Prezydent Krakowa Aleksander Miszalski przytoczył ostatnio w mediach społecznościowych krótki fragment rozmowy z panią Bożeną, mieszkanką Nowej Huty. Kobieta zapytała go, co z tzw. więźniami czwartego piętra? To osoby starsze oraz niepełnosprawne, które mieszkają na wyższych kondygnacjach budynków, nie posiadających wind. Pokonanie schodów to dla nich ogromny problem, dlatego mieszkania stają się de facto więzieniami, z których nie mogą wyjść. Wróćmy do pani Bożeny, która zapytała również prezydenta, co z programem budowy wind właśnie w takich budynkach? To jedna z obietnic wyborczych polityka Platformy Obywatelskiej. Kilka dni temu prezydent poinformował na portalu X, że program ruszył.

Podgórze i Śródmieście

Postanowiliśmy sprawdzić, jak duży jest problem więźniów czwartego piętra w Krakowie. A także w których budynkach zostaną wybudowane windy. Okazuje się, że miasto nie do końca zna skalę problemu. Gdy zapytaliśmy, ilu może być takich „więźniów” w Krakowie, urzędnicy odpowiedzieli: „Zarząd Budynków Komunalnych nie prowadził rozpoznania w zakresie całego miasta”. W biurze prasowym krakowskiego magistratu zwracają jednak uwagę, że w każdej dzielnicy znajdują się budynki bez wind. Wśród komunalnych, czyli tych należących do miasta, najwięcej jest ich w Podgórzu, jak również w Śródmieściu.

Miejscy urzędnicy dodają, że mieszkańcy lokali gminnych w budynkach bez wind mogą złożyć wniosek o zamianę mieszkania na takie, które jest położone na niższym piętrze. Bądź też na lokal w nieruchomości, która w windę jest wyposażona. – Wniosek w tym zakresie należy złożyć do Wydziału Mieszkalnictwa Urzędu Miasta Krakowa – informuje nas Patrycja Piekoszewska z biura prasowego UMK. Taka możliwość dotyczy oczywiście osób, które mają „potwierdzone medycznie trudności, związane z poruszaniem się”.

Inne rozwiązanie? Właśnie dobudowa wind. W tej sprawie działa Zarząd Budynków Komunalnych. W 2024 r. zawarł umowy na wykonanie projektów budowy wind w dwóch budynkach przy ul. Borkowskiej. W ZBK zapewniają, że wytypowano już dziesięć kolejnych adresów, gdzie taka inwestycja będzie realizowana. Chodzi o budynki przy ulicach: Józefińskiej, Komuny Paryskiej, Kordeckiego, Sikorki, Urzędniczej, Wolskiej oraz na osiedlu Złotej Jesieni. – Dla tych nieruchomości opracowane są koncepcje w zakresie lokalizacji wind. Koszt ich realizacji będzie znany po wykonaniu dokumentacji projektowej dla poszczególnych budynków. Wszystkie prace zleca i będzie nadzorował Zarząd Budynków Komunalnych – przekonuje nas Patrycja Piekoszewska.

Windy zostaną dobudowane w budynkach, które mają cztery bądź więcej pięter. W realizacji zadania pomogą eksperci z Wydziału Architektury Politechniki Krakowskiej. To właśnie oni opracują koncepcję architektoniczną dla każdej z 10 wytypowanych nieruchomości.

Pomysł ministry

Nad problemami tzw. więźniów czwartego piętra pochylają się również politycy na szczeblu rządowym. Ostatnio w tej sprawie wypowiedziała się ministra ds. polityki senioralnej Marzena Okła-Drewnowicz. Jej propozycja dotyczy osób, mieszkających na najwyższych piętrach. Jak podała Polska Agencja Prasowa, seniorzy mogliby oddawać swoje mieszkania „w zarządzanie” – w zamian za możliwość otrzymania lokalu na wynajem na parterze. – Formalnie nie traciliby swojej własności, ale fizycznie nie musieliby z niej korzystać bezpośrednio – mówiła ministra. Jak podaje PAP, własnościowe mieszkanie trafiałoby do zasobów gminy, ale bez przeniesienia prawa do własności. – Zaproponowałam rozwiązanie, popracujemy nad szczegółami – dodała ministra.