W londyńskiej William Morris Gallery została otwarta wystawa „Ruch Odrodzenia Sztuk i Rzemiosł (1890–1918)”, na której znalazły się eksponaty pochodzące z kolekcji Muzeum Narodowego w Krakowie, Muzeum Tatrzańskiego i zbiorów prywatnych. – To największa prezentacja sztuki młodopolskiej w Wielkiej Brytanii. Jedyna przeglądowa ekspozycja odbyła się w czasach PRL w 1970 roku w Royal College of Art – mówi Andrzej Szczerski, dyrektor MNK.
„Young Poland. An Arts and Crafts Movement (1890–1918)” to ekspozycja poświęcona rzemiosłu artystycznemu i architekturze okresu Młodej Polski.
Na wystawie w William Morris Gallery jest prezentowanych ponad 150 prac, które do tej pory nie były pokazywane poza Polską. Wśród nich znalazły się m.in. dzieła autorstwa Stanisława Wyspiańskiego, Józefa Mehoffera, Zofii Stryjeńskiej czy Henryka Uziembło.
Sztuka jest prezentowana publiczności w Wielkiej Brytanii po raz pierwszy – to również pierwsza na świecie ekspozycja przedstawiająca Młodą Polskę jako część międzynarodowego ruchu Arts & Crafts (Ruch Odrodzenia Sztuk i Rzemiosł).
Wyspiański. Odpowiednik Morrisa
Kuratorzy wystawy skupili się na przede wszystkim na Stanisławie Wyspiańskim – polskim „odpowiedniku” Williama Morrisa. Podobnie jak William Morris, Wyspiański był artystą, projektantem i rzemieślnikiem, a jego dorobek obejmował ornamentalne wzory, scenografie teatralne, tkaniny, meble, witraże, sztukę drukarską i projekty książek oraz wystrój wnętrz.
Twórczość Wyspiańskiego była też mocno przesiąknięta symboliką, podobnie jak twórczość innych artystów Młodej Polski.
– W Londynie prezentujemy wartość i wyjątkowość polskiej sztuki, jak i adekwatność wobec tego, co działo się w Wielkiej Brytanii. Dla widzów wystawa została otwarta w minioną sobotę i od tego czasu odwiedziło ją tysiąc osób, dwa razy więcej niż zazwyczaj – mówi Andrzej Szczerski, dyrektor Muzeum Narodowego w Krakowie.
Wystawa to efekt współpracy William Morris Gallery z MNK i Instytutem Kultury Polskiej w Londynie.
Obrazy, hafty, meble
Prezentowane W William Morris Gallery prace obejmują obrazy, ilustracje, hafty i kilimy, meble, witraże, architektoniczne modele i rysunki, snycerkę, ceramikę, a także wycinanki z papieru. W przestrzeni galerii pojawiły się m.in. baśniowo-alegoryczny fryz ścienny Mehoffera „Natura i sztuka” (1901), witraż „Apollo. System Kopernika” (jego współczesne odtworzenie przez krakowskie Muzeum Witrażu), projekt willi „Koliba” (1892), model architektoniczny najsłynniejszej budowli w stylu zakopiańskim domu „Pod Jedlami” (1899), ozdobne wzory koronek i wycinanki z papieru (ok. 1908–1925) autorstwa Karola Kłosowskiego.
Na wystawie można również zobaczyć obrazy i ilustracje Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej. To akwarele z elementami fantastycznymi i makabrycznymi inspirowanymi tradycjami polskiego folkloru.
Dekoracje na choinkę i plenerowa instalacja
Pokaz dopełniają prace Warsztatów Krakowskich (1913–1926), komercyjnego stowarzyszenia architektów, rzemieślników i twórców, którzy w swojej twórczości dążyli do połączenia tradycyjnego rzemiosła z nowoczesnymi technikami. Wśród prac znalazły się m.in. ozdobne oprawy książek oraz dziecięce zabawki zaprojektowane przez Zofię Stryjeńską w formie zwierząt i postaci z polskiego folkloru, w tym Smoka Wawelskiego (1918). Będzie można ponadto zobaczyć nigdy wcześniej niewystawiane dekoracje na choinkę.
Na wystawie znalazła się też specjalnie zamówiona instalacja plenerowa współczesnego polskiego artysty Marcina Rusaka, będąca odpowiedzią na odrodzenie w twórczości Wyspiańskiego.
Obiekty zgromadzone na wystawie pochodzą m.in. ze zbiorów Muzeum Narodowego w Krakowie, Muzeum Narodowego w Warszawie, Muzeum Narodowego w Lublinie, Muzeum Witrażu w Krakowie, Muzeum Tatrzańskiego w Zakopanem i z prywatnych kolekcji.
