W tym roku przypada 80. rocznica deportacji Żydów z krakowskiego getta do obozu zagłady w Bełżcu. W piątek i w sobotę Muzeum Krakowa organizuje całą serię wydarzeń, które upamiętniają ten dramatyczny czas.
Przed wybuchem II wojny światowej w Krakowie mieszkało ponad 60 tys. Żydów. W utworzonym przez Niemców getcie znalazła się jedynie niewielka cześć przedwojennej żydowskiej społeczności miasta. Okupacyjny terror, przeludnienie, praca przymusowa, głodowe racje żywnościowe sprawiały, że każdy dzień spędzony w getcie był walką o przetrwanie. Pod koniec maja 1942 roku ogłoszono przymusową rejestrację, a na początku czerwca wywieziono z getta do Bełżca około 7 tys. osób. Czerwcowe deportacje Żydów zapoczątkowały masowy mord ludności żydowskiej w dystrykcie krakowskim realizowany w ramach tzw. akcji Reinhardt.
Plac Zgody (dziś plac Bohaterów Getta) był miejscem, na którym gromadzono ludność żydowską przed deportacjami. Ich przebieg dokładnie opisał polski aptekarz mieszkający w getcie, Tadeusz Pankiewicz, który obserwował wywózki z okien dyżurnego pokoju. Punktem zbornym po każdym wysiedleniu była jego apteka. W tym miejscu ludzie dzieli się informacjami o wywiezionych i ocalonych. Żydowscy znajomi polskiego aptekarza prosili go, aby napisał kronikę, w której opowiedziałby o ich losach, o tym co widział na co dzień mieszkając w getcie. W książce „Apteka w getcie krakowskim” Pankiewicz upomniał się o tych, którym nie udało się przeżyć, a o których nikt inny nie mógł się upomnieć, ponieważ zginęły całe rodziny. Obecnie w miejscu apteki Tadeusza Pankiewicza znajduje się muzeum Apteka pod Orłem, które kontynuuje misję farmaceuty upominania się o pamięć o nieobecnych, których życie zostało brutalnie przerwane.
Zdjęcia, które publikujemy w galerii, pochodzą z zasobów Muzeum Krakowa. Pokazują zarówno żydowskie życie w czasach przedwojennych, jak i czasy okupacji, getta i akcji deportacyjnej.
Program uroczystości:
Apteka pod Orłem (Muzeum Krakowa)
- piątek, 3 czerwca:
- godz. 11.00–13.00 – spotkanie upamiętniające ofiary krakowskiego getta przeznaczone dla uczniów szkół podstawowych i ponadpodstawowych
- godz. 11.00–12.00 – „Apteka Tadeusza Pankiewicza w getcie krakowskim” – indywidualne, bezpłatne zwiedzanie wystawy w Aptece pod Orłem dla uczestników wydarzenia, plac Bohaterów Getta 18
- godz. 12.00 – otwarcie wystawy plenerowej „I nigdy ich już więcej nie widzieliśmy”, plac Bohaterów Getta
- godz. 12.10 – spotkanie ze świadkiem historii Niusią Horowitz-Karakulską, plac Bohaterów Getta
- godz. 12.25 – prezentacja wystawy plenerowej: Katarzyna Kocik (Muzeum Krakowa)
- godz. 13.00 – złożenie kwiatów na placu Bohaterów Getta
- godz 13.30 – spotkanie przy Drzewku Pamięci Tadeusza Pankiewicza, placyk przy ul. Józefińskiej 35 (Urząd Miasta Krakowa, Federacja Stowarzyszeń Przewodnickich)
- sobota, 4 czerwca
- godz. 14.00 –„Nie było domu, gdzie by nie zabrano kogoś z najbliższych” – spacer po terenie dawnego getta w Krakowie: Jan Grabowski (Muzeum Krakowa). Miejsce rozpoczęcia: plac Bohaterów Getta 18. Obowiązuje limit miejsc, zakup biletów online lub w kasie Apteki pod Orłem
- godz. 17.00 – oprowadzanie po wystawie „Kraków w czasie okupacji” w Fabryce Emalia Oskara Schindlera, przewodniczka Agnieszka Szafraniec. Oprowadzenie w cenie biletu na wystawę, obowiązuje limit miejsc, rezerwacja w Centrum Obsługi Zwiedzających Muzeum Krakowa
- godz. 19.00–19.40 – Głosy z krakowskiego getta – odczytanie relacji świadków czerwcowej i październikowej deportacji z getta w Krakowie. Miejsce rozpoczęcia: plac Bohaterów Getta
Program wydarzeń obejmuje też kolejne miesiące tego roku. Więcej szczegółów można znaleźć TUTAJ.