W ramach Wianków nie mogło zabraknąć tradycyjnego konkursu na najpiękniejszy wianek.
Tak jak w przypadku wielu innych tradycji, geneza Wianków sięga czasów pogańskich. Święto sobótki, urządzane w najkrótszą noc w roku, związane było z kultem ognia i wody. Rozpalano wówczas wielkie ogniska, śpiewano pieśni, panny wiły wianki i puszczały je na wodę.
Obserwując los wianków, próbowano przepowiedzieć przyszłość – zatonięcie jednego z nich mogło zwiastować rychłą śmierć właścicielki, taki zaś, który kręcił się w jednym miejscu, nie odpływając, wróżył innej staropanieństwo.
W czasach chrześcijańskich kult wody i ognia zastąpiono uroczystościami ku czci św. Jana Chrzciciela. Choć Kościół zwalczał stare przesądy i zwyczaje, przetrwały one w formie zabawy ludowej, tracąc cechy pogańskiego święta.
Około połowy XIX wieku zwyczaj obchodzenia Wianków zyskał rozbudowaną formę publicznego widowiska i do dziś ma podobny charakter i przebieg.