W połowie grudnia zeszłego roku Trybunał Konstytucyjny uznał, że przepis nakazujący usunięcie legalnych nośników reklamowych, bez jednocześnie zapewnienia trybu dochodzenia do odszkodowań, jest niezgodny z ustawą zasadniczą.

W Krakowie spokój

Grzegorz Janyga, wicedyrektor magistrackiego wydziału planowania przestrzennego mówi, że grudniowy wyrok Trybunału Konstytucyjnego na razie nie wpłynie negatywnie na obowiązującą w Krakowie uchwałę krajobrazową. Stolica Małopolski, w przeciwieństwie np. do Warszawy, dokument określający zasady umieszczania reklam, ma już od 2020 roku.

– Ciężko teraz jasno powiedzieć, jak wyrok może oddziaływać na naszą uchwałę, bo jest bardzo specyficzny. Z niego dowiadujemy się, że jeden z przepisów ustawy został uznany za niekonstytucyjny w zakresie braku zapisania w nim mechanizmu rekompensaty dla właścicieli nośników, którzy wybudowali je legalnie – podkreśla.

– Wyrok oznacza, że w Polsce mamy niekompletne przepisy ustawy o planowaniu przestrzennym. Powinny być uzupełnione przez parlament o prawo określające zasady wypłacania odszkodowań dla podmiotów, które musiały usunąć na przykład legalny billboard ze swojej nieruchomości. Podobny mechanizm obowiązuje już w polskim prawie w przypadku planów zagospodarowania przestrzennego. Jeśli właściciel gruntu z powodu uchwalenia dokumentu poniósł szkodę, to w pewnych określonych przypadkach może dochodzić od gminy odszkodowania – zaznacza Grzegorz Janyga.

Krakowska uchwała w sądzie

O tym czy uchwała krajobrazowa w obecnym kształcie będzie dalej obowiązywać zadecyduje Wojewódzki Sąd Administracyjny, do którego wpłynęło już kilkanaście 11 skarg.

Przed rozpatrzeniem skarg możliwe, że tematem zajmą się miejscy radni. Urzędnik informuje, że pracownicy magistratu przygotowują zmiany w uchwale krajobrazowej. – Nie jestem w stanie teraz jednoznacznie zadeklarować, kiedy projekt uchwały zostanie skierowany do rady miasta. W ciągu najbliższych kilku miesięcy chcielibyśmy przygotować projekt, aby jego wstępne założenia zaprezentować radnym zasiadającym w Komisji Planowania Przestrzennego i Ochrony Środowiska RMK. Szczegółowo tym tematem – najpewniej – zajmie się już nowo wybrany prezydent i radni kolejnej kadencji – mówi.

Nie chce zdradzić, jakie zmiany znajdą się w przygotowanej wersji nowelizacji uchwały krajobrazowej, niemniej projekt uwzględni zmiany dotyczące umieszczania szyldów na budynkach, czy też na nowo określi zasady sytuowania banerów reklamowych.

Lepsze wrogiem dobrego

Jeden z kandydatów na prezydenta Krakowa prof. Stanisław Mazur mówi, że jest zwolennikiem uchwały krajobrazowej, ale „jak to zwykle bywa, lepsze okazało się wrogiem dobrego”. – Znów wylano dziecko z kąpielą, powodując, że dla wielu przedsiębiorców możliwość trafienia do potencjalnych klientów stała się bardzo trudna lub wręcz niemożliwa. Sam znam przykłady właścicieli lokali, którzy po wprowadzeniu przepisów musieli wydawać majątki na nowe szyldy i ruszyć w wielomiesięczną podróż po krakowskiej biurokracji, by móc je zalegalizować – podkreśla.

– Uchwała krajobrazowa jest pełna absurdów, takimi jak sztywno określone wymiary szyldów, bez znaczenia dla proporcji znaku handlowego. Nie lada wyzwaniem jest wystawienie informacji o ofercie czy menu lokalu gastronomicznego, a to oznacza, że miasto zamiast wspierać przedsiębiorczość, przepisami nadmiernie ją reguluje – podkreśla.

Dodaje, że pierwsze kilkanaście miesięcy obowiązywania uchwały krajobrazowej pokazało, że ma ona wyraźne dziury i możliwości obejścia. Podaje przykład siatek wielkoformatowych zawieszanych na rusztowaniu przy okazji remontów. – W wielu sytuacjach, jak w przypadku kamienicy Ekielskiego przy rogu Alei i Piłsudskiego takie pseudo-remonty trwają przez to wiecznie, a zabytki wyjątkowej wartości są niemal zawsze zasłonięte ogromnymi płachtami, najczęściej wielkich koncernów, nie lokalnych firm. Należy z tym skończyć – zaznacza prof. Mazur.

Wiceprezydent: Czas na uszczelnienie

O konieczności uszczelnienia przepisów uchwały krajobrazowej mówił pod koniec czerwca zeszłego roku wiceprezydent Krakowa Jerzy Muzyk. W wywiadzie dla LoveKraków.pl zaznaczał, że „rozpoczęcie procesu zmiany uchwały krajobrazowej nie spowoduje poluzowania regulacji dla branży reklamowej, a wręcz przeciwnie – ich uszczelnienie”.

– W innej sytuacji znajdą się drobni przedsiębiorcy, dla których proponowane zmiany ułatwiają informowanie klientów o prowadzonej działalności – zaznaczył.