Przedpremiera w Bagateli

mat. prasowe fot. Dariusz Baran, zdj. Piotr Kubic
Pamiętacie pod kasą Bagateli kolejki po bilety za 250, 350 czy 400 groszy? Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego, inicjator i organizator Dnia Teatru Publicznego, w którym przez pięć lat mogliście oglądać przedstawienia dosłownie za grosze, mimo pandemii nie zrezygnował z tegorocznych obchodów.

Pomiędzy 16 a 23 maja, jak wszelkie działania artystyczne przez ostatnie dwa miesiące, przeniosły się one w przestrzeń wirtualną.

Teatr
Bagatela w ramach świętowania 6. Dnia Teatru Publicznego udostępni 23 maja na Facebooku oraz YouTubie premierowe nagrania czytań performatywnych „Ich czworga” Gabrieli Zapolskiej w reżyserii Giovanny’ego Castellanosa. Do premiery z udziałem publiczności w pierwszym możliwym terminie przygotowują się dwie obsady: Marek Bogucki (Mąż), Alina Kamińska (Żona), Małgorzata Piskorz (Dziecko), Marcel Wiercichowski (Kochanek), Ewa Mitoń (Wdowa) i Aleksandra Godlewska (Panna Mania) – czytanie o 17.00 – oraz Piotr Urbaniak (Mąż), Anna Branny (Żona), Kaja Walden (Dziecko), Marcel Wiercichowski, Katarzyna Litwin (Wdowa) i Aleksandra Godlewska – czytanie o 20.00. Przedsmak wersji scenicznej będzie dostępny przez miesiąc, co – mamy nadzieję – nieco skróci i osłodzi Wam czas oczekiwania na otwarcie teatrów.

Komedię napisaną w 1907 roku opatrzyła autorka podtytułem „Tragedia ludzi głupich”, a badacze polskiego teatru uważają, że początkowo grano ją w stylu farsowym. Po lwowskiej prapremierze opinie na temat jakości utworu i celności prezentowanych przez Zapolską obserwacji charakterologicznych i społecznych były sprzeczne. Jedni chwalili ją za łączenie przeciwstawnych wartości, za igraszki logiki, ironii i „zestawienia tragiki z najhumorystyczniejszymi scenami” oraz przyrównywali do popularnego wówczas Bernarda Shawa. Inni ganili „dążność do posługiwania się nadto jaskrawym efektem, który osłabia i podkopuje rzeczywistą wartość rodzajowych, a tak świetnie malowanych obrazków pani Zapolskiej – nawet ze szkodą dla tendencji, z jaką je stwarzano”. Podobnie sprzeczne opinie towarzyszyły kolejnym wystawieniom „Ich czworga” na scenach w całej Polsce. Zarzucano również dramatopisarce zbytni pesymizm i brutalność w pokazywaniu stosunków społecznych i życia rodzinnego. Mieszczanie nie lubią, kiedy ktoś wytyka im „mieszczańską moralność”.

Planowana na jesień premiera „Ich czworga” będzie drugim wystawieniem tego utworu na scenie przy Karmelickiej. Gabriela Zapolska należała przed II wojną do najulubieńszych i najbardziej kasowych rodzimych autorów, co nie pozostało bez wpływu na decyzje dyrekcji młodego krakowskiego teatru. Premiera „Ich czworga” zainaugurowała trzeci sezon działalności pierwszej Bagateli, 27 sierpnia 1921. Na ile interesujący dla współczesnego widza będzie powrót do repertuaru sprzed stu lat, wstępnie okaże się już podczas czytania performatywnego.

Nagrania „Ich czworga” będą dostępne na YouTubie Bagateli przez miesiąc, do 22 czerwca, ale oczywiście zachęcamy do wzięcia udziału w premierze on-line. Ponadto teatr wciąż zachęca do słuchania powieści w odcinkach i klasyki baśni dla dzieci w wykonaniu bagatelowych aktorów. Zarówno zakończone już cykle, jak i nowe odcinki, są wciąż dostępne na Facebooku i YouTubie. Od dorosłych przez młodzież po dzieci – każdy znajdzie w nadzwyczajnej ofercie Bagateli coś dla siebie.