Jak ubierali się polscy Żydzi? O tym można się przekonać, odwiedzając Archiwum Narodowe w Krakowie, gdzie zagościła wystawa poświęcona historii żydowskich strojów od średniowiecza po XX wiek.
W 2019 roku Fundacja Nomina Rosae otrzymała w darze oryginalne przedwojenne tkaniny pochodzące z dawnego żydowskiego domu ze Starego Sącza. Wtedy wówczas zrodził się pomysł na realizację wystawy.
Tałesy, kapoty, załóżki
Ubiór żydowski na ziemiach polskich odgrywał w przeszłości bardzo ważną rolę. Odzwierciedlał bowiem połączenie żydowskiej tradycji i lokalnych wpływów. Był także dość specyficzny. Czerpiąc z mody polskiej stał się wyrazem materialnego przenikania się obu kultur.
Wystawa „Tałesy, kapoty, załóżki. Opowieść o ubiorach polskich Żydów od średniowiecza po XX wiek” prezentuje nie tylko źródła przedstawiające historyczne stroje, ale także ich rekonstrukcje wykonane na podstawie przekazów pisanych, ikonografii czy wykrojów z prasy z lat 30. XX wieku.
– Część z rekonstrukcji wykonaliśmy z oryginalnych tkanin przedwojennych pochodzących z dawnego żydowskiego domu ze Starego Sącza. Prezentujemy również pamiątki po nowosądeckich Żydach, takie jak tałes Jakuba Müllera czy przedwojenne torebki i kapelusze Reginy Kempińskiej z domu Rigelhaupt – informuje Fundacja Nomina Rosae.
Oglądając wystawę, zwiedzający mogą również zobaczyć, jak wyglądała w dwudziestoleciu międzywojennym pracownia krawiecka.
Ekspozcyja „Tałesy, kapoty, załóżki. Opowieść o ubiorach polskich Żydów od średniowiecza po XX wiek” po raz pierwszy została zaprezentowana w Domu Historii w 2020 roku. Jej realizację umożliwił grant pozyskany przez Fundację ze Stowarzyszenia Żydowski Instytut Historyczny, a także wsparcie udzielone przez Fundację „Centrum” Rodziny Popielów.
Prezentacji towarzyszy bogato ilustrowana publikacja autorstwa dr Marii Molendy, która powstała we współpracy z Archiwum Narodowym, z wykorzystaniem materiałów z zasobu krakowskiego i nowosądeckiego oddziału archiwum.
Wystawa „Tałesy, kapoty, załóżki. Opowieść o ubiorach polskich Żydów od średniowiecza po XX wiek” będzie dostępna do 28 lutego 2023 w foyer auli Archiwum Narodowego (poziom -1) przy ul. Rakowickiej 22E. Zwiedzanie odbywa się tylko w towarzystwie przewodnika. Zgłoszenia można przesyłać na adres: sekretariat@ank.gov.pl.
