Końcem maja tego roku Rada Klimatyczna Uniwersytetu Jagiellońskiego wydała rekomendację, dotyczącą wstrzymania wycinki zieleni na dziedzińcach budynków Wydziału Polonistyki UJ (chodzi o nieruchomości przy ulicy Gołębiej). Jej przedstawiciele zwrócili uwagę, że zieleń miejska, szczególnie na zamkniętych dziedzińcach, „pełni istotną funkcję w regulacji mikroklimatu”. „Ogranicza nagrzewanie się przestrzeni, zatrzymuje wilgoć i łagodzi skutki miejskiej wyspy ciepła, co ma bezpośredni wpływ na komfort pracy i nauki” – podkreślono w rekomendacji.

O tę konkretną zieleń, przy ulicy Gołębiej, od lat troszczą się pracownicy Wydziału Polonistyki, zwłaszcza portierzy oraz osoby z dziekanatu. „Doraźnie wynajmowane firmy zewnętrzne  od czasu do czasu zajmowały się sezonowymi nasadzeniami kwiatów, ale ze względów logistycznych codzienna opieka nad zielenią, nie ujęta w zakresie obowiązków, spoczywa na osobach pracujących na UJ” – przekonuje Rada Klimatyczna uczelni. Jej przedstawiciele twierdzą, że w lipcu 2024 roku Dział Administrowania Nieruchomościami bez konsultacji z Władzami Wydziału Polonistyki przeprowadził akcję przycinania rosnących na dziedzińcach wieloletnich cisów (gatunek rodzimy). „Mimo prób interwencji ze strony Władz Wydziału, znacząco przycięto najbardziej zazielenione części drzew, łącznie z gałęziami, w których zazwyczaj gniazdują ptaki (prace zostały przeprowadzone w okresie lęgowym). Drzewa zapewniały również cień i wytchnienie osobom pracującym i studiującym na Wydziale” – napisano.

Okazuje się jednak, że to nie koniec. „W grudniu 2024 roku Dział Administrowania Nieruchomościami poinformował Władze Wydziału o zmianie koncepcji zagospodarowania zieleni, która zakłada całkowite usunięcie roślin i krzewów, rosnących na dziedzińcach, oraz zastąpienie ich nowymi nasadzeniami. Osoby dbające się o wydziałową zieleń otrzymały polecenie powstrzymania się od jakichkolwiek prac. W związku z tym rosnąca zieleń powoli ginie”. Rada rekomenduje „niezwłoczne wstrzymanie aktualnych planów” dotyczących zieleni.

Pilna potrzeba

Rzecznik Uniwersytetu Jagiellońskiego Marcin Kubat twierdzi, że w ubiegłym roku, gdy oceniano stan zieleni na dziedzińcach Zespołu Budynków Wydziału Polonistyki przy ul. Gołębiej 16 i 18, „stwierdzono pilną potrzebę przeprowadzenia cięć pielęgnacyjnych chorych cisów, a także innych krzewów”.

– W lipcu 2024 r. rozpoczęto prace pielęgnacyjne przy cisach, które przekraczały 4 metry – taka wysokość jest niezgodna z zasadami sztuki ogrodowej – dodaje Kubat. Twierdzi, że w trakcie przycinania zauważono przesuszone igły oraz „liczne objawy chorobowe, wywołane przez grzyby glebowe, powodujące gnicie korzeni”. – Symptomy te obejmowały przebarwienia igieł oraz ich opadanie. W związku z tym podjęto próbę ratowania zainfekowanych krzewów poprzez ich przycięcie oraz oprysk środkami chemicznymi. Jeśli działania te okażą się nieskuteczne, konieczne będzie usunięcie cisów wraz z zainfekowaną warstwą gleby, a w ich miejsce zostaną wykonane nowe nasadzenia – przekonuje w odpowiedzi na pytania rzecznik UJ.

I zapewnia, że podczas prac interwencyjnych, prowadzonych przez firmę zewnętrzną, w przycinanych cisach nie znaleziono gniazd ptaków ani gatunków chronionych. – Zgodnie z zaleceniami Małopolskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków należy usunąć wszystkie drzewa i krzewy, które nie rokują prawidłowego rozwoju (m.in. cisy, leszczynę, klon), a także rośliny ahistoryczne, niepasujące do założenia kompozycyjnego (takie jak trawy ozdobne, juki, berberysy). Dodatkowo konserwator zaleca ujednolicenie nasadzeń. Obecnie projekt zmiany zieleni przy Wydziale Polonistyki jest analizowany przez Małopolskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków – kwituje Kubat.