Zarząd Wodociągów Miasta Krakowa podpisał dziś umowę z Narodowym Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej na realizację projektu wartego ponad 200 milionów złotych. 116 milionów złotych pochodzi z różnych środków europejskich, a pozostałe 88 milionów to wkład własny miasta.

Hermetyzacja oczyszczalni

Największym przedsięwzięciem w ramach projektu będzie hermetyzacja oczyszczalni ścieków Płaszów i Kujawy. Prace obejmą również przyłączenie do systemu kanalizacyjnego 600 domów oraz modernizację lokalnej oczyszczalni w Wadowie. – Liczymy na znaczne zmniejszenie tzw. zapachowej uciążliwości, która od lat doskwiera mieszkańcom południowego Krakowa – mówi prezydent Aleksander Miszalski. Jednocześnie podkreśla, że nie ma stuprocentowej pewności czy problem zniknie całkowicie.

– Musimy pamiętać, że oprócz oczyszczalni, w tej okolicy funkcjonują inne zakłady, które również emitują nieprzyjemne zapachy – zaznaczył Miszalski. Przyznał jednak, że inwestycja była konieczna i pozwoliła zwolnić środki w wieloletniej prognozie finansowej. – To 40 milionów złotych, które chcemy przeznaczyć na konkretne zadania w dzielnicach najbardziej dotkniętych uciążliwościami – zapowiedział.

Wśród planowanych inwestycji znalazła się m.in. budowa przedszkola przy ulicy Prokocimskiej. – Brakowało jeszcze kilku milionów, żeby domknąć budżet, teraz uda się to zrobić – mówi Miszalski. Prace mają objąć także przejście podziemne pod skrzyżowaniem ulic Wlotowej i Wielickiej, gdzie zostanie wyremontowane przejście podziemne. Wczoraj informowaliśmy, że spadł tam tynk z części sufitu.

Nie zapomniano także o mieszkańcach ul. Rybitwy, którzy od dawna oczekują na chodnik. – Zaczniemy od odcinka od Szparagowej do nowo budowanego żłobka – zapewnił. Kolejnym punktem na liście jest XLIII Liceum Ogólnokształcące przy ulicy Limanowskiego. – Młodzi ludzie przyszli na „ławkę dialogu” i jasno powiedzieli, czego potrzebują: remontu dachu, elewacji, stolarki. Obiecałem, że znajdziemy środki i tak się stanie – dodał.

Oczyszczalnia bez zapachów

– Nie da się dokładnie zmierzyć, kto najbardziej śmierdzi – mówi bez ogródek Piotr Ziętara, prezes Wodociągów Miasta Krakowa. Ale jedno jest pewne: oczyszczalnia na Płaszowie to ważny element układanki i właśnie rusza jej modernizacja. Cel? Żeby zapachy zniknęły raz na zawsze.

W ramach projektu za ponad 200 milionów złotych przebudowana zostanie cała część mechaniczna oczyszczalni – ta, która jako pierwsza „przyjmuje” to, co płynie w ściekach. – Przykryjemy ją i zainstalujemy nowoczesne stacje dezodoryzacyjne, które usuną z powietrza wszystko, co brzydko pachnie – tłumaczy Ziętara. – Na zewnątrz będzie już wypuszczane czyste powietrze – dodaje.

To nie są kosmetyczne zmiany. Prezes podaje obrazowy przykład: – Mamy piaskownik z początku lat dwutysięcznych, który nie nadaje się do przykrycia. Musimy go przebudować od zera. Osadniki, to ogromne zbiorniki, każdy o wewnętrznej średnicy 46 metrów. Po obrysie może być nawet 50 metrów. Tam powstaną specjalne cztery kopuły, które będą musiały wytrzymać śnieg, mróz i wszystko, co przyniesie zima.

Dla porównania, najsłynniejsza kopuła bazyliki św. Piotra w Watykanie ma wewnętrzną średnicę wynoszącą około 41,5 metra, a zewnętrzną około 58,9 metra.

Choć całość zakończy się dopiero w 2028 roku, część efektów powinniśmy poczuć wcześniej. – Przykrycie niektórych obiektów już w trakcie prac przyniesie ulgę – zapewnia prezes. Ale zanim to nastąpi, trzeba będzie jeszcze przez rok wybierać wykonawców, a potem kolejne dwa lata realizować wszystkie etapy.

Nie tylko oczyszczalnia

Wiceprezydent Stanisław Mazur w rozmowie z LoveKraków.pl zapowiada radykalne działania wobec firm, które lekceważą problem uciążliwych zapachów w rejonie Płaszowa. W planach są kontrole, drony, system zgłoszeniowy i – co najważniejsze – dużym krokiem ma być inwestycje w hermetyzację oczyszczalni.

– Bardzo cieszę się, że krakowskim wodociągom udało się pozyskać środki na uszczelnienie osadnika i hermetyzację oczyszczalni w Płaszowie. To jedno z najważniejszych działań, jakie podejmujemy w ramach wspólnych działań miasta i mieszkańców w zespole odorowym – mówi Stanisław Mazur.

Obecnie trwa szczegółowa inwentaryzacja firm działających na terenie Płaszowa. – To będzie specjalna mapa źródeł zapachów – zapowiada Mazur. Do kontroli zostanie włączony specjalny dron, który będzie badał skład powietrza nad wybranymi zakładami.

– To bardzo istotne, byśmy mieli dane – i z czujników, i z terenu. Oczyszczalnia to ogromna infrastruktura, ale nie jest jedynym źródłem odorów. Dlatego równolegle prowadzimy działania wobec innych firm – szczególnie tych, które działają na podstawie starych, mniej restrykcyjnych decyzji środowiskowych – tłumaczy Małgorzata Mrugała, dyrektorka wydziału środowiska. Jak dodaje, przy każdej nowej inwestycji miasto stawia już surowe warunki dotyczące ochrony środowiska.

Zgłoszenia od mieszkańców

Miasto liczy również na zaangażowanie mieszkańców. W Krakowskim Centrum Kontaktu uruchomiono zintegrowany system zgłoszeniowy. – Zgłoszenia będą trafiać bezpośrednio do odpowiednich służb – straży miejskiej, WIOŚ-u i wodociągów. Już działa infolinia i portal, a wkrótce dołączy aplikacja mobilna – wyjaśnia Stanisław Mazur.

Równolegle trwają rozmowy na poziomie ogólnopolskim. – Apelujemy do władz o przyjęcie tzw. ustawy odorowej, która w końcu jasno określi normy uciążliwości zapachowych – podkreśla Mazur. Bez takich regulacji, jak mówią miejscy urzędnicy, nawet najdokładniejsze pomiary nie dają podstaw do działania. – Nie mamy dziś odpowiednich narzędzi prawnych. Dlatego wspólnie z innymi samorządami pracujemy nad tym, by rząd wreszcie zauważył ten problem – dodaje Mrugała.

– Nie zamierzamy udawać, że problemu nie ma. Jesteśmy zdeterminowani, żeby go rozwiązać – przy wsparciu mieszkańców i z wykorzystaniem każdej dostępnej technologii – podsumowuje Stanisław Mazur.