Program zakłada m.in. promowanie wykorzystania odnawialnych źródeł energii (zapewnienie wyższego dofinansowania dla OZE), przyspieszenie wymiany przestarzałych pieców i kotłów, wsparcie osób dotkniętych ubóstwem energetycznym, przeprowadzenie inwentaryzacji wszystkich pieców w małopolskich gminach, wprowadzenie strefy czystego transportu w Krakowie, promowanie ruchu rowerowego i pieszego.

Zakaz używania „kóz” i kominków

Dokument zakłada również wykonywanie działań krótkoterminowych w przypadku przekroczenia kolejnych stopni norm jakości powietrza. Pierwszy stopień będzie ogłaszany, jeśli średnia z ostatnich 12 godziny dla stężenia pyłu PM10 przekroczy 80 µg/m3. Władze samorządowe będą musiały wtedy przeprowadzać kontrole pieców i kotłów pod kątem spalania odpadów. Mieszkańcy nie będą mogli również korzystać z kominków (jeśli nie stanowią jedynego źródła ogrzewania).

Drugi stopień zostanie ogłoszony w przypadku przekroczenia stężenia pyłu zawieszonego PM10 powyżej 100 µg/m3. Oprócz kontroli pieców, będzie wprowadzany zakaz aktywności dzieci i młodzieży na zewnątrz, używania dmuchaw do liści, używania kominków i miejscowych ogrzewaczy pomieszczeń na węgiel i drewno (tzw. „kozy”), gdy nie są one jedynym źródłem ogrzewania.

Trzeci stopień (PM10 powyżej 150 µg/m3) będzie wiązał się (oprócz wszystkich przewidzianych dla pierwszego i drugiego stopnia) z wprowadzeniem zakazu prac budowlanych związanych z emisją pyłu oraz ograniczeniem emisji z przemysłu.

Tomasz Urynowicz, wicemarszałek Małopolski podczas sesji mówił, że trzeci stopień średnio będzie obowiązywał przez dwa dni w roku. Wyjątkiem jest Nowy Targ, bo według wyliczeń, ze względu na stopień zanieczyszczenia powietrza, może obowiązywać nawet przez 7 dni w roku.

Stare samochody nie będą mogły jeździć po Krakowie?

Program przewiduje, że Rada Miasta Krakowa powinna wprowadzić strefę czystego transportu w oparciu o normy emisji pojazdów. – Te pilotażowe strefy tworzymy w miastach powyżej 500 tysięcy mieszkańców, a to dotyczy tylko Krakowa. Konsultowaliśmy ten pomysł z władzami Krakowa i mam nadzieję, że oddajemy intencje polityki miejskiej – zaznaczył Urynowicz.

Ostateczna decyzja będzie należeć do krakowskich radnych, którzy mogą określić, kiedy wprowadzą strefy oraz jakie samochody będą mogły do nich wjeżdżać.

Ponad politycznymi podziałami

O przygotowanym przez władze Małopolski programie pozytywnie wypowiedział się pełnomocnik rządu ds. czystego powietrza Bartłomiej Orzeł, a także posłanka Lewicy Daria Gosek-Popiołek, która stwierdziła „że przyjęcie kompleksowego programu daje nadzieję na poprawę jakości powietrza”.

Wojciech Grzeszek, przewodniczący klubu Prawa i Sprawiedliwości: – Przyjęcie wersji, która została zaproponowana przez zarząd, będzie zapewne dobrze służyć województwu małopolskiemu. Zjednoczona Prawica popiera program.

Tadeusz Arkit w imieniu klubu Platformy Obywatelskiej: – Cieszę się, że w bardzo ważnym temacie możemy osiągnąć konsensus ponad podziałami politycznymi.

Wojciech Kozak, radny Polskiego Stronnictwa Ludowego: – Warunki, które wskazuje program, są do spełnienia. Bardzo proszę o podjęcie tej uchwały.

Za programem głosowało 33 radnych, 4 radnych wstrzymało się od głosu.