Data ceremonii nie jest przypadkowa. To właśnie w lipcu i sierpniu 1944 roku okupanci zaczęli zacierać ślady istnienia obozu KL Plaszow, wysyłając w głąb III Rzeszy transporty więźniów i likwidując ciała ofiar. Data ta jest także nawiązaniem do krakowskiej „Czarnej Niedzieli”, podczas której Niemcy przeprowadzili masową łapankę.

By pamięć nie zginęła

Chociaż okupanci chcieli zatrzeć wszelkie ślady istnienia obozu, ich plan nie do końca się powiódł. Zostały bowiem materialne pozostałości i wspomnienia. Dlatego też w każdą pierwszą niedzielę po 6 sierpnia Muzeum KL Plaszow zaprasza do wspólnego upamiętnienia wydarzeń związanych z historią obozu i jego więźniami.

Podczas spotkania „Pamięć/Zachor” odczytane zostaną słowa tych, którzy ocalali. Tak ten trudny czas wspominał Alojzy Lempart, były więzień obozu KL Plaszow:

Byłem zamknięty przez 6 miesięcy, od 31 lipca 1943 do 21 stycznia 1944, w obozie polskim, który był obozem w obozie. (...) Obóz polski składał się wówczas [w lipcu 1943 r.] z dwóch baraków, otoczonych drutem kolczastym. Jeden zamieszkiwały kobiety – Polki, drugi Polacy. Pilnowali nas wachmani w czarnych mundurach, przeważnie Ukraińcy. (...) Jedzenie nie było wystarczające, a oprócz tego główną rzeczą uciążliwą była praca. Specjalnie ciężkie życie mieli Polacy podejrzani o przynależność do organizacji partyzanckich. Oprócz litery „P” mieli oni kółka biało-żółte na spodniach i plecach.

Udział w wydarzeniu może wziąć każdy z nas. Nie tylko poprzez wysłuchanie słów ocalałych, ale także odczytanie fragmentów ich relacji. Zgłoszenie należy przesłać mailowo (edukacja@plaszow.org) do 5 sierpnia. W odpowiedzi każdy otrzyma cytat, który przeczyta publicznie w trakcie spotkania.

Na miejscu będą czekały również wydrukowane fragmenty cytatów. Wśród nich relacja Mariana Krawczyka, który w 1944 roku trafił do obozu KL Plaszow.

Dnia 6 sierpnia 1944 zostałem aresztowany w wyniku obławy, jakiej niemieckie władze dokonały. (...) Zajęliśmy miejsca w autach i zajechaliśmy do Płaszowa. Była już noc. Ustawiono nas tam grupami i zakwaterowano w barakach. Po zajęciu miejsc w barakach nikt z naszej grupy – około 400 ludzi – nie zasnął, część leżała na pryczach, reszta przez okna baraków obserwowała, jak zjeżdżały auta przez całą noc. (...) Obliczaliśmy na 5 do 6 tysięcy [ludzi] zwiezionych do obozu z miasta. (...) W obozie rozeszła się wieść, że jesteśmy zakładnikami za powstanie warszawskie.

Spotkanie „Pamięć/Zachor” odbędzie się 7 sierpnia o godz. 19:30 na terenie poobozowym przy Szarym Domu, znajdującym się przy ul. Jerozolimskiej 3. Wydarzenie jest ogólnodostępne, jednak organizatorzy zaznaczają, iż niektóre z odczytywanych fragmentów mogą być drastyczne. Więcej informacji na stronie www.plaszow.org.

LoveKraków.pl jest patronem medialnym wydarzenia.