Muzeum Narodowe zachęca do obejrzenia cyfrowej prezentacji, która została przygotowana na podstawie dokumentacji prac konserwatorskich, wykonanych w latach 2017–2020 w ramach projektu „Przeszłość przyszłości”.

– Projekt dotyczył przygotowania ekspozycji w Muzeum Książąt Czartoryskich, a był możliwy dzięki Ministerstwu Kultury i Dziedzictwa Narodowego, które w 2016 roku zakupiło kolekcję Czartoryskich i przekazało ją Muzeum Narodowemu w Krakowie – mówi Elżbieta Zygier, główny konserwator MNK.

W ramach projektu, konserwacji zostało poddanych ponad 900 obiektów. Są to zarówno dzieła z zakresu malarstwa, rzeźby, jak i rzemiosła artystycznego, tkanin, ceramiki, militariów oraz miniatury, starodruki, zabytkowe pergaminy. Dziś wszystkie eksponaty można podziwiać w budynku Pałacu Muzeum Książąt Czartoryskich.

– Prezentowany pokaz przybliża zagadnienia konserwacji na różnych etapach pracy przy obiekcie. Staraliśmy się przywrócić dziełom, w miarę możliwości, pierwotne walory estetyczne i jak najlepiej je zabezpieczyć, a poprzez badania, które towarzyszyły konserwacji odsłonić tajniki warsztatu dawnych mistrzów – podkreśla Elżbieta Zygier.

Dzieła o kluczowym znaczeniu

Wizualna prezentacja „Dzieło. Artysta. Konserwator” na dziedzińcu Muzeum Czartoryskich dotyczy 19 wybranych projektów konserwatorskich. Zwiedzający mogą zobaczyć, w jakim stanie znajdowały się dzieła, przebieg prac konserwatorów muzealnych, a także wyniki badań technologicznych, które towarzyszyły konserwacji poszczególnych obiektów.

– Ten wybór nie jest przypadkowy. Pokazujemy najciekawsze konserwacje dzieł niezwykle cennych w kolekcji Czartoryskich. To obiekty zróżnicowane pod względem technologicznym reprezentujące malarstwo obce dawnych mistrzów, malarstwo polskie, rzemiosło artystyczne czy militaria. W przypadku malarstwa zachodnioeuropejskiego prezentujemy XIV i XV-wieczne włoskie obrazy. Skupiłyśmy się na pokazaniu technologii tych dzieł, ale także ciekawych szczegółów dotyczących ich konserwacji – wyjaśnia Małgorzata Chmielewska, konserwator malarstwa w Pracowni Konserwacji Malarstwa Muzeum Książąt Czartoryskich.

Dama w czerwonym kapeluszu

Motywem przewodnim pokazu jest obraz przedstawiający kobietę w czerwonym kapeluszu. Dzieło, uważane dawniej za wizerunek królowej Portugalii Izabeli Sabaudzkiej, należy do grupy francuskich portretów dworskich z XVI i XVII wieku w zbiorach Czartoryskich, które kolekcjonowali Władysław Czartoryski – wnuk księżnej Izabeli Czartoryskiej i siostra Władysława, Izabella Działyńska.

– To bardzo ciekawy obiekt, który mocno się zmienił w procesie konserwacji. Udało się przywrócić wiele z oryginalnych elementów ubioru portretowanej. Po konserwacji widzimy, w jak subtelnym kolorze jest sukienka kobiety. Ma głębszy dekolt okolony piękną delikatną koronką – opisuje Małgorzata Chmielewska.

Autorstwo obrazu przypisywane jest francuskiemu malarzowi barokowemu pochodzącemu z Lotaryngii. Claude Déruet, bo o nim mowa, tworzył w stylu późnego manieryzmu/wczesnego baroku. Jego domeną były portrety dworskie, cechujące się elegancją i wysmakowaniem.

Pokaz „Dzieło. Artysta. Konserwator” będzie dostępny dla zwiedzających do 7 stycznia na dziedzińcu Muzeum Czartoryskich. W najbliższych dniach prezentację wzbogaci film z realizacji działań konserwatorskich.