Ponad milion osiemset tysięcy odwiedzających, 23 wystawy, tysiąc nowych obiektów – tak w liczbach prezentuje się rok 2024 w Muzeum Narodowym w Krakowie.
W ubiegłym roku najchętniej odwiedzany był Pałac Książąt Czartoryskich, a i w tym program wystaw jest bogaty. Będzie sztuka polska, rumuńska i japońska.
W 2024 roku Muzeum Narodowe odwiedziło 1 859 484 zwiedzających (o 200 tys. więcej niż w 2023 roku). Najchętniej odwiedzanymi oddziałami były: MNK Muzeum Czartoryskich (1 028 149 osób), MNK Gmach Główny (278 935) oraz MNK Sukiennice (143 554). Otworzono 23 wystawy i pokazy czasowe, takie jak: „Uskrzydlone. Putta w sztuce renesansu”, „Złote runo - sztuka Gruzji” oraz „Transformacje. Nowoczesność w III RP”.
2024 to także ważne dofinansowania inwestycji. Muzeum Narodowe w Krakowie otrzymało dofinansowanie na remont Biblioteki Książąt Czartoryskich w ramach Programu Operacyjnego Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko 2021-2027 (FEnIKS), zarządzanego przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Dzięki temu w bibliotece będą mogły odbywać się wydarzenia promujące lokalną kulturę i historię. To także nowe możliwości gromadzenia, opracowania, ochrony oraz udostępniania zbiorów. Otwarcie biblioteki planowane jest w roku 2027.
Nowe życie dla hotelu Cracovia?
Konsultacje społeczne w sprawie przyszłości słynnego hotelu przy al. Focha 1 dobiegły końca w trzecim tygodniu grudnia. Podczas spotkań z mieszkańcami przedstawiono zwycięski projekt planowanego w tym miejscu Muzeum Architektury i Designu, autorstwa Biura Projektów Lewicki Łatak. Projektanci w ubiegłym roku wygrali konkurs na koncepcję architektoniczną. Konsultacje przyniosły nowe rozwiązania.
O tym, na jakim etapie jest aranżacja dawnego hotelu Cracovia na Muzeum Sztuki i Designu, opowiedział po. dyrektora Muzeum Narodowego w Krakowie, prof. Andrzej Szczerski. – Wnioski z konsultacji są jednoznaczne. Wszyscy popierają pomysł budowy w tym miejscu muzeum – instytucji publicznej poświęconej architekturze i designowi. Mamy wielką satysfakcję, że udało się potwierdzić, że ten projekt, który nasze Muzeum promuje, jest wciąż aktualny. Jest bardzo dobrze odbierany przez wszystkich uczestników konsultacji. Architektonicznych modyfikacji nie zakładamy. Jednak w czasie konsultacji pojawiło się wiele nowych funkcjonalności, które można wpisać, zwłaszcza w przestrzeń parterową, która jest dostosowana do elastycznych projektów partycypacyjnych i te będziemy chcieli, na skutek konsultacji, uzupełnić – tłumaczy prof. Szczerski.
W konsultacjach, które były otwarte dla mieszkańców Krakowa, wzięło udział wiele osób w różnym wieku i z różnych grup społecznych. – To było bardzo ważne, że nastąpiła tak szeroka ich recepcja. Istotne było również też to, że były dostępne w internecie, co pozwalało się wypowiadać bardzo elastycznie na temat tych projektów – dodaje.
Co z finansowaniem? Przypomnijmy, posłowie rządzącej koalicji deklarowali, że do końca 2024 roku zostanie podjęta decyzja w sprawie przyznania rządowych środków na ten cel, które resort kultury w sierpniu zablokował. Wówczas ministerstwo tłumaczyło tę decyzję brakiem pieniędzy, mimo że poprzedni rząd zaplanował na to dofinansowanie.
Zapytany o koszt tego przedsięwzięcia dyrektor MNK odpowiedział: – Zawsze podajemy szacunkową wartość, to ok. 100 mln euro. W związku z tym, że ceny szybują, musimy się liczyć z wyższymi wydatkami. To nie jest nadzwyczajna suma – jeśli chcemy mieć nowoczesny budynek. Te środki niekoniecznie muszą pochodzić z budżetu państwa. Myślimy o dofinansowaniu ze środków europejskich. Zakładamy tu elastyczność. Co istotne, to finansowanie rozbite jest na wiele lat. To nie jest suma, która musimy wydać natychmiast, na początku inwestycji. Same prace budowalna będą rozbite na pięć lat, w związku z tym jest to suma, która będzie wydawana stopniowo – podkreśla pełniący obowiązki dyrektora.
Zdaniem prof. Szczerskiego, muzeum poświęcone architekturze i designowi będzie nową jakością na mapie polskiego muzealnictwa i Krakowa. Architektura i design to dwie dziedziny, które w muzealnictwie są całkowicie niereprezentowane albo w zbyt małym stopniu – zauważa.
Budynek dawnego hotelu będzie miał również miejsce, aby integrować współczesne środowisko artystyczne designerów i architektów, działające w Krakowie i Polsce. Nie zabraknie różnych projektów edukacyjnych dla mieszkańców, możliwości pracy z projektantami, rzemieślnikami.
Ambitne plany na 2025 rok
W ubiegłym roku MNK pozyskało 1058 obiektów. Plany wystawiennicze na 2025 rok są bogate, a pierwsze ekspozycje zostaną otwarte jeszcze w styczniu. – Będzie Józef Chełmoński i po raz pierwszy taka monografia w historii sztuki polskiej. Z kolei dla miłośników sztuki dawnej przygotowaliśmy wystawę poświęconą sztuce dackiej i złotnictwu dackiemu, a to tereny dzisiejszej Rumunii. Bardzo się cieszę też z wystawy „Utamaro”, czyli kolekcji sztuki Dalekiego Wschodu, sztuki japońskiej – mówi o szczegółach Andrzej Szczerski.
Ekspozycja zostanie otwarta 17 stycznia w Gmachu Głównym Muzeum Narodowego w Krakowie.
Kitagawa Utamaro (1754-1806) to jeden z największych mistrzów japońskiego drzeworytu okresu Edo. Uchodzący za znawcę i piewcę kobiecego piękna był jednym z pierwszych Japończyków, którzy zafascynowali świat zachodni już w XIX wieku. Muzeum Narodowe w Krakowie zaprezentuje łącznie 300 obiektów.
W Gmachu Głównym MNK od sierpnia do listopada będzie można obejrzeć wystawę poświęconą Józefowi Chełmońskiemu, przygotowaną wspólnie z Muzeum Narodowym w Warszawie i Muzeum Narodowym w Poznaniu.
MNK w Krakowie wystawi swoje ekspozycje za granicą
W Narodowym Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Kioto zorganizowana zostanie wystawa „Young Poland” prezentująca ponad 150 prac artystów Młodej Polski: obrazów, rysunków, grafik i rzemiosła artystycznego.
Prace jednego z najważniejszych młodopolskich artystów Stanisława Wyspiańskiego zostaną w podobnym czasie zaprezentowane na osobnej wystawie zorganizowanej w Narodowej Galerii Portretu w Londynie. Pokaz będzie miał ukazywać różnorodność sztuki portretowej Wyspiańskiego oraz wpływ, jaki wywarł on na rozwój polskiego malarstwa i kultury. W kwietniu natomiast w Muzeum Narodowym Historii Rumunii w Bukareszcie MNK planuje wystawę „Polskie Style Narodowe. 1890-1914”.