Ponad stu krakowskich sędziów podpisało się pod apelem do władz krajowych. – Ma on na celu zwrócenie uwagi na najbardziej istotne kwestie natury prawnej związane z walką z epidemią – wyjaśnia jeden z sędziów, który podpisał się pod odezwą.
Apel został napisany po wprowadzeniu jeszcze większych obostrzeń dotyczących codziennego życia w Polsce. Środowiska sędziowskie zauważają, że nie wszystkie działania mają umocowania prawne.
– Chodzi o to, aby w tym nadzwyczajnym stanie nie zapomnieć o konieczności zachowania zgodnego z Konstytucją, która w przeciwieństwie do obecnej działalności legislacyjnej daje jasne ramy dla ograniczenia życia codziennego w czasie walki z epidemią – podkreśla sędzia krakowskiego sądu okręgowego.
Orzekający zdają sobie sprawę, że konieczne jest ograniczenie praw obywatelskich, ale nie godzą się na pełną dowolność. – To może prowadzić do nadużywania władzy – stwierdza.
Chaos
Sędzia przypomina, że „niekonstytucyjne działania” mogą w przyszłości doprowadzić do podważania podejmowanych decyzji. Zwraca się również uwagę na to, że obywatele mają już teraz problem z poruszaniem się w „chaosie prawnym, który jest nam fundowany”.
– Należy pamiętać, że epidemia się kiedyś skończy, a konsekwencje prawne i życiowe dla zwykłych ludzi pozostaną na wiele lat – zaznacza sędzia.
– Jako sędziowie mamy obowiązek zwracać uwagę na wszelkie systemowe zagrożenia dla praw obywatelskich i dlatego to robimy, zwłaszcza że faktyczne wyłączenie prawa do zgromadzeń utrudnia publiczne zabieranie głosu przez samych zainteresowanych – tłumaczy sędzia.
Pod apelem podpisało się ponad 100 orzekających z Sądów Rejonowych okręgu krakowskiego, Sądu Okręgowego, Sądu Apelacyjnego w Krakowie i Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie.
Pełna treść apelu
„W trosce o przestrzeganie praw obywateli w zgodzie z Konstytucją RP, jako przedstawiciele władzy sądowniczej powołani do stania na straży prawa, wzywamy przedstawicieli władzy wykonawczej i ustawodawczej do zastosowania odpowiednich przepisów Konstytucji, w związku z istnieniem stanu nadzwyczajnego wywołanego pandemią wirusa COVID -19.
Ograniczenia w zakresie korzystania z konstytucyjnych wolności i praw mogą być ustanawiane tylko w ustawie i tylko wtedy, gdy są konieczne oraz nie mogą naruszać istoty wolności i praw (art. 31 ust. 3 Konstytucji RP).
Tymczasem działania władzy wykonawczej, w tym wydawane Rozporządzenia drastycznie i niekonstytucyjnie ograniczają prawa obywatelskie.
Zastosowanie przepisów Rozdziału XI Konstytucji RP wprowadziłoby oczekiwany stan pewności prawnej w zakresie możliwości czasowego i tylko niezbędnego ograniczenia praw obywatelskich, pozwoliłoby dochodzić obywatelom odszkodowań, zagwarantowałoby im w przyszłości możliwość pełnej realizacji zagrożonego dziś prawa do sądu, dało możliwość swobodnego udziału w całości procesu wyborczego.
W dzisiejszej sytuacji, jako sędziowie i obywatele, żądamy od Was odpowiedzialności za obecne, ale i przyszłe losy obywateli oraz szczególnego dbania o to, aby walcząc z zagrożeniem nie dopuścić do samowoli władzy publicznej”.