Jak tłumaczy nam dyrektor Krzysztof Radwan, określenia „Lotniczy Park Kulturowy” muzeum używało jeszcze na długo zanim powstała w prawie instytucja parku kulturowego, wykorzystana w Krakowie na terenie Starego Miasta.

Cel był taki, by z jednej strony chronić przed degradacją cenne pozostałości historycznych obiektów, a z drugiej – by objąć ochroną przed zabudową przestrzenie, które mogą służyć dużej grupie mieszkańców.

– W dawnych czasach zawsze była mowa o tym, że między Krakowem a Nową Hutą ma pozostać otwarta przestrzeń, pas przewietrzania o szerokości 500 metrów. Później go ograniczyli do 350, potem się zrobiło 170, a teraz już nie ma nic – stwierdza dyrektor Radwan.

Niestety, rejon dawnego lotniska już zdążył się nieodwracalnie zmienić. O ile część dawnego pasa startowego jest teraz objęta ochroną, po drugiej stronie ul. Stella-Sawickiego wyrosło ogromne osiedle. W pobliżu planowane są dalsze inwestycje.

– Park kulturowy nie ma chronić przed jakąkolwiek zabudową, tylko chodzi o to, by była ona zrównoważona – podkreśla dyrektor czyżyńskiego muzeum. – Osnowa tego parku powstałaby z wykorzystaniem istniejącego parku Lotników Polskich i naszego parku. Chodzi o sięganie do tradycji miejsca i do historii, z poszanowaniem dla tego co było i zapewnieniem zrównoważonego rozwoju na przyszłość – tłumaczy.

Jest wsparcie

Muzeum zwróciło się w ostatnim czasie do różnych instytucji o wsparcie tego pomysłu. Na wtorkowej sesji mają o nim dyskutować radni dzielnicy Prądnik Czerwony i wszystko wskazuje na to, że propozycję poprą. Inicjatywę wspiera też najbardziej zainteresowana dzielnica Czyżyny oraz inne instytucje i stowarzyszenia.

– Brak jest jednolitej myśli, pozwalającej scalić zielone osiedla Dywizjonu 303 oraz II Pułku Lotniczego, ocalałe fragmenty pasa startowego z Parkiem 1000-lecia, z Parkiem Lotników Polskich oraz 40 hektarami zielonych, urządzonych terenów Muzeum Lotnictwa Polskiego. Na części wspomnianych terenów występują miejscowe plany zagospodarowania o różnym stopniu spójności, na części jest ich brak. Poważny procent obszaru objęty jest wpisami do rejestru zabytków. Spójność, harmonię, poszanowanie tożsamości miejsca, a tym samym podniesienie standardu zamieszkiwania na tym terenie sprawiłoby zastosowanie mechanizmów parku kulturowego – jedynej formy ochrony obszarowej zależnej jedynie od woli i odpowiedzialności samorządu – czytamy w przygotowanym przez MLP piśmie.

Pytanie tylko, w jakim stopniu zebrane poparcie wystarczy do realizacji zamierzenia. Dotychczasowe doświadczenia pokazują, że przygotowania do utworzenia parku kulturowego ciągną się latami. Tak wyglądało ustanawianie jedynego na razie parku obejmującego rejon Rynku Głównego, od dawna mówi się też o kolejnych – dla Kazimierza i Stradomia, Podgórza i Nowej Huty. Dyrektor Krzysztof Radwan stwierdza jednak, że jest dobrej myśli. Gotowy jest projekt uchwały kierunkowej dla rady miasta, razem z zarysem warunków, jakie miałyby na terenie parku obowiązywać.