Po 15 latach XXI wieku postanowiliśmy sprawdzić, w jakim stanie jest krakowska nauka. Czy pracownicy uczelni w tym czasie znacząco na nią wpłynęli  i osiągnęli sukces? Jak ich praca wpływa na nasze życie czy gospodarkę? Na początek, we współpracy z Akademią Górniczo-Hutniczą, przedstawimy najbardziej wartościowych pracowników uczelni.

AGH posiada około dwóch tysięcy pracowników naukowych. Jak mówi Bartosz Dembiński, rzecznik prasowy akademii, którego poprosiliśmy o przygotowanie listy naukowców, będzie to zestawienie subiektywne, ale oparte przede wszystkim na dorobku uczonych i wpływie ich badań na uczelnie oraz rzeczywistość.

Pod mikroskopem

Prof. Aleksandra Czyrska-Filemonowicz z Wydziału Inżynierii Metali i Informatyki Przemysłowej. Uczona jest kierownikiem Międzynarodowego Centrum Mikroskopii Elektronowej dla Inżynierii Materiałowej

– To jej udało się „zbudować” Centrum wraz jego sercem – jednym z najpotężniejszych mikroskopów elektronowych na świecie – przypomina Dembiński. Chodzi o 3,5-tonowy analityczny, wysokorozdzielczy mikroskop elektronowy z unikalnym oprzyrządowaniem, w tym system ChemiSTEM.

–  Jeśli makrokosmos badamy teleskopem Hubble'a, to tym mikroskopem badamy mikrokosmos. Badamy nanostrukturę w skali atomowej. Ponieważ struktura rzutuje na właściwości, znając ją, możemy sterować jak chcemy właściwościami materiałów – opisywała w 2011 roku urządzenie prof. Czyrska-Filemonowicz.

– Pani profesor to osoba niezwykle doceniana w kraju i na świecie, jeden z lepszych specjalistów z zakresu inżynierii materiałowej. Prowadzi badania z wielu dziedzin, m.in. materiałów dla lotnictwa, biomateriałów, przemysłu ciężkiego czy nawet branży kosmetycznej (firma Inglot) – wylicza zalety Bartosz Dembiński. I dodaje, że ma międzynarodowy zespół badawczy i współpracuje z niemieckimi ośrodkami.

Na liście najlepiej publikujących AGH: 30 miejsce z 171 pozycjami.

Zmieni rynek transportowy?

Niezwykle ceniona na AGH jest również inna kobieta – profesor Janina Molenda z Wydziału Energetyki i Paliw, kierownik Katedry Energetyki Wodorowej.

Opinii publicznej może być znana za sprawą problemów Dreamlinerów. Otóż w 2013 roku flota została uziemiona z powodu problemów z akumulatorami. Prof. Molenda i jej katedra prowadzą badania nad ogniwami paliwowymi i bateriami typu Li-ion.

Od lat wraz z naukowcami Uniwersytetu Jagiellońskiego prowadziła prace związane z uzyskaniem jak najbezpieczniejszych baterii i akumulatorów nowego typu. W rozmowie z RMF FM w 2013 roku przekonywała, że w ciągu najbliższych dwóch lat będzie możliwe wprowadzenie takiego produktu – przede wszystkim pod względem bezpieczeństwa –  na rynek.

– Akumulatory litowo-jonowe, nad którymi pracują naukowcy pod przewodnictwem Pani Profesor mogą znacząco zmienić rynek transportowy – dodaje rzecznik AGH. Badania są wciąż prowadzone.

Na liście najlepiej publikujących AGH: 37 miejsce z 161 publikacjami.

Mentor

Prof. Tadeusz Uhl z Wydziału Inżynierii Mechanicznej i Robotyki,  jest kierownikiem Katedra Robotyki i Mechatroniki. Jak mówi Dembiński, to  jeden z najbardziej utytułowanych naukowców uczelni, twórca dobrze prosperującej firmy EC Engineering. I faktycznie, biuro projektowe w swoim protfolio ma takie marki jak Airbus, Zefiro (chińska szybka kolej) czy Bombardier Areocraft (długodystansowe, samoloty VIP).

