Oferta jest bogata i zróżnicowana cenowo, każdy zwiedzający Kraków mógł się o tym przekonać. Jaką więc pamiątkę warto przywieźć z Grodu Kraka?

Szale z manufaktury o. franciszkanów z motywami twórczości S. Wyspiańskiego, skarpetki ze słowami z gwary krakowskiej, ręcznie robione magnesy przez krakowską artystkę czy może krakowską szopkę do samodzielnego wycięcia i złożenia z Muzeum Krakowa?

Uczestnicy debaty zgodnie stwierdzili, że najlepsza pamiątka to taka, która promuje dziedzictwo miasta i jest wyrobem lokalnym.

– Są to fantastyczne rzeczy. Wcale nie bardzo drogie, a spełniają najważniejsze kryteria: są wytwarzane na miejscu, odwołują się do tego, co Kraków ma najpiękniejszego – przyznała Alicja Zioło, licencjonowana przewodniczka po Krakowie.

I dodała, że od wielu lat obserwuje z wielką satysfakcją, że absolutnie prym wiodą Muzeum Krakowa, Muzeum Narodowe i Wawel, jeśli chodzi o pamiątki z Krakowa.

– Ich sklepy z pamiątkami są niezwykle elegancko urządzone, są w nich przepiękne produkty. Uważam, że to są najwyższej jakości rzeczy. Jeśli ktoś się mnie pyta, gdzie pójść, to zawsze szukam tego, co lokalne, co robione na miejscu – przyznała.

Zwróciła również uwagę, że miasto jako właściciel wielu ośrodków, budynków, powinno narzucać pewne standardy, jeśli chodzi o jakość produktów.

Najczęstszy wybór

Jak pokazują dane z 2022 roku, polski turysta będąc w Krakowie na pamiątki wydał średnio 79 zł, a zagraniczny 234 zł. Istnieje bardzo duża grupa turystów, która impulsywnie kupuje pamiątki. Wybierają drobne rzeczy, tj. breloki czy magnesy.

Właściciel sklepu w Sukiennicach, Stanisław Żyrkowski wyjaśnił, z czego wynika ten trend. – Przede wszystkim, jeśli chodzi o turystów z zagranicy, mocno ograniczają ich kwestie bagażowe w tanich liniach lotniczych.

Wiesław Jopek stwierdził, że na przestrzeni czasu Kraków nie wypromował żadnej specjalnej pamiątki, która byłaby godna uwagi i znana na całym świecie.

– Nie ma spójnego produktu, który prezentowałby Małopolskę. Turyści nie przyjeżdżają tylko do Krakowa, ale do Małopolski, w której można wiele ciekawych rzeczy zobaczyć. Jest to przykre, że Kraków przez tyle lat nie wypromował pamiątki, która byłaby hitem. Wiemy, że mamy smoka i lajkonika, ale prawdę mówiąc, ilu turystów wie, jakie znaczenie ma ten smok. Niektórzy wyjeżdżają nie widząc go – zaznaczył.

Mimo to, jak zauważył, Kraków wypromował pamiątkę, która jest nienamacalna – to specyfika naszej kultury „krakoskiej”, bogatą kuchnię i bogactwo produktów regionalnych, które są hitem dla osób, które przyjeżdżają do Krakowa.

– To jest najlepsza promocja dla Krakowa, ponieważ to jest coś, co turysta przekaże dalej środowisku, w którym będzie się znajdował. Nie potrzebują oni namacalnego magnesu czy figurki – dodał prezes Krakowskiej Kongregacji Kupieckiej.

W ocenie prof. Dominika Ziarkowskiego oferta pamiątek turystycznych w Krakowie przede wszystkim jest bardzo obszerna i trudna do jednoznacznej oceny.

Czym jest pamiątka? Tandetą czy miłym wspomnieniem?

– Jedno nie wyklucza drugiego, ponieważ może być taka sytuacja, że turysta kupi pamiątkę nawet bardzo tandetną, ale będzie wywoływała bardzo miłe wspomnienia z pobytu w naszym mieście. Większość tych pamiątek z Krakowa to rzeczywiście nie są wyroby wysokiej jakości. Jednak zdarzają się też pamiątki, które same w sobie są przejawem dziedzictwa kulturowego. Np. zdarzają się konkursowe szopki krakowskie oferowane do sprzedaży, ale już specjalnie nie ma chętnych, bo cena jest za wysoka dla potencjalnego turysty, który przyjeżdża do Krakowa – odpowiada.

Zdaniem prof. UEK, bardzo ważne jest, żeby relacja pomiędzy dziedzictwem miasta a pamiątkami turystycznymi była zachowana. – Niech to będzie chociażby gustowny breloczek z widokiem Rynku – wyjaśnia.

Konkludując, odniesienie się do Krakowa, jego historii i dziedzictwa jest mocną stroną pamiątek ze stolicy Małopolski. Natomiast jakość wykonania i miejsce można wskazać jako słabe punkty. Okazuje się, że zdecydowana większość pamiątek z Krakowa nie jest wytwarzana w naszym mieście.