Technologia termicznego przekształcania odpadów to najbardziej przyjazne środowiskui efektywne rozwiązanie problemu odpadów. Od lat z powodzeniem stosują ją najbardziej rozwinięte gospodarki świata, gdzie utylizacja odpadów idzie w parze z odzyskiwaniem energii.
Dzięki Ekospalarni Kraków sprostał standardom ekologicznym i prawnym obowiązującym w Unii Europejskiej, radykalnie ograniczył składowanie odpadów oraz zwiększył swoje bezpieczeństwo energetyczne.
Budynek
Koszt budowy Ekospalarni wyniósł ok. 666 mln zł netto. Z czego ok. 372 mln zł czyli ok. 55,8% pochodziło z dotacji Unii Europejskiej. Wkład własny Krakowskiego Holdingu Komunalnego w kwocie ok. 294 mln zł został pokryty ze środków własnych i pożyczki z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej udzielonej na zasadach preferencyjnych.
Kubatura zakładu wynosi 392 159 m3, czyli dwa razy tyle co Bazylika Mariacka w Krakowie, zaś powierzchnia dachu 35.000 m², to prawie tyle ile wynosi powierzchnia Rynku Głównego.
Do Ekospalarni przyjeżdża od poniedziałku do piątku około 120 śmieciarek dziennie. Każda z nich jest ważona, a specjalne czujniki sprawdzają czy wśród odpadów nie ma przedmiotów lub substancji radioaktywnych.
Energia
Za sprawą termicznego przekształcania odpadów komunalnych, rocznie produkuje się około 65 000 MWhe megawatogodzin energii, czyli tyle, ile zużywają w tym czasie wszystkie krakowskie tramwaje, oraz około 280 000 MWht megawatogodzin energii cieplnej. To z kolei 10% zapotrzebowania systemu ciepłowniczego Miasta. Co więcej – znaczna część energii uzyskanej w wyniku spalania odpadów, jest energią odnawialną.
Odpady z krakowskich mieszkań wyładowywane są w hali rozładunkowej do specjalnego, żelbetowego bunkra o pojemności trzech i pół tysiąca ton. Zarówno w hali, jak i bunkrze zainstalowano system czerpania powietrza, dzięki któremu nieprzyjemne zapachy nie wydostają się na zewnątrz.
Hala kotłów i turbina
Kocioł odzysknicowy z naturalnym obiegiem spalin jest głównym urządzeniem w układzie odzysku energii. Gorące spaliny zamieniają wodę przepływającą przez kocioł na przegrzaną parę wodną o ciśnieniu 40 bar i temperaturze 415°C, która z kolei podawana jest na łopatki turbiny. W napędzanym przez turbinę generatorze produkowana jest energia elektryczna, której cześć Ekospalarnia zużywa na potrzeby własne. Zdecydowana większość trafia do sieci elektroenergetycznej za pośrednictwem stacji transformatorowej wysokiego napięcia 110kV.
Wymienniki ciepłownicze
Dzięki trybowi kogeneracji możliwa jest także produkcja energii cieplnej. W wymiennikach ciepłowniczych, do których kierowana jest para upustowa z turbiny, podgrzewana jest woda do temperatury 135°C w okresie zimowym i 70°C w okresie letnim, która następnie trafia do miejskiej sieci ciepłowniczej, skąd rozprowadzana jest do mieszkań i domów krakowian.
Hala oczyszczania spalin
Powstałe podczas procesu termicznego przekształcania odpadów spaliny, zanim trafią do atmosfery, poddawane są starannemu oczyszczaniu. Proces oczyszczania polega na zmniejszeniu zawartości szkodliwych dla zdrowia zanieczyszczeń w stopniu pozwalającym na oddanie ich środowisku bez szkodliwego działania na nie.
Instalacja odzysku energii ze spalin to trwająca inwestycja, która ma zwiększyć efektywność energetyczną naszego zakładu. Dzięki niej będziemy produkować więcej ciepła w zimie i prądu latem, nie zwiększając przy tym ilości spalanych odpadów. Przy podejmowaniu decyzji o realizacji tej inwestycji ważne były aspekty ekologiczne – instalacja ta spowoduje jeszcze mniejszą emisję CO2 do środowiska, obniżenie temperatury spalin i znaczną oszczędność wody. Oddanie instalacji do użytku planujemy na 2023 rok, już teraz jej budowa jest na bardzo zaawansowanym etapie.
Odpady poprocesowe - żużel i popioły paleniskowe, pyły kotłowe i popioły lotne oraz stałe pozostałości z oczyszczania spalin są odbierane i zagospodarowywane przez podmioty zewnętrzne. Metale żelazne i nieżelazne są odzyskiwane a następnie sprzedawane firmom zajmującym się przetwarzaniem złomu.
Ekologia i edukacja
Ekospalarnia jest zakładem w pełni bezpiecznym dla ludzi i środowiska. Spełnia wyższe normy środowiskowe niż te, które są wymagane od elektrociepłowni opalanych paliwami kopalnymi.
Wszystkie zachodzące w niej procesy są nieustannie monitorowane. Każdy może na bieżąco sprawdzić parametry emisji zarówno na ekranie umieszczonym przed zakładem jak i na stronie internetowej Ekospalarni. Te same dane są przesyłane do Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego.
W Ekospalarni mamy także pszczoły. W pięciu ulach mamy ich ponad 400 tysięcy, a od wiosny do jesieni można je na żywo podglądać w internecie. Pszczoły stanowią marker czystości powietrza wokół naszego zakładu. W pobliżu uli jest również oczko wodne, z którego pszczoły czerpią wodę. Żyją tam ryby, żaby i zaskrońce. Niezwykłe sąsiedztwo świadczy o tym, że nasza działalność prowadzona jest jak należy, czysto i bezpiecznie dla środowiska.
Charakterystyczna bryła Ekospalarni na dobre wpisała się w krajobraz Krakowa. I choć zakład nie jest zabytkiem czy miejscem kultury, corocznie odwiedza go blisko 7 000 osób. Ścieżka ekologiczna w Zakładzie Termicznego Przekształcania Odpadów odwiedzana jest przez szkoły i uczelnie z Krakowa i całej Małopolski.
