Studenci Politechniki Krakowskiej stworzyli „Poligon dostępności”

fot. Politechnika Krakowska
Czy obecne centra miast i budynki są projektowane także z myślą o komforcie ludzi z nich korzystających? Odpowiedzią jest ścieżka edukacyjna będąca kompendium informacji dla architektów na temat największych i najczęstszych przeszkód infrastrukturalnych, jakie zdarzają się osobom z niepełnosprawnościami.
Głównym założeniem „Poligonu dostępności” było utworzenie toru przeszkód, na którym studenci w ramach zajęć mogliby sprawdzić, które rozwiązania poprawiają, a które pogarszają korzystanie z projektowanej przestrzeni. Studentki i jeden student architektury – Anna Zagórska, Antonina Wójtowicz, Weronika Żuławska (absolwentki PK, które zapoczątkowały projekt), Wiktoria Sitko, Amelia Buda, Jakub Potoniec (III rok), Angelika Szydłowska, Anna Michalik, Emilia Sitek, Gabriela Rotter, Karolina Świdzińska oraz Zuzanna Rosa (II rok) – chcieli pokazać, że doświadczanie trudności w korzystaniu z określonej przestrzeni nie tylko wskaże na problem braku dostępności wielu obiektów i budynków, ale przede wszystkim uwrażliwi na wielopłaszczyznowość tematu projektowania uniwersalnego.

– Wierzymy, że doświadczenie problemu w realnej sytuacji wywiera większy wpływ niż tylko teoria usłyszana na sali wykładowej. Ponadto poprzez uczestnictwo w różnego rodzaju wydarzeniach wraz z naszym projektem chciałyśmy przyczynić się do ogólnego uświadamiania społeczeństwa, iż brak właściwej infrastruktury - w tym odpowiedniej nawierzchni - może uniemożliwiać osobom o specjalnych potrzebach pełne korzystanie z życia społecznego, kulturalnego i rekreacyjnego – mówi Wiktoria Sitko, przewodnicząca projektu. 

Różne trudności

Autorzy projektu rozpoczęli prace od badań obecnych potrzeb i trudności osób z niepełnosprawnościami w poruszaniu się po przestrzeni miejskiej. Rozmawiali z ekspertami, prowadziłli ankiety internetowe. Wniosek był taki, że inaczej na te same kwestie w dziedzinie szeroko rozumianej dostępności patrzą osoby, które mają różne niepełnosprawności. Przykładowo, dla osoby niewidomej lub słabowidzącej krawężniki okazują się dodatkową pomocą w określaniu zmiany charakteru posadzki i przestrzeni, natomiast dla osób z trudnościami w poruszaniu się różnice w wysokości posadzek stanowią poważną barierę przestrzenną.

Na podstawie tych badań powstały grafiki porównujące właściwe i niewłaściwe praktyki przy projektowaniu przestrzeni, a w szczególności nawierzchni. Na koniec przyszedł czas na właściwy „poligon”, czyli ścieżkę składająca się z różnych typów podłoża, w zależności od potrzeb i trudności osób z nich korzystających.

Łączone moduły

Elementy „poligonu” miały być lekkie, możliwe do samodzielnego szybkiego układania i składania oraz prostego przechowywania. W związku z tym zespół przygotował symulacje realnych nawierzchni wewnętrznych i zewnętrznych (np. płytki chodnikowe, kostka brukowa, trawa) i nałożył je na kwadratowe formy sklejki o wymiarach 45x45 cm łączone w bazowy moduł składający się z czterech mniejszych form. Docelowo powstać miało kilkanaście takich płytek, co pozwala na swobodną aranżację przestrzeni ćwiczeń służącej do prób poruszania się jako osoba jeżdżąca na wózku inwalidzkim, osoba niewidoma albo turysta ciągnący ciężką walizkę.