Wystawa jest organizowana w 235. rocznicę urodzin i 160. rocznicę śmierci Joachima Lelewela i obejmie jego mało znaną twórczość graficzną.

– Wystawą poświęconą twórczości graficznej Lelewela inaugurujemy 2022 rok w MNK. W Sukiennicach pokażemy ponad 230 płyt rytowniczych autorstwa Lelewela, które są po konserwacji i znajdują się w naszych zbiorach. Wybitny mąż stanu i historyk był także grafikiem i badaczem numizmatów, o czym również będzie opowiadać wystawa. To przepiękna wystawa, bardzo wyrafinowana – mówi Andrzej Szczerski, dyrektor MNK.

Pierwsza taka prezentacja

Lelewel jest pamiętany przede wszystkim jako historyk, profesor uniwersytetów Wileńskiego i Warszawskiego, czynny polityk okresu powstania 1830-1831, poseł ziemi żelechowskiej na Sejm Królestwa Polskiego, członek Rządu Narodowego, prezes Towarzystwa Patriotycznego i najsłynniejszy polistopadowy emigrant.

Znany jest również jako autor pionierskich w swoim czasie publikacji z dziedziny historii, sfragistyki, heraldyki, dziejów piśmiennictwa i księgarstwa w Polsce, historii kartografii i numizmatyki, podczas gdy z jego twórczością graficzną zetknęli się jedynie nieliczni.

W 1897 roku Muzeum Narodowe w Krakowie zakupiło od Wiesławy Jadwigi Russockiej, bratanicy Lelewela, dużą część jego matryc graficznych.

Kolekcja 232 miedzianych płyt będzie po raz pierwszy prezentowana szerokiej publiczności. Płyty eksponowane będą obok wybranych tytułów dzieł Lelewela, w których można obejrzeć wykonane z nich odbitki graficzne – mapy, plansze numizmatyczne czy kopie drzeworytów ilustrujących polskie starodruki.

Zbiór obejmuje też przykłady matryc, które w postaci rycin nigdy nie zostały opublikowane w książkach uczonego.

Prace graficzne zostaną zaprezentowane na tle biografii Lelewela. Pokazane zostaną jego wizerunki, przykłady prac rysunkowych i malarskich, stanowiące wzory do rycin.

Przedstawione będą też nieliczne dzieła niewiążące się ściśle z pracą naukową (np. portrety bliskich i przyjaciół), a także zachowane w niewielkiej liczbie pamiątki po uczonym.

Muzealnicy podkreślają, że wystawa, jako przesunięta o rok, straciła trochę rocznicowy charakter, a nabyła za to status „wpisującej się" w obchody Roku Romantyzmu.

– Lelewel nauczyciel i mistrz Mickiewicza, uważał się za odkrywce talentu poety – a bez wątpienia przyczynił się do spopularyzowania wizerunku. Musimy też zaznaczyć, że wystawa jest finalizacją prac badawczo-konserwatorskich – informują muzealnicy.

Polityk, historyk, rytownik amator

Joachim Lelewel (1786-1861) to zasłużony Polak, polityk i historyk, w rodzimej historiografii zapisał się jako autor pionierskich pism dotyczących historii, dziejów piśmiennictwa i księgarstwa oraz historii kartografii i numizmatyki starożytnej i wieków średnich. Pracował w Warszawie i Wilnie, gdzie pełnił funkcję profesora historii powszechnej w Uniwersytecie Wileńskim.

Po upadku powstania listopadowego jako emigrant krótko przebywał we Francji. W 1833 roku polskiemu uchodźcy schronienia udzieliła Belgia. Zamieszkał w Brukseli, gdzie spędził 28 lat swego niezwykle pracowitego życia. Dokonania naukowe w dziedzinie numizmatyki z tamtego czasu przyniosły polskiemu uczonemu międzynarodowe uznanie i sławę.

Lelewel był również rytownikiem amatorem, własnoręcznie tworzącym ilustracje do swoich publikacji. Wykonał blisko 270 rycin w technice akwaforty i miedziorytu.


Portal LoveKraków.pl jest patronem medialnym wystawy.