Muzeum Narodowe w Krakowie zaprasza na wystawę upamiętniającą 160. rocznicę wybuchu powstania styczniowego. Ekspozycja prezentowana jest w Galerii Sztuki Polskiej XIX wieku w Sukiennicach.
Powstanie styczniowe było największym i najdłużej trwającym zrywem w polskiej historii. W jego wyniku życie straciło niemal 20 tysięcy Polaków, a drugie tyle zostało zesłane na Sybir. Pomimo strat, idea walki o wolność przekazywana była kolejnym pokoleniom, co ostatecznie doprowadziło do odzyskania przez Polskę niepodległości.
W 160. rocznicę zrywu
Wystawa w Sukiennicach stanowi ważny element ogólnopolskiego programu obchodów rocznicy wybuchu powstania styczniowego.
– Z jednej strony chcemy przybliżyć okoliczności wybuchu powstania oraz przedstawić przebieg walk, a z drugiej pokazać jego odzwierciedlenie w sztuce. Znajdziemy tutaj nie tylko grafiki i obrazy, w tym wielkich nazwisk takich jak Artur Grottger czy Jacek Malczewski, ale także osobiste pamiątki po uczestnikach powstania, często bardzo intymne, jak np. guzik z chleba – mówi Tomasz Ostrowski, zastępca dyrektora Muzeum Narodowego w Krakowie.
Osobiste pamiątki powstańców
Na wystawie zaprezentowanych zostało łącznie 220 obiektów pochodzących ze zbiorów Muzeum Narodowego w Krakowie. Eksponaty te były gromadzone niemal od początku założenia instytucji w 1879 roku.
– Zwiedzający mogą zobaczyć grafiki i obrazy przedstawiające najważniejsze postaci i wydarzenia styczniowego zrywu. Obok strony ilustracyjnej prezentujemy też broń i pamiątki związane z powstańcami. Mamy lunetę Romualda Traugutta czy kosmyk włosów Zygmunta Sierakowskiego, przywódcy walk na Litwie. Możemy zobaczyć także jego portret zestawiony ze zdjęciem córki, której nie zdążył poznać. Sierakowski został ranny w bitwie i skazany na karę śmierci. Wyrok wykonano, a córeczka urodziła się kilka miesięcy później – opowiada Piotr Wilkosz, kurator wystawy.
Unikalnym zabytkiem jest także czapka gen. Antoniego Jeziorańskiego czy sztandar, który najprawdopodobniej był używany przez oddziały pod dowództwem Edmunda Taczanowskiego w 1863 roku.
– Mamy też wspaniałą kolekcję biżuterii patriotycznej. Oglądając wystawę można dostrzec prostotę czarnych krzyży, która weszła wówczas do mody. Pierścienie i spinki z napisem „Boże zbaw Polskę” z godłami Polski i Litwy czy z symbolami nadziei to eksponaty, które są bardzo rzadko pokazywane – dodaje Piotr Wilkosz.
Wśród obiektów nie zabraknie dzieł malarskich autorstwa Artura Grottgera, Jacka Malczewskiego, Witolda Pruszkowskiego i Michała Elwiro Andriolliego.
– Ta wystawa to wspaniała lekcja historii i przede wszystkim uświadomienie sobie, że to ludzie tworzą historię – podsumowuje Piotr Wilkosz.
Ekspozycję „Powstanie Styczniowe. W 130. rocznicę zrywu” można oglądać od 25 listopada do 30 czerwca 2023 roku w Galerii Sztuki Polskiej XIX wieku w Sukiennicach.