Jest także twórcą robota służącego do mikromanipulacji wewnątrzkomórkowych. Jego stworzenie kosztowało pół miliona złotych, a wykorzystywać go można m.in. do „wymiany wybranych elementów wnętrza komórki, np. jądra czy cytoplazmy, co ma zastosowanie m.in. w inżynierii genetycznej i sztucznym zapłodnieniu”.

Na liście najlepiej publikujących AGH: 7 miejsce z 516 publikacjami.

Układy scalone dla Japończyków

Prof. Paweł Gryboś – Wydział Elektrotechniki, Automatyki, Informatyki i Inżynierii Biomedycznej, Katedra Metrologii i Elektroniki. – Twórca unikatowych w skali globalnej rozwiązań z zakresu projektowania układów scalonych – mówi przedstawiciel AGH.

Ostatnim osiągnięciem, dosłownie sprzed kilkunastu dni, jakim może się pochwalić, jest superszybka (20 tys. klatek na sekundę) i precyzyjna kamera rentgenowska. Może być używana przy prześwietlaniu bagażów, w diagnostyce medycznej, badaniu dzieł sztuki czy kontroli jakości produkcji w przemyśle. Jak podaje PAP, z urządzenie korzystają już amerykańscy naukowcy.

Profesor jest również współtwórcą nowego kierunku studiów na AGH: mikroelektronika w technice i medycynie.

Gwiazda uczelni

Wszelkie zestawienia nic nie byłoby warte bez byłego rektora uczelni, prof. Ryszarda Tadeusiewicz z Wydziału Elektrotechniki, Automatyki, Informatyki i Inżynierii Biomedycznej, kierownika Katedry Automatyki i Inżynierii Biomedycznej. Opis działalności profesora mógłby zapełnić poważnych rozmiarów książkę.

– Ma rozległe zainteresowania naukowe: od biocybernetyki, przez sztuczną inteligencję, skończywszy na inżynierii biomedycznej i projektowaniu robotów – dodaje Dembiński.  Jest twórcą i inicjatorem powstania kierunku inżynieria biomedyczna – AGH była pierwszą uczelnią w Polsce, na której ten kierunek powstał.

Na liście najlepiej publikujących AGH: 1 miejsce z 711 publikacjami.

W poszukiwaniu Bozonu Higgsa

Pod względem tzw. „impact factor” to numer jeden na liście najlepiej publikujących z 534 punktami. – Członek wielu stowarzyszeń, od lat blisko współpracująca z najważniejszym ośrodkiem badawczym na świecie – CERN – charakteryzuje  prof. Danutę Kisielewską z Wydziału Fizyki i Informatyki Stosowanej, Bartosz Dembiński. – Swoją drogą, na ok. 250 Polaków w CERN, ok. 20% to pracownicy, studenci lub absolwenci AGH. Liczbowo najwięcej spośród wszystkich polskich instytucji – dodaje przedstawiciel uczelni.

Profesor Kisielewska obecnie jest  szefową Zespołu Fizyki Cząstek Elementarnych z WFiIS. Zajmuje się przede wszystkim badaniem oddziaływań fundamentalnych, czyli oddziaływania elektrycznego, magnetycznego, grawitacyjnego, słabego i silnego.

Na liście najlepiej publikujących AGH: 2 miejsce z 700 publikacjami.

Telemedycyna

Pierwszą część najwybitniejszych naukowców AGH zamyka prof. Krzysztof Zieliński z Wydziału Informatyki, Elektroniki i Telekomunikacji, kierownik Katedry Informatyki. – Zajmuje się m.in. systemami rozproszonymi,. Jest jednym z najbardziej rozpoznawalnych informatyków z AGH –mówi Dembiński.

W swoim bogatym portfolio ma takie projekty jak nadzorowanie i kierowanie budową nowoczesnego Centrum Informatyki AGH. Oprócz tego współpracę z największymi światowymi firmami z branży IT – m.in. IBM czy Cisco.

Profesor zajmuje się również telemedycyną. Zaangażowany jest w zaawansowany projekt „Teledicom”, który pozwala na kontakt między lekarzami o konsultacje np. wyników badań bez względu na odległość. Ostatnio w mediach nazwisko profesora pojawiło się wraz z informacją o testach inteligentnego wału przeciwpowodziowego.