Pierwsze na Politechnice Krakowskiej „glebarium” stworzyli na kampusie przy ul. Warszawskiej studenci z Koła Naukowego Landscapes Wydziału Architektury PK.
W pracy pomagali im maturzyści z Zespołu Szkół Centrum Kształcenia Rolniczego im. Stanisława Szumca w Bielsku-Białej. W centrum Krakowa powstał ekologiczny dom dla niezliczonej masy mikroorganizmów, które pracują - niczym inżynierowie - na poprawę miejskiego ekosystemu. - Glebarium to miejsce specjalnie przeznaczone do dekompozycji biomasy, kompostowania, tworzenia cennej materii organicznej. Zwykle procesy te postrzega się jako mało atrakcyjne, brudne i wyrzuca z przestrzeni publicznej. A przecież są niezbędne w tworzeniu gleby i domykaniu cykli w przyrodzie. Nie możemy zapominać, że gleba odgrywa kluczową rolę w procesach przyrodniczych – mówi dr inż. arch. krajobrazu Kasper Jakubowski, specjalista w dziedzinie projektowania ekologicznych przestrzeni zieleni, znawca i popularyzator tematu "czwartej przyrody", który poprowadził na PK warsztaty z budowy glebarium.
W trosce o bioróżnorodność
Podczas warsztatów z tworzenia „glebarium” przypomniano, że procesy gnicia, obumierania, dekompozycji, próchnienia są nieodłączną częścią natury i metabolizmu miasta i jako takie zasługują na naszą uwagę, a nawet na swoje odpowiednie miejsce w przestrzeni publicznej. Wykorzystywanie na miejscu biomasy - jesiennych liści, próchniejących kłód, pokosu traw przynosi środowisku wiele korzyści: tworzy życiodajną glebę, ogranicza emisje związane z transportem bioodpadów i koniecznością ich gromadzenia oraz utylizacji gdzieś daleko poza miastem, poprawia obieg azotu i węgla w przyrodzie, zatrzymuje wodę, jest miejscem życia dla ogromnej liczby mikroorganizmów glebowych.
Jak przypomniano podczas warsztatów w jednej garści gleby jest tyle mikroorganizmów ile żyje ludzi na ziemi, a w jednym metrze kwadratowym ziemi może żyć nawet 10 do 100 dżdżownic. Te niepozorne żyjątka są prawdziwymi inżynierami ekosystemów, odpowiadając za 6,5 proc. światowej produkcji zbóż czy 2,3 proc. produkcji roślin strączkowych. Odpowiadają też za przewietrzanie i nawożenie ziemi, wspierają rozkład materii organicznej i przyczyniają się do wzbogacenia ziemi w składniki odżywcze.
Glebarium na PK będzie służyć do prowadzenia zajęć edukacyjnych dla studentów, ma też poprawiać świadomość ekologiczną całej społeczności uczelni. Zwraca uwagę na to, jak kluczową rolę odgrywa gleba w procesach zachodzących w przyrodzie, w tym w obiegu składników odżywczych i jak my sami możemy pomóc glebom także w mieście - przez ich ściółkowanie , utrzymywanie trwałej okrywy roślinnej, ograniczenie koszenia traw i grabienia opadających jesienią liści albo kompostowanie na miejscu. Kompostowniki stają się powoli elementem obowiązkowym miejskich parków, miasta tworzą własne kompostownie. „Glebarium” ma Politechnice Krakowskiej także wytworzy „czarne złoto ogrodników” czyli wartościowy kompost, który można będzie wykorzystać do dbania o zieleń na kampusie głównym uczelni.
