Pod koniec maja, zgodnie z ustawowym obowiązkiem, ukazał się Raport o stanie gminy za 2024 rok. To kopalnia danych dotyczących różnych aspektów funkcjonowania Krakowa. Czego dowiadujemy się o sprawach związanych z komunikacją i transportem?

Nowe autobusy i czekanie na tramwaje

Miniony rok przyniósł sporo zmian w krakowskiej komunikacji miejskiej. Największą z nich było październikowe rozpoczęcie nowego kontraktu firmy Mobilis, co wpłynęło m.in. na uruchomienie nowych linii autobusowych, pojawienie się wielu nowych autobusów (w zmienionym malowaniu).

W statystykach odbiło się to m.in. na znacznym spadku średniego wieku taboru autobusowego firmy Mobilis, z 8,69 do 4,5 roku – obecnie te wartości są już niższe, z racji wycofania pojazdów użytkowanych w poprzednim kontrakcie. MPK zanotowało w tej dziedzinie nieznaczny wzrost, z 7 do 7,4 roku, przy czym trudno w tej dziedzinie zestawiać obydwu przewoźników. Choćby ze względu na to, że – według stanu na czas przygotowania raportu – MPK miało 645 autobusów, a Mobilis 167, z czego dużą część kupionych niedawno w związku z nowym kontraktem.

Średni wiek taboru tramwajowego wzrósł z 22,54 do 22,89 roku. Również i w 2025 roku nie możemy liczyć na spadek statystyk, choć nie jest tak, że w tej sprawie nic się nie dzieje. Wykonawca nowych tramwajów jest wybrany, a pierwszych dostaw można się spodziewać w 2027.

Więcej pracy, więcej pasażerów

Z punktu widzenia pasażerów od samego wieku autobusów czy tramwajów istotniejsza jest zaproponowana oferta. W tej dziedzinie autorzy wskazują m.in. na wzrost liczby linii autobusowych ze 194 do 202 (liczba linii tramwajowych pozostała niezmienna – 27). Kluczowe jest to, że oprócz samej liczby linii, w porównaniu z rokiem 2023 wzrosła też praca przewozowa: w przypadku autobusów z 44,8 mln do 46,4 mln wozokilometrów, a w przypadku tramwajów z 15,6 mln do 16,3 mln wozokilometrów.

W efekcie rok 2024 był kolejnym, w którym nastąpił wzrost (o ponad 4 proc.) liczby pasażerów przewiezionych komunikacją miejską. W 2022 roku było to 345,8 mln, w 2023 – 351,9 mln, a w roku 2024 – 368,1 mln osób.

Miniony rok był pierwszym pełnym rokiem, w którym pasażerowie mogli korzystać z biletu metropolitalnego, łączącego w sobie ofertę miejskich tramwajów i autobusów, pociągów aglomeracyjnych i autobusów linii dowozowych. Sprzedano ich w 2024 roku ponad 732 tys., a liczba pasażerów kolei aglomeracyjnej wzrosła z 9,4 mln do 13,6 mln.

Torowiska w lepszym stanie

Przed 1 listopada tramwaje powróciły na część trasy do Wzgórz Krzesławickich, a przed Bożym Narodzeniem – na przebudowane ulice Zwierzyniecką i Kościuszki. W połączeniu z różnymi mniejszymi pracami dało to kolejny spadek udziału długości torowisk wymagających modernizacji. Obecnie to 5,2 proc., rok wcześniej 6,4 proc, a w roku 2022 – 8 proc.

W tym roku można się spodziewać kolejnego spadku, m.in. w związku z oddaniem wyremontowanego torowiska na al. Solidarności, na moście Grunwaldzkim czy na ul. Franciszkańskiej. Zadowolenie z tej sytuacji studzi jednak fakt, że w złym stanie pozostają torowiska na ważnych trasach w centrum – tylko w ostatnich dniach doszło do istotnych uszkodzeń torowiska przy Teatrze Bagatela, na ul. Starowiślnej i na ul. Limanowskiego. Pierwsze dwa miejsca są zaplanowane do gruntownej przebudowy, ale muszą przetrwać z bieżącymi naprawami jeszcze przynajmniej do przyszłego roku. Szanse na to, że tym razem inwestycje się nie opóźnią, daje perspektywa unijnych dotacji, które urzędnicy będą musieli rozliczyć w terminie, jeśli nie chcą utraty dofinansowania.

