W kolejnych kwartałach możemy spodziewać się stabilizacji czynszów bazowych wraz ze wzrostem pakietu zachęt, w postaci wydłużonego okresu zwolnienia z czynszu lub zwiększonych dopłat do wykończenia powierzchni, które zwiększą presję na czynsze efektywne – dodaje Katarzyna Lipka.
– Motorem napędowym rynku biurowego jest popyt z sektora usług SSC/BPO, głównie w segmencie Business Services oraz IT, ale również R&D, call i service center. Od niemalże dwóch lat do grona strony popytowej dołączyli również operatorzy powierzchni coworkingowych. Obecni tutaj operatorzy notują doskonałe wyniki, co w niedługim czasie z pewnością zachęci inne firmy zajmujące się wynajmem powierzchni elastycznych do otwarcia swoich kolejnych lokalizacji w Krakowie. Największy odsetek transakcji zawieranych w tym mieście dotyczy ekspansji w obecnych lokalizacjach, renegocjacji, relokacji, a wśród podmiotów wchodzących do Krakowa – także nowych umów najmu – mówi Dariusz Madej z Cushmana.
