W przyszłym roku ma rozpocząć się budowa Centrum Literatury i Języka – Planeta Lem na krakowskim Zabłociu. Instytucja będzie prowadzona wspólnie przez miasto oraz resort kultury.
Planeta Lem ma być pierwszym w Polsce wielofunkcyjnym centrum literackim o profilu edukacyjno-społecznym. W środę, 11 października, minister kultury i dziedzictwa narodowego Piotr Gliński oraz prezydent Krakowa Jacek Majchrowski podpisali list intencyjny w sprawie współprowadzenia instytucji. To kolejna inwestycja na mapie Krakowa współfinansowana przez resort kultury.
– Od kolekcji Czartoryskich począwszy, przez zakup Cracovii, uratowanie wspólne Oleandrów, cztery duże projekty wspólnotowe, Plaszow, a dzisiaj podpisujemy list w sprawie kolejnej instytucji – powiedział podczas uroczystości Piotr Gliński, minister kultury i dziedzictwa narodowego, wspominając również o uratowaniu związanego z Krakowem Chóru Polskiego Radia. – To dobry znak dla polskiej kultury – stwierdził szef resortu.
Zapłacą po połowie
Podpisanie listu intencyjnego daje podstawy do podjęcia działań formalnych związanych z utworzeniem nowej instytucji kultury. Organizatorem Planety Lem będzie miasto, a do jej współprowadzenia przystąpi ministerstwo kultury.
– Planujemy podzielić się kosztami po połowie. Po pierwsze, jeśli chodzi o bieżące funkcjonowanie instytucji, bo utworzenie jej będzie się wiązało z realizacją zadań związanych z literaturą, różnych projektów literackich, warsztatów, spotkań, festiwali, ale ponadto mamy do sfinansowania koszty realizacji inwestycji, które sięgają prawie 200 mln zł. Na ten moment jesteśmy przed etapem złożenia wniosku do ministerstwa i pozyskania środków na jej realizację – wyjaśniła Katarzyna Olesiak, dyrektorka Wydziału Kultury i Dziedzictwa Narodowego UMK.
Dodała również, iż miasto planuje pozyskać środki z funduszy unijnych, które będą niezależną formą finansowania inwestycji.
– Mamy ważne pozwolenie na budowę, otworzyliśmy inwestycję zakładając dziennik budowy i dokonując pierwszego wpisu, więc w tym momencie możemy realizować Planetę Lem – zaznaczyła Olesiak.
Wielofunkcyjne centrum literatury
Nowa instytucja kultury zostanie zlokalizowana na krakowskim Zabłociu w historycznym budynku dawnego Składu Solnego, który zostanie zrewitalizowany i przystosowany do potrzeb Centrum Literatury i Języka Planeta Lem. Na inwestycję składać będzie się również bryła nowego budynku, a także otwarty dla mieszkańców przyległy ogród.
– W tym wielofunkcyjnym centrum literackim znajdą swoje miejsce liczne środowiska literackie. Będzie to miejsce organizacji festiwali, spotkań i warsztatów literackich, a także realizacji całorocznych programów edukacyjnych. W tym obiekcie znajdzie swoje miejsce nowoczesna mediateka z pracownią multimedialną, czytelnia, księgarnio-kawiarnia, a także otwarta przestrzeń cooworkingowa, która umożliwi interakcje i kreatywne spotkania różnorodnych środowisk literackich – wyjaśniła Katarzyna Olesiak.
W przestrzeniach wystawienniczych zwiedzający będą mogli zobaczyć interaktywną wystawę opartą na literackim dorobku patrona obiektu Stanisława Lema. Ekspozycję stworzy zespół kreatywny pod kierunkiem Jacka Dukaja i Krzysztofa Noworyty.
Cyfrowy zamek wypełniony literaturą
O tym, jak będzie wyglądała Planeta Lem, mogliśmy się przekonać już w 2019 roku. Międzynarodowy, dwuetapowy konkurs architektoniczno-urbanistyczny na projekt instytucji zwyciężyło warszawskie biuro projektowe JEMS Architekci. Według ich koncepcji XVIII-wieczny budynek dawnego Składu Solnego ma zamienić się w „cyfrowy zamek”.
Punktem odniesienia w trakcie prac projektowych dla twórców była „Fantastyka i futurologia” Stanisława Lema. – Dlatego ma formę cyfrowego, współczesnego zamku. Zrobiliśmy trochę matematyczny budynek, który nie ma początku i końca, a jest sekwencją powtarzających się przestrzeni, czyli siatką słupów, które można dowolnie aranżować i zmieniać. Wieże są istotnym elementem i taką tradycją Krakowa. Są znakiem rozpoznawczym istotnego miejsca – mówili architekci po ogłoszeniu wyników konkursu.
Kiedy rozpoczęcie prac? – W przyszłym roku będziemy mogli ruszyć z budową Planety Lem – zapowiedział podczas uroczystości prezydent Krakowa Jacek Majchrowski.
Podpisanie listu intencyjnego w sprawie współprowadzenia instytucji było połączone z wręczeniem odznaczenia Honoris Gratia ministrowi Piotrowi Glińskiemu za zasługi dla miasta Krakowa.