Od 19 sierpnia 2021 roku do 10 stycznia 2022 Regionalna Izba Obrachunkowa w Krakowie przeprowadziła kompleksową kontrolę gospodarki finansowej miasta. Niedawno zostały opublikowane dokumenty pokontrolne. Wśród kilkunastu uchybień pojawiły się te dotyczące nieprawidłowości przy wypłacaniu dodatków dla urzędników.
RIO sprawdzało, jak miasto realizowało gospodarkę finansową, w tym zobowiązania podatkowe i zamówienia publiczne w latach 2019-2020 i w 2021 roku do dnia zakończenia kontroli. Kontrolerzy wyszczególnili 18 nieprawidłowości, do których mógł odnieść się prezydent Krakowa.
Wiele z nich dotyczy drobnostek czy uchybień natury formalnej. Mowa tu o nieprawidłowościach w pobieraniu od organizatorów imprez kaucji z tytułu zajęcia terenu, błędnym księgowaniu np. ulg dla posiadaczy elektrycznych autobusów czy zdaniem RIO naruszenia jednego z przepisów podczas przetargu na miejsca do handlu obwarzankami.
„Dodatki specjalne bez szczegółowego uzasadnienia”
Z informacji, jakie uzyskaliśmy z urzędu miasta, wynika, że w 2019 roku wypłacone z tytułu dodatków blisko 6,2 mln złotych, w 2020 – 5,3 mln zł, a w zeszłym roku 5,6 mln złotych.
Regionalna Izba Obrachunkowa zwróciła uwagę na brak odpowiedniego opisania, za co urzędnicy dostali dodatkowe pieniądze.
– Dodatek specjalny, o którym mowa w tym przepisie, może zostać przyznany jedynie w przypadku spełnienia wskazanych w nim przesłanek: okresowego zwiększenia obowiązków służbowych lub powierzenia dodatkowych zadań. Pracodawca winien więc szczegółowo uzasadnić przyznanie takiego świadczenia – przypomina RIO. Takich uzasadnień kontrolerzy jednak nie uzyskali.
Do zastrzeżeń odniósł się prezydent, tłumacząc, że „przedstawione uzasadnienia nie były zindywidualizowane, ponieważ dotyczyły grupy stanowisk”. Natomiast w wyjaśnieniach wskazano, jakie dodatkowe zadania i zwiększone obowiązki służbowe zostały nałożone.
Władze Krakowa stwierdziły również, że „dodatkowe zadania skutkujące zwiększonymi obowiązkami stanowią z reguły elementy systemowo wprowadzonych w Urzędzie Miasta Krakowa procesów zarządczych, które regulują funkcjonowanie danych ról, zadań i nadzoru, a wynikają z wielkości organizacji i jej dojrzałości”. Te argumenty miały przekonać izbę o wypełnieniu prawa w tym zakresie.
Ale RIO nie przyjęła tego tłumaczenia. – Brak zindywidualizowanego uzasadnienia nie oznacza, że ono nie istniało w momencie przyznawania przedmiotowego dodatku, ale skoro wykładnia przepisu wymaga, aby przesłanki przyznania dodatku specjalnego były precyzyjnie zidentyfikowane, to właściwa w tym celu jest dokumentacja płacowa, którą należy skonstruować tak, aby nie było wątpliwości, że zostały one spełnione – widnieje w uchwale kolegium.
Prezydent został zobowiązany do precyzyjnego wskazywania w dokumentacji płacowej zakresu zwiększonych obowiązków lub dodatkowych zadań urzędników, którym wypłaca dodatki.
Miasto tłumaczy
Dopytaliśmy urząd o tę kwestię.
– W praktyce UMK dodatek specjalny przyznawany jest m.in.: pracownikom pełniącym funkcje audytorów jakości realizujących audyty wewnętrzne, realizującym projekty finansowane ze środków zewnętrznych, osobom zastępującym nieobecnych współpracowników, osobom deklarującym przejście na emeryturę i wdrażających w związku z tym innych pracowników przekazujących im swoją wiedzę i doświadczenie – wymienia Joanna Dubiel z biura prasowego krakowskiego magistratu.
Oprócz tego dodatki są wypłacane opiekunom osób nowozatrudnionych, pracownikom realizującym obowiązki służbowe w POM-ach zlokalizowanych w galeriach handlowych, czy też kadrze kierowniczej za realizację ról wynikających z przyjętego w UMK systemu zarządzania jakością.
– W przeszłości przyznawane były dodatki pracownikom wykonującym np.: dodatkowe zadania związane z organizacją wyborów, osobom realizującym w najgorętszym okresie zadania z zakresu programu 500+ lub 300+, a w tym roku za dodatkowe zadania lub wzmożone obciążenie pracą w związku z realizacją zadań na rzecz uchodźców z Ukrainy – tłumaczy przedstawicielka urzędu miasta.
