Jakub Drath, LoveKraków.pl: ZZM chce szkolić nauczycieli, by potrafili prowadzić praktyczne zajęcia przyrodnicze w terenie. Na czym ma to polegać?

Katarzyna Przyjemska-Grzesik, Zarząd Zieleni Miejskiej: Nie chodzi nam tylko o zajęcia przyrodnicze, ale o szeroko rozumiane zajęcia edukacyjne. Przestrzenie zielone mogą służyć nie tylko do prowadzenia zajęć z przyrody, ale też matematyki, polskiego, języków obcych, możliwości są bardzo duże. To pokazuje też „Ogród z klasą”, czyli inny program, który ZZM wdrożył kilka lat temu i z ewaluacji wiemy, że ogrody przyszkolne doskonale się do tych celów nadają.

Dlaczego taka forma edukacji ma duże znaczenie?

Przede wszystkim dlatego, że w dzisiejszych czasach dzieciaki cierpią na deficyt kontaktu z naturą. Coraz mniej w tym naturalnym środowisku przebywają i w konsekwencji cierpią na różnego rodzaju schorzenia, które stały się w pewnym sensie chorobami cywilizacyjnymi, takimi jak ADHD, dyskalkulia czy dysgrafia. Remedium na to jest właśnie zwiększenie kontaktu z naturą, a ponieważ dzieci dużą część swojego czasu spędzają w szkole, to pierwszym krokiem jest zachęcenie nauczycieli do tego, by umożliwić im wychodzenie na zewnątrz w ramach zajęć szkolnych. W naszym rozumieniu ma to też taki cel, że kiedy dzieci będą mieć pogłębioną więź z naturą, w naturalny sposób będą też bardziej troszczyć się o planetę, na której żyją. Edukacja klimatyczna nie uda się, jeśli będzie czysto teoretyczna.

Czy na takie zajęcia jest w ogóle czas w napiętym programie szkolnym?

Przestrzeń na takie zajęcia z pewnością jest. Dlatego też zaczynamy od edukacji wczesnoszkolnej, w ramach której dzieci mają zajęcia głównie z jednym nauczycielem i tam możliwość wprowadzania tego nauczania na zewnątrz jest największa. Nauczyciel ma więcej swobody i może decydować, które treści przekaże podczas zajęć terenowych. Celem programu jest pokazanie, że działania edukacyjne z różnych przedmiotów można realizować w ramach podstawy programowej na zewnątrz. Na końcu tego projektu każdy nauczyciel biorący udział w kursie będzie musiał przygotować scenariusz zajęć w oparciu o podstawę programową. Plan jest taki, żeby powstało po pięć scenariuszy dla każdej pory roku i żeby w ten sposób stworzyć materiały dla innych. Wiemy, że jest to dla nauczycieli bardzo pomocne, a równocześnie mamy świadomość, że nasz program nie jest w stanie dotrzeć do wszystkich, skoro mamy ponad sto szkół. Dlatego zamierzamy w 20-osobowych grupach każdego roku szkolić jednego nauczyciela z danej szkoły, a jego zadaniem będzie przekazanie tych wiadomości dalej.

Zajęcia będą się odbywać przy biurku czy też w terenie?

Poza jednym spotkaniem będą się wszystkie odbywać w terenie. Nie tylko w Lesie Wolskim, gdzie mamy nasze Centrum Edukacji Ekologicznej „Symbioza”, ale również na terenie całego miasta – na łąkach, w parkach, w ogrodach przyszkolnych. Nauczyciele dostaną całą paletę podpowiedzi, jak można prowadzić takie lekcje. Bo kluczem do takiej edukacji terenowej jest autentyczność prowadzących. Musimy wzbudzić w nich ich własną więź z naturą, której każdy w dzieciństwie jakoś doświadczył, tylko z czasem ją być może zatracił. Nauczyciele są faktycznie bardzo obciążeni wymaganiami wynikającymi z programu szkolnego i czasem trudno jest im zrobić pierwszy krok. Często obawiają się, że muszą być alfą i omegą, znać nazwę każdej roślinki, a to nie do końca o to chodzi. Chodzi też o to, żeby trochę podążać za dziećmi, pozwolić im się pobrudzić, zaangażować, posiać coś czy posadzić, zrobić coś czego często nigdy wcześniej nie robiły.

Jak można się zgłosić na taki kurs?

Nauczyciel zgłasza się sam, ale powinno to być uzgodnione z dyrektorem szkoły. Zajęcia odbywają się w weekendy – z reguły przez całą sobotę jesteśmy na jakimś terenie zielonym. Prowadzącymi są praktycy – edukatorzy przyrodniczy albo nauczyciele konkretnych przedmiotów, którzy mają doświadczenie w prowadzeniu zajęć outdoorowych. Wszystkie potrzebne informacje można znaleźć TUTAJ.