– Rydlówka to muzeum-dom. Najpierw dom Włodzimierza Tetmajera, później Lucjana Rydla. To właśnie w tej bronowickiej chacie odbyło się najsłynniejsze polskie wesele, które opisał w swoim dramacie Stanisław Wyspiański – mówi Joanna Zdebska-Schmidt, kierowniczka Rydlówki.

Miejsce łączące dwa światy

Zabytkowy dworek mieszący się w Bronowicach Małych, kiedyś podkrakowskiej wsi, dzisiaj dzielnicy Krakowa, został wybudowany w 1894 roku przez malarza Włodzimierza Tetmajera. W listopadzie 1900 roku w domu Tetmajerów odbyło się wesele Lucjana Rydla, krakowskiego poety, i Jadwigi Mikołajczykówny, dziewczyny z Bronowic. Wydarzenie to uwiecznił w dramacie „Wesele” Stanisław Wyspiański, który był świadkiem pana młodego.

W roku 1908 Lucjan Rydel odkupił dworek od Tetmajera i cztery lata później, po jego przebudowie, zamieszkał w nim wraz z rodziną.

– Słowo „dom” jest dla nas kluczem w myśleniu o tym miejscu. Chcemy, aby była to przestrzeń, w której można poczuć się bezpiecznie. Przestrzeń, która bardziej przypomina dom niż muzealne sale. Oczywiście można tu zobaczyć malarstwo Młodej Polski, pamiątki po mieszkańcach oraz spojrzeć na historyczne wnętrza okiem Wyspiańskiego. Coś, co jednak nie jest oczywiste, to fakt, że w tym domu wciąż mieszkają potomkowie Lucjana Rydla. My jako muzeum opiekujemy się tylko parterem – wyjaśnia Joanna Zdebska-Schmidt.

W Rydlówce regularnie odbywają się różne wydarzenia. Można m.in. posłuchać wykładów popularnonaukowych o okresie Młodej Polski czy uczestniczyć w warsztatach edukacyjnych nawiązujących do malarstwa czy pracy rzemieślniczej.

– W programie, który realizujemy, nawiązujemy oczywiście do Młodej Polski, ale także do kultury ludowej. Staramy się czerpać z jednego i drugiego. Łączyć dwa światy, tak jak to miejsce i jego gospodarze – najpierw Włodzimierz Tetmajer, później Lucjan Rydel. Chcemy, by zwiedzający wchodząc do Rydlówki zapominali o tym, co dzieli, a myśleli o tym, co łączy – tłumaczy kierowniczka Rydlówki.

Muzeum Młodej Polski

Od 1969 roku w dworku przy ul. Tetmajera 28 działa Muzeum Młodej Polski. Do 2014 roku prowadziło je Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze. Zgodnie z porozumieniem zawartym z właścicielami Rydlówki – rodziną Rydlów, w 2016 roku pieczę nad muzeum przejęło Muzeum Krakowa. Dwa lata później, po przeprowadzeniu niezbędnego remontu, Rydlówka znów została otwarta dla zwiedzających.

Ekspozycja muzeum obejmuje cztery izby – świetlicę, izbę taneczną, izbę-scenę oraz alkierz. W świetlicy – dawnej pracowni i bibliotece Lucjana Rydla – znajduje się wystawa malarstwa Młodej Polski poświęcona tematyce bronowickiej.

– Oglądając obrazy Włodzimierza Tetmajera i jego przyjaciół można dostrzeć, dlaczego artystów młodopolskich nazywano „poławiaczami światła”. Światło w tych obrazach odgrywa ogromną rolę. Buduje nastrój i klimat. Pokazuje codzienne życie na wsi oraz piękno przyrody – mówi Joanna Zdebska-Schmidt.

W kolejnych pomieszczeniach, gdzie odbywało się wesele Lucjana Rydla i Jadwigi Mikołajczykówny, można zobaczyć portrety i pamiątki związane z rodziną Rydla, a także Tetmajera. Ekspozycję uzupełniają zaś autentyczne stroje bronowickie oraz ubranie krakowskie Jadwigi Rydlowej i kaftan jej brata – Jana Mikołajczyka.

Izba-scena stanowi dokładne odzwierciedlenie dekoracji teatralnej premiery „Wesela”, w alkierzu zaś znajdują się m.in. fotografie uczestników owej zabawy oraz pamiątki z epoki, pokazujące zarówno życie wiejskie, jak i miejskie.