8 grudnia 2016 papież Franciszek ogłosił, że ówczesny metropolita łódzki pokieruje archidiecezją krakowską. Abp Marek Jędraszewski tym samym zastąpił na urzędzie kard. Stanisława Dziwisza.

Arcybiskup i jego retoryka

O metropolicie krakowskim zrobiło się głośno m.in. za sprawą jego wypowiedzi o aborcji, Holokauście, ideologii gender, czy obchodach Halloween. Części społeczeństwa stosowana retoryka przez abpa Jędraszewskiego nie przypadła do gustu.

Abp Jędraszewski wielokrotnie krytykował ideologię gender, nazywając ją „skrajnie niebezpieczną ideologią, która prowadzi wprost do śmierci naszej cywilizacji”.

W sierpniu 2021 roku, podczas kazania na Wawelu, abp Jędraszewski porównał „neomarksistowską ideologię LGBT” do zagrożenia militarnego sprzed ponad 100 lat, twierdząc, że „pragnie deprawować polskie dzieci w przedszkolach i szkołach, a wszystko w imię tolerancji”.

W liście pasterskim na tegoroczny Adwent, abp Jędraszewski wyraził sprzeciw wobec planów ograniczenia nauczania religii w szkołach i wprowadzenia obowiązkowego przedmiotu „edukacja zdrowotna”. Określił go jako „deprawujący dzieci” i zaapelował: „Nie wolno nam do tego dopuścić”.

Warto zauważyć, że abp Jędraszewski wielokrotnie krytykował ruchy feministyczne, ideologię gender oraz społeczność LGBT, co wywoływało liczne kontrowersje i dyskusje zarówno w mediach, jak i w społeczeństwie.

Przy okazji złożenia projektu uchwały dotyczącej zmian w składzie kapituły najważniejszego krakowskiego odznaczenia – Cracoviae Merenti, by wykluczyć z nie metropolitę krakowskiego, jej autorzy – radni uzasadniają: „Od wielu lat arcybiskup Jędraszewski krakowian dzieli pod względem swojej subiektywnej tabeli wartość” – ocenia Grzegorz Garboliński.

Z kolei przedstawicielka Koalicji Obywatelskiej, Joanna Hańderek, twierdzi: „Przemocy z jego [abpa Jędraszewskiego – przyp. red.] strony doświadczali wszyscy, którzy nie mieścili się w bardzo wąskim światopoglądzie pana Jędraszewskiego”.

„Przeciwnik rewolucji kulturowej”

Znany dziennikarz katolicki, prezes Katolickiej Agencji Informacyjnej – Marcin Przeciszewski, zapytany o jak ocenia działania metropolity krakowskiego i zarzuty, które pojawiają się w przestrzeni medialnej wobec Marka Jędraszewskiego, opowiada: – Osobiście bardzo cenię arcybiskupa jako jeden z tęższych umysłów w polskim episkopacie. Jest on znakomitym erudytą, przede wszystkim w zakresie historii filozofii. Jego głos w episkopacie i Krakowie brzmi mocno i jednoznacznie. Duża część jego nauczania (poza wykładem Biblii i Ewangelii, co stanowi główną część jego działalności), jest skoncentrowana na analizie współczesnego świata, sytuacji kulturowej. Arcybiskup mocnym i jednoznacznym głosem ostrzega przed rewolucją kulturową, która dokonuje się we współczesnym świecie, przed relatywizacją wartości i przed różnymi nowymi ideologiami. Marek Jędraszewski jest przekonany, że choć nie mamy tych dawnych ideologii z marksizmem na czele, to one wciąż się odradzają w nowej formie. Taką niebezpieczną dla niego jest gender, co również podkreśla papież Franciszek. Zagraża ona ludzkości relatywizacją tożsamości płciowej człowieka. Jest ciosem w antropologię personalistyczną chrześcijańską i tożsamość współczesnego człowieka. Arcybiskup Jędraszewski bardzo mocno to widzi i jasno, wprost o tym mówi. Nic dziwnego, że wywołuje to, jak np. słynne już hasło o „tęczowej zarazie” sprzed kilku lat, zdecydowaną reakcję środowisk lewicowych, które w dzisiejszej Europie w dużej mierze nadają ton, nie tylko kwestiom politycznym – zauważa.

Wobec powyższego, zdaniem Marcina Przeciszewskiego, arcybiskup Marek Jędraszewski jest dziś „człowiekiem walki”. – Płaci za to olbrzymią cenę – dodaje.

