To nieodłączny element krajobrazu Krakowa. Cztery kominy elektrociepłowni w Łęgu górują nad miastem od lat 70. Do czego służą i co się z nich wydobywa? Sprawdzamy.
Zacznijmy od tego, że nie wszystkie z nich faktycznie są kominami. Te dwie niższe i szersze budowle to chłodnie kominowe. Ich zadaniem jest schładzanie o ok. 8 stopni Celsjusza wody w zamkniętym obiegu elektrociepłowni. Chodzi o ogromne ilości: w zakładzie krąży jej ok. 34 tysięcy ton.
– Ochłodzona w ten sposób woda poprzez układy pompowe doprowadzana jest do skraplaczy turbin, chłodnic oleju smarującego łożyska turbin i innych urządzeń w elektrociepłowni – tłumaczy Maria Niewierko, rzecznik prasowy PGE Energia Ciepła S.A.
Obydwie z tych chłodni powstały w latach 70. – jedna w połowie, druga pod koniec. Mają odpowiednio 95 i 93 m wysokości. W dolnej części ich średnica osiąga 75 metrów, a górny pierścień – 43 metrów.
Najwyższy w mieście
Wyższy komin, który ma aż 260 m wysokości, jest najwyższą budowlą Krakowa. Na co dzień pozostaje wyłączony. – Wykorzystywany jest wyłącznie w sytuacjach awaryjnych oraz podczas rozruchów i wyłączeń kotłów – mówi przedstawicielka firmy.
To z tego komina wydobywa się od czasu do czasu ciemny dym. Dzieje się tak podczas rozruchu urządzeń energetycznych, a wszystko przez wykorzystywane w tym czasie paliwo rozpałkowe, czyli olej opałowy. – Jest to standardową częścią procesu technologicznego, zawartą w pozwoleniach środowiskowych – zapewnia Maria Niewierko.
Jeszcze niedawno najwyższy komin miał „brata bliźniaka”. 225-metrowy obiekt został wyburzony w 2017 roku. Postępy śledził cały Kraków. Prace robiły wrażenie szczególnie na zdjęciach z drona – na samym szczycie ogromnej wieży zamontowana została specjalna platforma, a na niej, jak gdyby nigdy nic, pracowała koparka.
Nowy dba o czystość
Wszystko to działo się wówczas, kiedy obok dwóch wysokich kominów stał już nowy, o połowę niższy. 120-metrowy komin o średnicy ponad ośmiu metrów został oddany do użytku cztery lata temu. Jego budowa wynikała z faktu, że elektrociepłownia musiała się dostosować do nowych unijnych przepisów dotyczących emisji zanieczyszczeń, które zobowiązały ją do posiadania instalacji odsiarczania.
– Komin służy do odprowadzenia oczyszczonych spalin po instalacjach odpylania, odazotowania oraz mokrego odsiarczania spalin. Biały obłok to para wodna, która wydobywa się z komina nowej instalacji oczyszczania spalin – tłumaczy Maria Niewierko.
Wykorzystana tam technologia pozwala na pozbycie się niemal całości zanieczyszczeń. – Spaliny w elektrociepłowni oczyszczane są najpierw w instalacji odazotowania, a następnie w elektrofiltrach. Na tym etapie wyłapywane jest ponad 99% pyłów. Następnie spaliny oczyszczane są ze związków siarki i pozostałych pyłów w Instalacji Mokrego Odsiarczania Spalin – wylicza przedstawicielka PGE Energia Ciepła.
Wraz z działającymi elektrofiltrami instalacja sprawia, że do atmosfery wydobywa się wielokrotnie mniej tlenków siarki, tlenków azotu i pyłów w stosunku do lat ubiegłych. W efekcie spaliny na wylocie z komina składają się głównie z azotu, tlenu, dwutlenku węgla i pary wodnej, a więc substancji nieszkodliwych – z wyjątkiem CO2, którego emisja wpływa na powstawanie efektu cieplarnianego.
Tak zostanie
Wszystkie kominy trzeba na bieżąco serwisować i konserwować. Zgodnie z przepisami, muszą przechodzić regularne kontrole, elektrociepłownia ma też swój program remontowy, w ramach którego prowadzi tam różne prace.
W Gdyni, Toruniu i Lublinie na kominach należących do PGE zamieszkały sokoły wędrowne, a ich gniazda można na bieżąco obserwować w internecie, dzięki zainstalowanym kamerom. Niestety, w przeciwieństwie do innych miast, krakowskie kominy nie mają swoich stałych mieszkańców.
Zdjęcia robione elektrociepłowni po 2017 roku pozostaną jeszcze długo aktualne. Zakład nie ma w planie ani budowy nowych kominów, ani wyburzenia tego najwyższego. Choć nie codziennie, wciąż jeszcze jest potrzebny.
