Unikatowa w skali światowej kolekcja namiotów tureckich dostępna dla odwiedzających. Zamek Królewski na Wawelu od piątku zaprasza na stałą wystawę „Sztuka Wschodu. Namioty tureckie”.
To największy tego rodzaju zbiór w europejskich muzeach. Od 11 września na Wawelu będzie można podziwiać dekorowane aplikacjami o motywach roślinnych i pełne kolorów ruchome pałace Orientu.
– Wartością działania Zamku Królewskiego powinna być praca z własną kolekcją. Mamy ogromne możliwości, jeśli chodzi o kolekcję namiotów tureckich i innych obiektów tworzących Galerię Sztuki Wschodu. Mamy sześć pełnych namiotów i siedem zdekompletowanych. Ekspozycję będziemy w przyszłości rozbudowywać, a takie możliwości daje przestrzeń zamku – mówi Andrzej Betlej, dyrektor Zamku Królewskiego na Wawelu.
Trzy dzieła sztuki
Odwiedzający będą mieli okazję zobaczyć wielki namiot niebieski, należący do trofeów króla Jana III Sobieskiego z bitwy pod Wiedniem w 1683 roku.
Przypomina on pałac sułtański i wyróżnia się na tle innych tego rodzaju obiektów rzadko spotykaną barwą tła – tureckie namioty są zazwyczaj czerwone.
– Zwiedzających na pewno zachwyci uroda tych namiotów. To pamiątki historii Polski, które różnymi drogami trafiały do Europy. Oprócz niebieskiego, prezentujemy również mający znacznie skromniejszą dekorację płotów i dachu namiot czerwony. Ostatni namiot z naszej kolekcji trafił do naszych zbiorów dopiero w 1974 roku jako dar prof. Karoliny Lanckorońskiej, będący rodzinną pamiątką – wyjaśnia Magdalena Ozga, kierownik Działu Tkanin.
Dzieła Sztuki
W tureckiej armii namioty pełniły różne funkcje. Dzięki odpowiedniej technice łączenia namiotów, powstawały pięknie dekorowane, „wielopokojowe” przestrzenie. Były to m.in. namioty-stajnie, namioty-kuchnie czy namioty paradne, reprezentacyjne dla wyższych dostojników.
– W takim namiocie zamyka się kunszt kilku rodzajów rzemiosła. W powstanie takiego dzieła sztuki byli zaangażowani farbiarze, krawcy, hafciarze. Jeśli weźmiemy pod uwagę powstawanie namiotów centralnych lub wieloelementowych, to wymagały one architektonicznego projektowania. Istotne były również kolorystyczne projekty każdego elementu znajdującego się na namiocie – mówi Magdalena Piwocka z Działu Tkanin.
Lata pełne wyzwań
Jerzy Holc, kierownik Pracowni Konserwacji Tkanin Zabytkowych nie kryje, że wieloletnia renowacja obiektów była ogromnym wyzwaniem dla specjalistów.
– Tkanina trójwymiarowa jest konstrukcją podlegającą naprężeniu i napięciu. Eksploatacja namiotów w przeszłości spowodowała liczne zniszczenia wewnętrzne w tzw. miejscach technicznych, konstrukcyjnych. Nie jest to prosta technicznie struktura: warstwy zewnętrzne nie są dekorowane, wewnętrzne mają pełną dekorację, a pomiędzy warstwami są miejsca, taśmy bawełniane, gęsto tkane, dzięki którym jest możliwość naciągania tkaniny w tych punktach. W trakcie demontażu okazywało się, że taśmy były zniszczone, dlatego wymieniliśmy wszystkie taśmy wewnętrzne w namiotach – opowiada Jerzy Holc.
Kolekcja Wschodu
Oprócz namiotów tureckich, na Zamku Królewskich zobaczymy również przedmioty rzemiosła artystycznego, w tym dywany i makaty. Zobaczymy też bogatą kolekcję militariów - w tym sztandary stanowiące największy zbiór w Europie - obejmującą broń z obszarów od Morza Śródziemnego po północne Indie, z okresu od XVI do XIX wieku.
Najcenniejszym obiektem jest rząd koński z osiodłaniem, własność Krzysztofa Leopolda Schaffgotscha, ambasadora cesarza Leopolda I u boku Jana III Sobieskiego.
Wystawa „Sztuka Wschodu. Namioty tureckie” będzie czynna od wtorku do niedzieli w godzinach 9.30–17.00. Szczegółowe informacje o biletach dostępne na stronie www.wawel.krakow.pl.