To pierwsza tak szeroka prezentacja fenomenu polskiej fotografii artystycznej. Na ekspozycji można zobaczyć m.in. zdjęcia Jana Bułhaka, Edwarda Hartwiga, Jerzego Lewczyńskiego, Fortunaty Obrąpalskiej, Zofii Rydet i Wojciecha Zamecznika.

Fotografia jako dziedzina sztuki

Pojęcie „fotografiki” po raz pierwszy wprowadził do polszczyzny wybitny fotograf Jan Bułhak w 1927 roku. Pojawienie się terminu miało ułatwić odróżnianie fotografii artystycznej od tej rzemieślniczej, a poprzez użycie słowa „grafika” włączyć ją do świata plastyki.

– Fotograficy i fotograficzki poszukiwali nowej jakości obrazów fotograficznych, w których ich subiektywny punkt widzenia dominował nad dokumentalną treścią zdjęcia. To, jak widzą, stało się ważniejsze od tego, co widzą. Inspiracje czerpali zarówno z postimpresjonistycznego malarstwa, jak i surrealizmu, awangardy, sztuki abstrakcyjnej czy filmowego neorealizmu. Naświetlony fotograficzny negatyw był często ledwie punktem wyjścia do eksperymentów formalnych i kreatywnej manipulacji obrazu rzeczywistości – wyjaśniają kuratorzy wystawy, Łukasz Gorczyca i Adam Mazur.

Na ekspozycji, obok zimowego pejzażu i malowniczo rozmytych zdjęć, można więc zobaczyć wyraziste plakaty, wykorzystujące fotografie, czy kontrastowy fotomontaż.

Ponad 150 oryginalnych odbitek

Wystawa „Fotografika. Fotografia artystyczna w Polsce 1927-1978” prezentuje prace 90 twórczyń i twórców, a jej oś stanowią dzieła wybitnych fotografów i autorów książek „Fotografika” – Jana Bułhaka oraz Edwarda Hartwiga.

Odwiedzając Muzeum Fotografii przy ul. Rakowickiej, zwiedzający będą mogli zobaczyć ponad 150 oryginalnych odbitek fotograficznych, wybór książek, pocztówek i projektów graficznych wykorzystujących fotografię. Obiekty zostały wypożyczone z ponad dwudziestu prywatnych i publicznych kolekcji. Niektóre z nich nigdy wcześniej nie były pokazywane szerszej publiczności.

Eksponowane na wystawie zdjęcia pochodzą z lat 1927-1978. Jak twierdzą kuratorzy, „twórczy impet fotografiki zaczął gasnąć w latach 70. XX wieku pod naciskiem nowych prądów w sztuce – fotografii konceptualnej i socjologicznej”.

Wpływ miała także zmieniająca się sytuacja społeczna i polityczna. – W 1978 roku Zofia Rydet rozpoczyna „Zapis socjologiczny“, a kardynał Wojtyła zostaje papieżem – czas gier plastycznych nieodwołalnie się kończy, sztuka zwraca się ku rzeczywistości – tłumaczą Łukasz Gorczyca i Adam Mazur.

Wystawa „Fotografika. Fotografia artystyczna w Polsce 1927-1978” jest pierwszym muzealnym ujęciem tego historycznego nurtu artystycznego. Ekspozycję będzie można oglądać do 7 maja 2023 roku w MuFo Rakowicka.