Patrząc na ostatnia dekadę, Kraków stał się bezpieczniejszym miastem?

Jerzy Woźniakiewicz, Bezpieczny Kraków, Lider dziedziny Ratuj: Mam wrażenie, że Kraków stał się obecnie zdecydowanie bezpieczniejszym miastem, a także –  co istotne – poczucie bezpieczeństwa wśród mieszkańców znacznie wzrosło. Proszę zresztą zwrócić uwagę, że sprawy bezpieczeństwa obecnie dość rzadko pojawiają się w debacie publicznej, a to może oznaczać, że tego problemu, jako społeczność nie uważamy za palący. Zatem działania służb, miasta, wszystkich, którzy się do tego przyczyniają, są na dość satysfakcjonującym poziomie.

Zanika także chyba popularne przed laty przeświadczenie, że nie warto zgłaszać drobnych przestępstw, sprawy te są z automatu umarzane. Słusznie, bo skuteczność policji w oparciu o dostępne obecnie metody wykrywcze, dostęp do technologii, różnych danych jak choćby prywatnych monitoringów, itp. jest znacznie lepsza niż dekadę temu.

Obecnie spore zagrożenia wynikają z nowych technologii. Oszuści bezlitośnie wykorzystują niewiedzę i nieuwagę ludzi. Jak można się temu przeciwstawić i czy miasto nie powinno ruszyć z szeroką kampanią społeczną?

Oszustwa będące wynikiem upowszechnienia się nowych technologii to prawdziwa plaga. Po okresie pandemii, ale przecież i wcześniej bardzo wiele osób przekonało się do zakupów w internecie, czasem też sprzedawania tą drogą niepotrzebnych już rzeczy, a konta bankowe obsługiwane przez internet ze smartfona są powszechne.

Przestępcy niestety jak zwykle bywają z technologią o krok dalej od ofiar. Jedno z najnowszych i ostatnio coraz popularniejszych zagrożeń, o którym bardzo mało ludzi wie i na które potrafią „nabierać się” nawet bardzo rozważne i obyte technologicznie osoby, jest możliwość podszywania się przestępców pod prawdziwe numery telefoniczne – np. infolinii banków.

Nic tak nie usypia naszej czujności, jak fakt że osoba która do nas dzwoni identyfikuje się na smartfonie unikalną nazwą, którą sami dla niej ustaliliśmy, zapisując numer w pamięci naszego telefonu. Uważamy wtedy, że jest to zaufany numer, co usypia naszą czujność.

Miasto niewątpliwie powinno zwrócić uwagę na ten problem różnymi działaniami, także kampaniami informacyjnymi i wiem, że są takie plany. W tym roku kończy się obowiązujący program Bezpieczny Kraków i będzie przygotowany nowy projekt na kolejne lata, odpowiadający na zmieniające się zagrożenia. Nie mam wątpliwości, że działania mające na celu poszerzenie świadomości mieszkańców w tym zakresie znajdą się w nowym dokumencie.

W czasie pandemii w roku 2020 przestępczość spadła o 25%. Zaskakujące?

Mnie to raczej nie zaskakuje, bo stare powiedzenie mówi że okazja czyni złodzieja, a w pandemii po prostu okazji było o wiele mniej. Ludzie więcej siedzieli w domach, nie działały lokale rozrywkowe, nie było ruchu turystycznego, a proszę zwrócić uwagę, że znaczną część czynów zabronionych od zawsze popełniano w ścisłym Śródmieściu, m.in. w związku z intensywnym życiem tej części miasta, które w pandemii zamarło. Ostatnio zdziwił mnie natomiast powrót prawie całkowicie wytępionej przestępczości samochodowej, choć informacje o włamaniach do samochodów mam tylko z mediów społecznościowych, może wiec statystycznie nie wygląda to tak źle.

Widziałem, że prowadzi pan podcast. O czym jest, gdzie go można posłuchać?

Radio Bezpieczny Kraków, to podcast realizowany w ramach programu bezpieczny Kraków. Jako lider segmentu „Ratuj” Bezpiecznego Krakowa czuwam nad całością projektu, a niektóre rozmowy – te dotyczące właśnie segmentu „Ratuj” prowadzę osobiście. W podcastach, do których staramy się zapraszać zawsze interesujących rozmówców, poruszamy bardzo różne aspekty bezpieczeństwa.

Ostatnio rozmawiałem np. o tym czym są automatyczne defibrylatory zewnętrzne i dlaczego ich dostępność jest tak istotna w związku ze zbliżającą się dużą rozbudową sieci miejskich urządzeń AED w Krakowie, realizowaną właśnie w ramach programu Bezpieczny Kraków. Wcześniej prowadziłem rozmowę z szefową Nieetatowej Grupy Rozpoznania Minersko-Pirotechnicznego KMP o zagrożeniach związanych z podłożeniem ładunku wybuchowego, o zasadach działania kierowanej przez nią grupy i o tym jak powinni zachowywać się pracownicy obiektów sprawdzanych przez funkcjonariuszy oraz psy oznaczające ładunki wybuchowe.

Zapraszam do słuchania całego cyklu, Radio Bezpieczny Kraków znaleźć można m.in. W serwisie SoundCloud, Spotify, Google Podcast i kilku innych. Odcinki publikowane są także na YouTube.

To jeszcze rzeczy bieżące. Straż miejska otrzymała niedawno nowe uprawnienia. Jednak bez usztywnianie zapisów o prędkości to sztuka dla sztuki?

Egzekwowanie przepisów przy formułowaniu których użyto pojęć nieostrych, tak jak słynna „prędkość zbliżona do prędkości pieszego” zawsze jest bardzo trudne. Nie mam jednak wątpliwości, że straż miejska będzie go egzekwowała, przynajmniej w przypadkach ewidentnego naruszenia. Problemem mogą być przypadki sporne. Sądzę, że wszystko zależy tu w dłuższej perspektywie od kierunku orzecznictwa sądów. Odpowie on na pytanie czy przepisy wymagają uszczegółowienia, czy też da się je skutecznie egzekwować w obecnej formie.