Zawsze młoda jubilatka. Teatr Bagatela kończy 100 lat

Premiera "Życie jest snem" w reż. G. Varnasa fot. Piotr Kubic

„Jeśli ogółowi nie dostarczy się zabawy w dobrym gatunku, pójdzie jej szukać w złym” – pisał w krakowskim „Czasie” Tadeusz Boy-Żeleński, uzasadniając konieczność istnienia w Krakowie sceny prezentującej lżejszy repertuar na wzór teatrów zachodnioeuropejskich. Także dzięki niemu Teatr Bagatela im. Tadeusza Boya-Żeleńskiego w sezonie 2019/2020 świętuje 100-lecie istnienia.

Od 1919 roku róg ulic Karmelickiej i Krupniczej jest stałym punktem na kulturalnej mapie Krakowa. Począwszy od przedwojennego teatru rewiowego na – jak chcieli założyciel Marian Dąbrowski i ojciec chrzestny Boy-Żeleński – paryską miarę, poprzez powojenną scenę dla dzieci Wesoła Gromadka i Teatr Młodego Widza kierowane przez Marię Billiżankę, Teatr Rozmaitości pod dyrekcją Haliny Gryglaszewskiej oraz teatr eksperymentalny Mieczysława Górkiewicza, po teatr lektur szkolnych lat 80./90. i obecną Bagatelę Henryka Jacka Schoena, jest to jedna z najbardziej rozpoznawalnych scen w kraju. Dzięki wiernej publiczności cieszy się frekwencyjnym rekordem Polski.

W roku jubileuszowym zaplanowano szereg atrakcji i wydarzeń specjalnych, których kulminacja przypadnie na październik. Główne obchody odbędą się 25 października, dokładnie sto lat od otwarcia pierwszej Bagateli. W 1919 uroczystości obejmowały mszę u karmelitów, poświęcenie budynku, zwiedzanie nowego gmachu, bankiet z udziałem orkiestry i wieczorną premierę do niedawna zakazanej przez cenzurę „Kobiety bez skazy” Gabrieli Zapolskiej, oprotestowaną bezskutecznie przez krakowskie matrony u kardynała Sapiehy. W setny sezon działalności Bagatela planuje wejść z godnością. W południe w Pałacu Sztuki, w przestrzeni wystawy opowiadającej o historii teatru, zaplanowany jest koncert fortepianowy Marka Tomaszewskiego; o 17.00 na Scenie na Sarego 7 pierwsza odsłona gali stulecia – premierowy pokaz „Śmierci pięknych saren” Oty Pavla w reżyserii Jana Szurmieja i opracowaniu muzycznym Teresy Wrońskiej; o 19.15 na Dużej Scenie uroczyste przedstawienie „Życie jest snem” Pedra Calderóna de la Barki w reżyserii Gintarasa Varnasa. Jak w złotym wieku hiszpańskiej literatury wyobrażano sobie odległą Polskę i czy – jak na filozoficzną baśń przystało – jest to opowieść, która się nie starzeje?

Wystawa w Pałacu Sztuki, zatytułowana wprost „Teatr Bagatela 1919–2019”, będzie fascynującą wyprawą w przeszłość, która zaprowadzi nie tylko na róg Karmelickiej i Krupniczej – w dziejach pierwszego krakowskiego teatru rozrywkowego odbijają się przecież zarówno wielka historia, jak i historie osobiste. Kurator i autor nowej kurtyny Bagateli, Tadeusz Bystrzak, zaprasza na spotkanie z barwnym gronem związanych z funkcjonującymi tu przez lata scenami aktorów i twórców, a nawet przedsiębiorców, bez których marzeń i nierzadko tytanicznej pracy teatr ten by nie istniał. Po wernisażu 4 października o 18.00 wystawa będzie dostępna dla zwiedzających codziennie od 5 do 31 października między 11.00 a 19.00. Bilety w cenie 5 zł do nabycia w kasie Pałacu Sztuki, chyba że chętny okaże przy wejściu bilet wstępu na spektakle prezentowane na scenach Bagateli między 7 września a 31 października, który uprawnia do bezpłatnego zwiedzenia okolicznościowej ekspozycji.

Wystawie towarzyszyć będą dwa czytania inaugurujące cykl „Chodź, przedstawię ci bajkę – Bagatela dla najmłodszych”, podczas których zaprezentowane zostaną klasyczne pozycje literatury dziecięcej z historycznego repertuaru sceny przy Karmelickiej. 10 października o 11.00 „Czerwony Kapturek” (premiera 1960) w opracowaniu reżyserskim Przemysława Redkowskiego, a 27 października „Królowa Śniegu” (premiera 1948 i 1967) w opracowaniu reżyserskim Wojciecha Leonowicza. Bilety na te wydarzenia również w cenie 5 zł także dostępne w kasie Pałacu Sztuki (oraz w kasach Bagateli), uprawniać będą i do obejrzenia ekspozycji.

Z okazji jubileuszu czekają na widzów także „Opowieści zza sceny”, czyli połączone z warsztatami zwiedzanie Teatru Bagatela z aktorami. Ciekawych tego, jak powstaje spektakl, po kulisach, garderobach i pracowniach oprowadzą Urszula Grabowska, Natalia Hodurek, Ewa Mitoń, Marek Bogucki, Marcin Kobierski, Maciej Sajur i Piotr Urbaniak. Aktorzy zapraszają do udziału i dzieci, i starszych 2, 5, 12 i 18 października od 10.00 do 14.30. Bilety (znów po 5 zł) do kupienia w kasach przy Karmelickiej.

Najaktualniejsze informacje o wydarzeniach jubileuszowych znajdują się na stronie internetowej i na profilach Teatru Bagatela w portalach społecznościowych: bagatela.pl, facebook.com/TeatrBagatela/, youtube.com/user/TeatrBagatela, instagram.com/teatrbagatela/.

Honorowy patronat nad jubileuszem objął Prezydent Miasta Krakowa Jacek Majchrowski. Patronem medialnym obchodów jest wortal e-teatr.pl.

 

TEATR BAGATELA im. Tadeusza Boya–Żeleńskiego

Duża Scena, ul. Karmelicka 6, 31-128 Kraków

Scena na Sarego 7, ul. Józefa Sarego 7, 31-047 Kraków

Strefa K-805, al. Jerzego Waszyngtona 1, 30-204 Kraków