Renowacja Wieży Zegarowej. Konserwatorzy stanęli przed trudnym zadaniem

fot. Paweł Krzan/SKOZK

Z nie lada wyzwaniem będą musieli zmierzyć się specjaliści prowadzący remont Wieży Zegarowej katedry wawelskiej. Konieczna jest wymaga pięciometrowej belki, na której opiera się konstrukcja więźby pod blaszanym hełmem.

Konserwacja Wieży Zegarowej to jeden z projektów kluczowych Narodowego Funduszu Rewaloryzacji Zabytków Krakowa na lata 2022–2025. Celem remontu jest zabezpieczenie wnętrza wieży przed przeciekami spowodowanymi nieszczelnościami hełmu.

Logistyczne wyzwanie

Jednym z zadań, któremu specjaliści będą musieli stawić czoła, jest wymiana głównej, pięciometrowej belki podtrzymującej konstrukcję więźby pod blaszanym hełmem.

– Wymiana belki będzie przedsięwzięciem bardzo złożonym pod względem logistycznym z uwagi na bardzo trudny dostęp dla ekip konserwatorskich i budowlanych – na najwyższe poziomy wieży można dostać się jedynie wielokrotnie zakręcającymi, stromymi schodami o szerokości zwykłej drabiny i zbliżonej konstrukcji – informuje Społeczny Komitet Odnowy Zabytków Krakowa.

Wymiana nadwątlonej belki jest warunkiem dalszego remontu. Zdaniem specjalistów wymienić trzeba będzie również przynajmniej jedną, krótszą belkę, do której zamontowany był gong zegara.

Konserwacja barokowego hełmu oraz drewnianej konstrukcji Wieży Zegarowej ma zakończyć się w 2025 roku.

– Przyjęty program prac zakłada zabezpieczenie i pozostawienie jak największych fragmentów obecnych blach, które mimo wielu napraw pochodzą w większości z epoki baroku. Nowe, konieczne wstawki ze współczesnej blachy trafić mają przede wszystkim w zakamarki niewidoczne dla postronnego obserwatora, często najmocniej uszkodzone przez wiatry, deszcze i śnieg – wyjaśnia SKOZK.

Zamilkł wawelski dzwon

Wieża Zegarowa to najwyższa konstrukcja na wzgórzu wawelskim. Jej budowę rozpoczęto w drugiej połowie XIV wieku na polecenie króla Kazimierza Wielkiego. Ostateczny kształt zyskała w XVIII wieku za sprawą barokowego hełmu zaprojektowanego przez Kacpra Bażankę. Umieszczone są w nim dwa dzwony zegarowe (gongi) wybijające godziny i kwadranse.

Pod koniec maja wydzwaniający kwadranse dzwon zamilkł. W celu konserwacji towarzyszącej modernizacji Wieży Zegarowej z drewnianej konstrukcji nośnej budowli zdjęty został cymbał kwadransowy. Renowacji doczeka się także cymbał wiszący na niższym poziomie wieży, który wybija pełne godziny.

Łączny koszt prac wyniesie ponad 7,5 mln zł, z czego 5,9 mln zł pokryje Społeczny Komitet Odnowy Zabytków Krakowa. Pozostałe środki zapewni parafia katedralna.