Najwyższa wieża na wzgórzu wawelskim przechodzi gruntowy remont. Prace dotyczą konserwacji barokowego hełmu oraz drewnianej konstrukcji. Jak się okazuje, konieczna będzie także wymiana mocowania dzwonu.
„Krakowski Big Ben” zamilknie
– Mamy zegar na Wieży Zegarowej, ale mało który krakowianin spogląda za każdym razem przechodząc koło katedry na wieżę. Natomiast każdy zwraca uwagę na wybijane co kwadrans uderzenia tego gongu. Kilka lat temu musiał on zamilknąć w czasie konserwacji generalnej mechanizmu zegara. Wszystko wskazuje na to, że przez półtora miesiąca krakowianie znów nie będą słyszeć kwadransów i godzin wybijanych przez nasz zegar – powiedział ks. Paweł Baran, proboszcz katedry na Wawelu.
W piątek 24 marca odbyła się komisja konserwatorska, podczas której zaprezentowano stan techniczny mocowania dzwonu. Ze względu na spore zniszczenia, spowodowane głównie warunkami atmosferycznymi, konieczna będzie wymiana elementów nośnych.
– Będzie wykonana dokładna ekspertyza, a po zatwierdzeniu przez dyrekcję wzgórza wawelskiego przystąpimy do prac – wyjaśnił Piotr Klimek, kierownik robót, firma DeS Henryk Dowgier, Anna Dowgier.
Pierwszy od ponad 120 lat gruntowny remont
Konserwacja barokowego hełmu oraz drewnianej konstrukcji Wieży Zegarowej to jeden z projektów kluczowych Narodowego Funduszu Rewaloryzacji Zabytków Krakowa na lata 2022–2025. Celem jest zabezpieczenie wnętrza wieży przed przeciekami spowodowanymi nieszczelnościami hełmu.
Prace obejmą konserwację i naprawę pokrycia z blachy miedzianej wraz z figurami z miedzi i złoceniami. To pierwszy od ponad 120 lat gruntowy remont budowli.
– Na dzień dzisiejszy mamy wyczyszczoną drewnianą konstrukcję wewnętrzną wieży. Wymieniliśmy elementy stolarskie schodów. Wyczyszczone, zakonserwowane i wymalowane zostały także wszystkie elementy metalowe. To był pierwszy etap prac – zaznaczył Piotr Klimek. – W dalszej kolejności, prawdopodobnie w kwietniu lub maju, konserwatorzy wymienią blachę na podeście górnym ze względu na jej zły stan techniczny – dodał.
W przyszłym roku planowany jest montaż rusztowania zewnętrznego i konserwacja pokrycia hełmu. Na całości powierzchni widocznej z zewnątrz zostanie pozostawiona obecna blacha, pochodząca w części z XVIII wieku. Z kolei w miejscach, których nie widać z zewnątrz, możliwa będzie wymiana na współczesną blachę patynowaną, jednak w wymiarze nie większym niż 20 proc. ogółu pokrycia.
Łączny koszt prac wyniesie ponad 7,5 mln zł, z czego 78 proc. pokryje Narodowy Fundusz Rewaloryzacji Zabytków Krakowa, resztę zaś parafia katedralna.
Wznoszona od czasów Kazimierza Wielkiego
Wieża Zegarowa to najwyższa budowla na wzgórzu wawelskim. Jej budowę rozpoczęto w drugiej połowie XIV wieku na polecenie króla Kazimierza Wielkiego, jednak finalnie powstała w 1522 roku.
Zachowany do dzisiaj barokowy hełm został zaprojektowany przez czołowego krakowskiego architekta epoki Kacpra Bażankę i wykonany w 1715 roku. Umieszczone są w nim dwa dzwony zegarowe, wybijające godziny i kwadranse.
W narożach wieży znajdują się zaś charakterystyczne, wykonane z blachy miedzianej posągi św. Kazimierza, św. Wacława, św. Stanisława i św. Wojciecha, podkreślające miejsce katedry w tradycji państwowej i królewskiej.