Skrawki dla rowerzystów

W minionym roku łączna długość dróg dla rowerów wzrosła o 6,8 km, co stanowi wzrost o 3 proc. Na liście znalazła się tylko jedna istotna oddana inwestycja, wzdłuż al. 29 Listopada, o łącznej długości 5,2 km. Statystyki podbiła jeszcze nowa, prawie kilometrowa droga w rejonie Cogiteonu w Czyżynach. Pozostałe to krótkie, nawet kilkunasto- czy kilkudziesięciometrowe odcinki rowerowej infrastruktury w różnych punktach miasta, m.in. wzdłuż ul. Powstańców, Nowohuckiej czy Kobierzyńskiej – przydatne, ale nie przynoszące radykalnej poprawy.

W tym roku na rozpoczęcie prac czeka kilka istotnych odcinków, w tym drogi dla rowerów wzdłuż ul. Nawojki, Sławka, al. Pokoju, ul. Jancarza czy Brożka – wciąż jednak nie zostały rozpisane przetargi na wykonanie prac i są obawy, że realizacja znów będzie się odwlekać w czasie. Równocześnie powołanie rowerowego zespołu w urzędzie miasta ruszyło z miejsca sprawę projektowania infrastruktury rowerowej w kluczowych miejscach – pisaliśmy o tym szerzej TUTAJ.

Dla kierowców – więcej parkingów, gorsze drogi

Raport zwraca uwagę m.in. na wzrost liczby parkingów Park&Ride, jaki nastąpił w ubiegłym roku. Do dotychczasowej listy, według raportu, dołączyły w 2024 roku parkingi Górka Narodowa (465 miejsc), Krowodrza Górka (109 miejsc), Pachońskiego (95 miejsc) i Prądnik Czerwony (83 miejsca).

Biorąc pod uwagę dziesiątki i setki tysięcy samochodów wjeżdżających do Krakowa, wzrost łącznej sumy dostępnych miejsc na parkingach P&R, choć procentowo znaczący, nie powala na kolana: z poziomu 873 statystyki skoczyły do poziomu 1625 miejsc. Dostrzeżoną w raporcie zmianą jest natomiast duży wzrost zapełnienia tych miejsc: w roku 2024 wynosiło ono 61,6 proc., podczas gdy rok wcześniej było to 41,6 proc. Dodajmy, że w minionym roku jeszcze wszystkie spośród nowych parkingów funkcjonowały w systemie otwartym, bez szlabanów i opłat.

W minionym roku w Krakowie zmodernizowano nawierzchnię dróg na łącznym odcinku 23,64 km. Dla porównania, rok wcześniej było to 42,71 km. Z roku na rok, i to w szybkim tempie, rośnie odsetek kilometrów dróg wymagających modernizacji. W minionym roku ten wskaźnik określono na poziomie 25,9 proc., podczas gdy rok wcześniej było to 15,7 proc., a w roku 2022 – 8,4 proc.

Jeśli chodzi o statystyki związane z ruchem samochodowym, autorzy zauważają znaczący spadek liczby zarejestrowanych samochodów osobowych (z 592,5 tys. do 494,6 tys.), co ma związek z wygaszeniem rejestracji aut, które tylko fikcyjnie figurowały w bazie, od lat nie mając badania technicznego czy polisy OC.

Odnotowano również pogorszenie statystyk dotyczących bezpieczeństwa na drogach. „(…) niestety w odniesieniu do 2023 roku zwiększyła się liczba wypadków i najechania na pieszego, z 962 do 1 254. W 2024 roku ogólna liczba wypadków i kolizji również wzrosła do 9 381 (w 2023 roku – 8 955, w 2022 roku – 8 954). W stosunku do 2023 roku zwiększyła się liczba rannych w wypadkach – 1 003 osoby, w 2023 roku - 794 osoby, natomiast zmalała liczba zabitych do 4 osób (w 2023 roku – 9 osób).