Kto choć trochę interesuje się pszczołami z pewnością słyszał o warrozie – chorobie pasożytniczej wywoływanej przez niewielkich rozmiarów roztocza, które bytują na pszczołach dorosłych oraz czerwiach i żywią się ich hemolimfą. Są powszechnie występującym wśród pszczół pasożytem, który wielokrotnie doprowadził do zagłady całych uli, przez co stanowi dla nich śmiertelne zagrożenie.

Na pomysł, jak poradzić sobie z tym zagrożeniem, wpadli studenci Politechniki Krakowskiej, Hubert Orlicki i Bartłomiej Szostak. Ich projekt pod nazwą BeeBrain polega na opracowaniu systemu akwizycji, analizy i wizualizacji danych z ula wraz z aplikacją onboardingową. A mówiąc prościej, chodzi o system wczesnego wykrywania, który będzie natychmiastowo ujawniał zarażenie pasożytem wśród pszczół danego ula i zwalczał je autonomicznie, bez konieczności angażowania w ten proces pszczelarzy.

Jak pomóc pszczelarzom

W praktyce projekt opiera się na kamerze zamontowanej przed wlotem do ula, która przy użyciu zaprogramowanego przez studentów modelu detekcji obrazu rozpoznaje czy na pszczołach znajdują się pasożyty. Jeśli zostanie przekroczony odpowiedni współczynnik zarażenia, taka informacja zostaje wysłana do przygotowanej aplikacji. Tu kończy się etap pierwszy projektu. W dalszej części Hubert Orlicki oraz Bartłomiej Szostak chcą dodać autonomiczne urządzenie, które za pomocą mieszanek ziół będzie w stanie zlikwidować pasożyty znajdujące się w ulu. Do tego chcą przekazać do użytku pszczelarzom aplikację, która będzie zbierała najważniejsze dane z ula oraz jego bezpośredniego otoczenia. Na tej podstawie, przy pomocy specjalnego modelu predykcji, aplikacja będzie generować informację z poradami i zagrożeniami w taki sposób, by ułatwić proces wdrożeniowy opieki nad daną pasieką dla niedoświadczonych pszczelarzy.

Ostatnim etapem projektu będzie praca nad modelem, który umożliwi tworzenie inteligentnych notatek ułatwiających proces przeglądania ula i gromadzenia uporządkowanych informacji na temat tego co się w nim dzieje.

– Pomysł zrodził się po konsultacjach z pszczelarzami. Odbyliśmy z nimi kilka spotkań, na których sumiennie słuchaliśmy o ich problemach. Wszystkie nasze idee to odpowiedzi na te problemy. Są to próby technologicznych rozwiązań, które mają je wyeliminować – opowiada Hubert Orlicki.

Zgodnie z naukowymi modelami istnieje realne zagrożenie, że w sytuacji zniknięcia pszczół ludzkość wyginie w ciągu 4 lat. Kluczowym jest zatem ich ochrona, a koniecznością są wszelkie działania zmierzające do rozwijania ich populacji w środowisku – Ponadto wspieranie pszczelarzy to walka o lokalną gospodarkę. Należy pamiętać o ilości dóbr wytwarzanych przez pszczelarzy i usługach z jakich korzystają. Problemy pszczół występują nie tylko w Polsce, ale i na całym świecie – podkreśla Orlicki.

Jest już pilotaż

Pilotażowa forma projektu jest już w realizacji w Krakowie. Studenci pod okiem swojego opiekuna dr. inż. Tomasza Makowskiego na prywatnej działce postawili dwa ule (mieszczące od 60 do 160 tysięcy pszczół), na których zamontowali prototypowe wersje kamer. Docelowo mają być trzy ule, ale obecnie studenci czekają na dalszy rozwój projektu. Wciąż pracują nad algorytmami, które mają sterować systemem i póki ich nie udoskonalą, nie chcą powiększać swojego obszaru badawczego do poziomu pasieki.

Studenci projekt realizują w ramach grantu udzielonego przez uczelniane laboratorium innowacji – FutureLab PK. Rozwiązanie zostało też docenione przez międzynarodowe gremium europejskiej edycji prestiżowego konkursu “Seeds for the Future” organizowanego przez firmę Huawei, którego finałowa gala odbyła się na początku lipca w Rzymie.

– Projekt przygotowany w ramach „Seeds of the Future” został oparty na nowoczesnych rozwiązaniach technologicznych ze wsparciem technologii Huawei: ResNet, renewable energy source, 5G connection i Huawei Cloud. W projekcie zaproponowaliśmy również model biznesowy, sposoby finansowania, porównanie istniejących rozwiązań, strategię marketingową, podejście do zasilania i całą infrastrukturę – wymienia Orlicki.