Likwidacja uchwały antysmogowej dla Małopolski, czy zniesienie zakazu palenia węglem i drewnem w Krakowie. To tylko kilka propozycji "rozmiękczenia” Programu Ochrony Powietrza procedowanego właśnie w Sejmiku Województwa Małopolskiego. – To będzie duży krok w tył – przekonują władze Skawiny.
Uchwała antysmogowa dla Małopolski to krok bardzo ambitny, ale jednocześnie realny do wykonania. Dokument zakłada wprowadzenie od 2023 roku zakazu używania bezklasowych kotłów, tzw. “kopciuchów”. Uchwała antysmogowa dla Małopolski jest niezbędna, by poprawić jakość powietrza w całym województwie: – To wielkie wyzwanie finansowe dla samorządów, które nie dysponują tak dużymi środkami jak Kraków, ale w Gminie Skawina szukamy rozwiązań, a nie problemów. Korzystamy ze środków unijnych, rządowych, wojewódzkich, szukamy dofinansowań tam, gdzie tylko się da. Z pozytywnym efektem – mówi burmistrz Skawiny, Norbert Rzepisko.
Gminy dysponujące skromniejszym budżetem pieniądze na likwidację “kopciuchów” mogą znaleźć w projektach finansowanych ze środków zewnętrznych. Samorządy mogą liczyć na pokrycie większości kosztów wymiany kotłów z programów wspieranych przez Rząd oraz Unię Europejską. To między innymi: Czyste Powietrze, STOP SMOG oraz Regionalne Programy Operacyjne.
Nowy piec niemal za darmo
Program “Czyste Powietrze” łączy się z dofinansowaniem ze środków gminnych oraz ulgą termomodernizacyjną - dzięki połączeniu tych trzech funduszy mieszkańcy Gminy Skawina mogą uzyskać ponad 90% dofinansowania do wymiany “kopciucha” na nowy piec gazowy. Przy wypełnianiu wniosków pomogą ekodoradcy finansowani ze środków unijnych. Nie tylko sprawdzą, czy dane zostały wprowadzone poprawnie, ale poprowadzą też mieszkańca przez cały proces uzyskiwania dofinansowania, a następnie rozliczenia dotacji. Ekodoradcy są zatrudnieni w ramach programu ELENA, 90 procent ich wynagrodzenia pochodzi ze środków unijnych.
Skawina jako pierwsza i dotychczas jedna z nielicznych gmin w Polsce podjęła się realizacji programu STOP SMOG. Do czerwca 2022 roku termomodernizacji zostanie poddane 300 budynków jednorodzinnych. Gmina otrzymała na ten cel ponad 11 milionów złotych dofinansowania z Ministerstwa Rozwoju. Ten program skierowany jest przede wszystkim do najuboższych mieszkańców Skawiny.
Gminy mogą same decydować
Kolejnym ważnym dla Małopolski punktem w Programie Ochrony Powietrza jest możliwość wprowadzenia uchwały antysmogowej dla gmin. Oznacza to, że samorządy będą miały możliwość zwrócenia się do Sejmiku Województwa z wnioskiem o wprowadzenie dodatkowych zasad na terenie gminy. Rozwiąże to problemy formalno-prawne i umożliwi wprowadzenie zakazu montowania pieców węglowych w nowych budynkach - o wprowadzenie takich przepisów od dwóch lat ubiega się Skawina. Wprowadzenie uchwały antysmogowej dla gmin umożliwi im sprawne przejście przez procedury formalno-prawne i da narzędzia do skuteczniejszej walki z zanieczyszczonym powietrzem.
Wprowadzenie Programu Ochrony Powietrza w jego dotychczasowej formie pozwoli gminom zainteresowanym rozwiązaniem problemu smogu jeszcze skuteczniej z nim walczyć. Zmusi on też te samorządy, które dotychczas niewiele zrobiły, do podjęcia intensywnych działań na rzecz poprawy jakości powietrza. Skawina pokazuje, że nie o pieniądze tu chodzi, lecz o chęci. I apeluje, by nie zmieniać Programu Ochrony Powietrza.