W jego ocenie zarzuty o dyskryminację środowiska LBGT przez Jędraszewskiego są nieadekwatne. – On krytykuje ideologię, a nie poszczególnych ludzi o skłonnościach homoseksualnych. W indywidualnych kontaktach zawsze odnosił się do nich z dużym szacunkiem. Metropolita krakowskim po prostu reprezentuje nauczanie Kościoła – tłumaczy prezes Katolickiej Agencji Informacyjnej.

Zapytany o to, w jakim wymiarze posługa abpa Jędraszewskiego w Krakowie różni się od jego poprzedników – kard. Dziwisza, kard. Macharskiego czy kard. Wojtyły, odpowiada: – Boleję nad tym, że ten Dom Arcybiskupa nie jest tak otwarty, jak to było za jego poprzedników. Pamiętam tamte czasy, kiedy się przyjeżdżało nawet bez uprzedzenia i po godzinie czy dwóch oczekiwania, zawsze można było liczyć na rozmowę z kardynałem tym, czy innym. Szkoda, że zabrakło dialogicznej otwartości – przyznaje.

Wskazując słabe punkty posługi metropolity krakowskiego, wskazuje: – Bardzo boleję nad tym, że nie udało się arcybiskupowi Jędraszewskiemu zbudować dobrych, ciepłych relacji ze świeckim światem akademickim.

Z kolei wśród krakowskiego duchowieństwa opinie o obecnym metropolicie krakowskim są podzielone. Co ciekawe, daje się zauważyć pewną zależność. Kapłani, którzy wywodzą się ze środowiska związanego kard. Stanisławem Dziwiszem, jego dawni i obecni współpracownicy krytycznie wypowiadają się na temat abpa Jędraszewskiego. W pierwszej kolejności zarzucają mu „czystki” w instytucjach kurialnych. – To były jego pierwsze decyzje – wymienić nas wszystkich. Nasze stanowiska przekazał osobom, o których słyszał coś „dobrego”. Arcybiskup nie weryfikował tych informacji, tylko ufnie słuchał tych podszeptów. Dziś może powiedzieć, że w kurii i w największych parafiach ma swoich ludzi – mówi, chcąc pozostać anonimowy, jeden z byłych dyrektorów wydziału archidiecezji krakowskiej.

Natomiast młodsze pokolenie kapłanów stoi murem za arcybiskupem.

Takie wnioski płyną na podstawie rozmów z księżmi, którzy dla LoveKraków.pl komentowali siedem lat rządzenia archidiecezją krakowską przez abp. Jędraszewskiego.

Kim jest najbardziej rozpoznawalny biskup w Polsce?

Abp Marek Jędraszewski urodził się 24 lipca 1949 roku w Poznaniu.  Po ukończeniu nauki w poznańskim seminarium duchownym przyjął święcenia kapłańskie 24 maja 1973 roku z rąk arcybiskupa Antoniego Baraniaka. Wkrótce potem rozpoczął studia specjalistyczne na Papieskim Uniwersytecie Gregoriańskim w Rzymie, gdzie w 1974 roku uzyskał licencjat z filozofii, a w 1977 roku doktorat. Jego praca doktorska dotyczyła myśli filozoficznej francuskiego egzystencjalisty Gabriela Marcela.

Po powrocie do Polski wykładał w seminarium duchownym w Poznaniu, a także na Papieskim Wydziale Teologicznym. W 1997 roku został mianowany biskupem pomocniczym archidiecezji poznańskiej przez papieża Jana Pawła II. Jego hasło biskupie brzmi „Scire Christum” („Znać Chrystusa”).

W 2012 roku papież Benedykt XVI mianował go arcybiskupem metropolitą łódzkim. W trakcie swojej posługi w Łodzi dał się poznać jako duszpasterz szczególnie zaangażowany w ewangelizację młodzieży i promowanie dialogu międzykulturowego.

W 2017 roku papież Franciszek powierzył mu urząd arcybiskupa metropolity krakowskiego, czyniąc go następcą kardynała Stanisława Dziwisza. W Krakowie abp Jędraszewski kontynuuje tradycję duszpasterską i intelektualną archidiecezji, jednocześnie aktywnie zabierając głos w sprawach społecznych i moralnych, często budząc przy tym różne reakcje społeczne. Często angażuje się w publiczne debaty dotyczące etyki, rodziny i wartości chrześcijańskich w Polsce.

Pomimo ukończenia wieku emerytalnego w lipcu 2024, na prośbę Franciszka, abp Marek Jędraszewski wciąż piastuje urząd metropolity krakowskiego, do czasu wyłonienia jego następcy.