Dzięki wprowadzeniu rządowych programów, takich jak Fundusz Dróg Samorządowych oraz Fundusz Rozwoju Przewozów Autobusowych, do polskich gmin i powiatów płyną duże środki na walkę z wykluczeniem komunikacyjnym. To pieniądze, dzięki którym realnie, krok po kroku, zmienia się sytuacja mieszkańców każdego polskiego regionu.
Fundusz Dróg Samorządowych istnieje od początku 2019 r. W ciągu 10 lat rząd wspomoże samorządy kwotą 36 mld zł. To oznacza, że zostanie zmodernizowanych wiele tysięcy kilometrów dróg gminnych i powiatowych oraz że powstaną nowe drogi, na które do tej pory nie było stać samorządów. Te pieniądze – aż 6 mld zł w 2019 r. – przekładają się na konkretne inwestycje, prowadzone już na terenie całego kraju.
Kwestia dobrej komunikacji nie opiera się jednak tylko na infrastrukturze. To także organizacja transportu. Interwencję w sprawie wykluczenia komunikacyjnego widząc, że ani samorządy, ani tzw. „niewidzialna ręka rynku” nie są w stanie sprawić, aby oferta komunikacyjna w polskich mniejszych miejscowościach była zadowalająca, musiało podjąć państwo. W lipcu 2019 r. weszła w życie przygotowana przez Ministerstwo Infrastruktury Ustawa o Funduszu rozwoju przewozów autobusowych o charakterze użyteczności publicznej. Jest to drugi – obok Funduszu Dróg Samorządowych – filar walki rządu z wykluczeniem komunikacyjnym polskich regionów.
Nowe rozwiązania opierają się na kilku założeniach
Po pierwsze, to samorząd wie najlepiej, gdzie brakuje linii autobusowych i gdzie powinny one zostać poprowadzone tak, aby odpowiadały na potrzeby mieszkańców.
Po drugie, nie będą powstawały nowe przedsiębiorstwa PKS. Celem rządu jest walka z wykluczeniem komunikacyjnym, a nie tworzenie nowych bytów prawnych.
Po trzecie, pomoc finansowa będzie kierowana do samorządów na zasadzie dopłaty do deficytowej linii ex post, tzn. w momencie, gdy będzie już znana wysokość tego deficytu – tak, aby mieć pewność, że środki publiczne zostaną wykorzystane dobrze i zgodnie z przeznaczeniem.
Przepisy weszły w życie, a samorządy zaczęły opracowywać wnioski o dofinansowanie deficytowych linii. W pierwszym naborze do poszczególnych wojewodów trafiło w sumie 1380 takich wniosków. Linie w ten sposób dofinansowane pokrywają obszar zamieszkały przez ponad 9,5 mln zł.
Oczywiście to nie wystarczy. Przywróconych linii, dofinansowanych przez państwo, powinno być znacznie więcej. Każdy samorząd może zgłosić linię autobusową do Funduszu. Należy też pamiętać, że powstanie linii to jedno – w dalszej perspektywie należy też zadbać o to, by siatka połączeń była dla mieszkańców wygodna i umożliwiała im podróż nie tylko do i z pracy, ale też rozwój osobisty i kulturalny.
Każdy może się włączyć w walkę z wykluczeniem komunikacyjnym poprzez apel do miejscowych radnych, do wójtów, burmistrzów, starostów – o zgłoszenie danej linii do dofinansowania z Funduszu. To walka, którą warto podjąć.
