Muzeum KL Plaszow od trzech lat prowadzi działania, koordynowane przez Muzeum Krakowa, skoncentrowane na godnym upamiętnieniu ofiar i byłych więźniów obozu KL Plaszow, a także na historii tego miejsca.

Instytucja, której pełna nazwa to „Muzeum Miejsce Pamięci KL Plaszow w Krakowie. Niemiecki nazistowski obóz pracy i obóz koncentracyjny (1942-1945) (w organizacji)”, rozpoczęła działalność 1 stycznia 2021 r.

Od 1 marca 2021 r. jest współprowadzona przez Gminę Miejską Kraków oraz Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Działalność Muzeum KL Plaszow opiera się trzech filarach. Pierwszym jest troska o teren poobozowy o łącznej powierzchni ok 40 ha – miejsce cierpienia i śmierci ofiar. Drugi to ekspozycja muzealna planowana w Szarym Domu, który pierwotnie był budynkiem administracyjnym cmentarza krakowskiej gminy żydowskiej, a w czasie wojny został zajęty przez administrację obozową, a także w Memoriale – planowanym, nowym budynku muzealnym. Trzeci filar to edukacja i dialog – instytucja realizuje już szereg działań z tego obszaru, zapraszając m.in. na spacery tematyczne, oprowadzania czy inicjatywy upamiętniające.

Projekt tego miejsca pamięci zakłada pozostawienie terenu dawnego obozu w możliwie niezmienionym i autentycznym stanie, umieszczenie tablic informacyjnych i oznaczeń ważnych miejsc, takich jak masowe groby czy plac apelowy.

Natomiast obok – przy ul. Kamieńskiego, na działce nieobjętej wpisem do rejestru zabytków, powstanie nowy budynek muzealny tzw. Memoriał z wystawą stałą poświęconą historii KL Plaszow, a także parking i park. Wyremontowany zostanie też Szary Dom, w czasie wojny włączony w struktury KL Plaszow. Projekt nie przewiduje odtwarzania infrastruktury obozowej, jak również wznoszenia innych obiektów budowlanych w obszarze poobozowym. Wstęp na teren poobozowy będzie bezpłatny.

Przez trzy lata, które minęły od czasu utworzenia instytucji, udało się stworzyć mocne fundamenty dla jej działania: kompetentny zespół muzealny, kompletną dokumentację projektową dla inwestycji, pełen scenariusz i projekt wystawy stałej w Memoriale i Szarym Domu i wartościowy program edukacyjny budujący pozycję instytucji wśród krakowskich odbiorców.

Muzeum KL Plaszow skutecznie współpracuje z Radą Muzeum kierowaną przez Piotra Cywińskiego, która wspiera instytucję w realizacji programu działania. Efektem podpisanej niedawno umowy z generalnym wykonawcą są prace budowalne trwające na terenie poobozowym, które zostaną zrealizowane do końca tego roku. Kolejne etapy to: realizacja głównego budynku muzeum – Memoriału, gdzie znajdzie się wystawa stała i punkt obsługi zwiedzających oraz modernizacja Szarego Domu. Zakończenie prac planowane jest na 2025 rok.

We wszystkie działania związane z Muzeum KL Plaszow od początku mocno zaangażowana jest Monika Bednarek. Od 2021 roku, jako pełnomocniczka dyrektora Muzeum Krakowa ds. Muzeum KL Plaszow, pełni funkcję Reprezentanta Zarządcy tego muzeum, organizując pracę instytucji. Teraz objęła stanowisko dyrektorki Muzeum KL Plaszow. Okres powołania obejmuje pięć lat – od 1 stycznia 2024 r. do 31 grudnia 2028 r.

Ukończyła studia historyczne i muzeologiczne (podyplomowe) na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. Od 1999 pracuje w Muzeum Historycznym Miasta Krakowa. W latach 2003-2020 kierowała oddziałem muzeum poświęconym historii Krakowa w czasie Il wojny światowej, w którego skład wchodzą Fabryka Emalia Oskara Schindlera, Ulica Pomorska oraz Apteka pod Orłem.

Uczestniczyła w stypendiach i stażach naukowych w Niemczech oraz w Stanach Zjednoczonych (2008 i 2019).