Mieszkańcy Dzielnicy I uzyskają możliwość decydowania o tym, na jakie potrzeby wydać środki ze wspólnego budżetu na rok 2014. Obywatele będą mogli składać projekty wykorzystania funduszy, dyskutować nad nimi oraz wybrać najlepszy do realizacji.

Projekt ma być wstępem do wprowadzenia budżetu partycypacyjnego, który funkcjonuje już w wielu państwach na świecie. System powstał w 1989 roku w Ameryce Południowej, a w Polsce istnieje np. w dzielnicach w Koninie czy Poznaniu. Program opiera się na założeniu, że to mieszkańcy najlepiej wiedzą, jakie potrzeby ma ich społeczność lokalna. Pomysłodawcy projektu twierdzą, że dzięki uczestnictwu obywateli w życiu dzielnicy można nie tylko zaktywizować ich do działania, ale też sprawić, by ciężar odpowiedzialności za miejsce życia, nauki czy pracy spadał nie tylko na urzędników.

Kwestie prawne nie do końca jasne
Istnieje pewne ryzyko, że projekty mieszkańców zostaną odrzucone podczas ostatecznego głosowania. – Nie powinno jednak być takich problemów, skoro większość radnych zaakceptowała pomysł Priorytetu Obywatelskiego – mówi radny Dzielnicy I, Aleksander Miszalski.

– W prawie polskim nie ma odpowiedniego zapisu. Dlatego kwestia ta zostanie za pewne rozwiązana w ten sposób, że na najbliższej sesji radni przyjmą uchwałę, która zobowiąże ich do realizacji wygranego projektu – mówi Piotr Marczyk z Inicjatywy „Prawo do miasta”.

W jaki sposób będzie można decydować o budżecie?
Każdy, kto jest związany z dzielnicą (poprzez miejsce zamieszkania, studiowania lub pracy) może złożyć wniosek inwestycji niekomercyjnej, której szacowane koszty nie przekraczałyby 30 tysięcy złotych. Pomocą w ich napisaniu służą ochotnicy i radni, którzy będą prowadzić spotkania warsztatowe i informacyjne oraz dyżury konsultacyjne. Po weryfikacji wniosków pod kątem formalnym nastąpi głosowanie obywateli. Zrealizowany zostanie zwycięski projekt, a jeśli wystarczy pieniędzy w budżecie – również te, które zajęły dalsze miejsca.

Zasady budżetu, które proponuje Priorytet Obywatelski:
- prawo zgłaszania projektów przysługuje grupom minimum 5-osobowym. Dzięki konieczności wstępnego zrzeszenia, mieszkańcy od razu będą bardziej odpowiedzialnie podchodzić do sprawy,
- prawo udziału w całym procesie budżetu także dla niepełnoletnich, powyżej 16 roku życia. Takie rozwiązanie przyjęto w kilku miastach. Budżet partycypacyjny jest szkołą postaw obywatelskich. Zgodnie z wiedzą psychologiczną i praktyką wychowawczą (wśród pomysłodawców są m.in. nauczyciele i wychowawcy młodzieży), 16-latek jest w stanie wykazać prawdziwie obywatelską, odpowiedzialną postawę, a z prawnego punktu widzenia nie ma przeszkód by uznać oświadczenia woli osób w tym wieku,
- powstanie Komisji Doraźnej ds. Priorytetu Obywatelskiego, organu Rady Dzielnicy, tworzonej dla przeprowadzenia całego procesu decyzyjnego. Warunkiem sine qua non sukcesu całego przedsięwzięcia jest współpraca Radnych – członków Komisji z mieszkańcami zaangażowanymi w ideę projektu obywatelskiego. Mieszkańcy zapewnią nie tylko realizację idei uczestnictwa, ale też ręce do pracy, tak potrzebne przy naszych ograniczonych zasobach,
- kampania edukacyjna, by wytłumaczyć mieszkańcom zasady działania Priorytetu Obywatelskiego. Kampania będzie składała się ze spotkań, warsztatów, dyżurów konsultacyjnych, a także oddziaływania medialnego, przy pomocy środków będących w dyspozycji Dzielnicy: gazetki, kontaktów z mediami, żywej strony internetowej, serwisów społecznościowych,
- wnioski projektowe będą musiały zawierać krótkie uzasadnienie, przede wszystkim kosztów – w postaci przykładowej wyceny, czy ekspertyzy.  Projekty będą oceniane pod kątem formalnym i wykonalności, we współpracy z wykonawcami, a wnioskodawcy będą mogli usunąć ewentualne braki. Na tym etapie Komisja będzie mogła także proponować wnioskodawcom komasację podobnych projektów,
- po czasie na dopracowanie projektów, nastąpi głosowanie. Jest bardzo istotne, by odbyło się ono jeszcze przed wakacjami, tak, aby nie wykluczać z decyzji mieszkańców z dziećmi, czy studentów,
- głosowanie będzie miało charakter preferencyjny, tzn. że każdy będzie mógł głosować na kilka projektów, przyznając im różną liczbę punktów. Dzięki temu organizatorzy chcą uniknąć wielu niedostatków zwykłego głosowania ilościowego, przede wszystkim ryzyka, że wybrane zostaną projekty mocno popierane przez niewielkie grupy, a przepadną przydatne dla większej liczby obywateli.

Pierwsze spotkanie z mieszkańcami planowane jest na 13 kwietnia. Ostateczny termin i miejsce zostanie podane do końca tygodnia. Więcej o projekcie: https://www.facebook.com/PriorytetObywatelski