Niedawno świetnie prosperujące, a dziś zamknięte z powodu lockdownu muzea, teatry, sale koncertowe, hotele i restauracje sprawiają, że pogłębia się zapaść w branżach: turystyki, kultury, zarządzania dziedzictwem, przemysłów kreatywnych i gastronomii. Ograniczenie działalności uderza w przedsiębiorców i mieszkańców zatrudnionych w tych sektorach.

– Kraków stał się kołem zamachowym dla rozwoju turystyki w naszym kraju, bowiem jego popularność przekładała się na stały wzrost liczby gości zagranicznych w statystykach ruchu przyjazdowego do Polski. Dlatego odbudowa krakowskiego rynku turystycznego i jej tempo będą miały również znaczenie dla krajowej gospodarki – przekonuje prezydent Krakowa w liście do premiera Mateusza Morawieckiego.

Spadek o połowę

W 2019 r. Kraków odwiedziło ponad 14 mln osób – turyści wydali w mieście około 7,5 mld zł. Przełożyło się to na wpływy do miejskiego budżetu, dochody przedsiębiorców i stabilność zatrudnienia w tym sektorze. W 2020 r., gdy do Krakowa przyjechało zaledwie 7 mln osób, w tym znacznie mniej z zagranicy, straty w przychodach z turystyki osiągnęły 4 mld zł. W dramatycznej sytuacji znaleźli się lokalni przedsiębiorcy – usługodawcy z branż hotelarskiej, gastronomicznej, eventowej, rzemieślniczej – oraz ich pracownicy.

To samo dotyczy osób żyjących z działalności w zakresie kultury, sportu czy rekreacji. Ważną częścią krakowskiej kultury są festiwale – tylko w tym sektorze pracuje od 5 do 7 tys. osób, a ekonomiczna wartość wydarzeń, które dzięki nim powstają, sięga 500 mln zł.

200 mln z kasy miasta

Choć miasto dokłada własnych środków, aby utrzymać zatrudnienie w instytucjach kultury (m.in. w 117 oddziałach muzealnych) oraz stara się zapewnić im ciągłość programową i inwestycyjną, to i tak obecna sytuacja znacznie ogranicza możliwość pracy kilkunastu tysiącom twórców i kilkudziesięciu tysiącom osób, działających w tym sektorze. W 2020 r. Kraków podjął działania na rzecz przedsiębiorców i mieszkańców, udzielając ulg i zniżek w podatkach i opłatach lokalnych (program „Pauza”) – co wiązało się z dodatkowym wydatkiem około 200 mln zł, sfinansowanym z miejskiego budżetu.

Potrzebne większe wsparcie

Prezydent zauważa, że bez dodatkowego zaangażowania państwa, odbudowa całego ekosystemu instytucji i wydarzeń, dzięki którym stolica Małopolski przyciąga gości do regionu, będzie niezwykle trudna. Dlatego postuluje uruchomienie – na wzór pomocy dla gmin górskich – specjalnego funduszu z przeznaczeniem na inwestycje w turystykę i pokrycie kosztów umorzeń przedsiębiorcom krakowskim, działającym w sektorze turystyki, danin publicznych pobieranych w ramach kompetencji samorządu gminnego.

Władze Krakowa zwracają też uwagę na potrzebę większego wsparcia firm z branży turystycznej i gastronomicznej poprzez rozszerzenie listy kodów PKD lub poprzez udzielenie dodatkowej pomocy firmom notującym spadek przychodów powyżej 75 proc., niezależnie od kodu PKD.