Dyskusja na temat powstania pomnika Bohdana Smolenia w Krakowie trwa. Teraz obywatelskim projektem uchwały w sprawie lokalizacji pomnika zajmie się rada miasta.

– Naszym zdaniem rzeźba nie naruszy dotychczasowej przestrzeni architektonicznej, a raczej ją uatrakcyjni. Rzeźba oraz ławeczka minimalnie zmniejszą ciąg komunikacyjny chodników (będą przykręcone do ścian Domu Studenckiego). Projekt i zdjęcia rzeźby wzbudziły szeroki zachwyt w mediach społecznościowych. Miasto nie poniesie żadnych kosztów, bo zbiórka jest prowadzona przez Stowarzyszenie Wychowanków Uniwersyteckich Studiów Rolniczych i przynosi nadspodziewane efekty – zaznacza w projekcie uchwały Andrzej Pawłowski, pełnomocnik Komitetu Inicjatywy Obywatelskiej.

Rzeźba Smolenia autorstwa prof. ASP Karola Badyny jest już gotowa. Projekt upamiętnienia nawiązuje do popularnych w Polsce rzeźb „Ławeczek”. Naturalnej wielkości rzeźba miałaby stanąć u zbiegu ulic Czapskich i Jabłonowskich przy Domu Studenckim „Bratniak”.

O postawienie pomnika zabiega Stowarzyszenie Wychowanków Uniwersyteckich Studiów Rolniczych w Krakowie i członkowie Kabaretu „Pod Budą”. W czerwcu 2021 roku inicjatorzy zwrócili się do rady miasta z prośbą o wydanie zgody na lokalizację pomnika. Miasto było jednak przeciwne tym planom.

Strefa ścisłej ochrony

Urzędnicy podkreślali, że wskazana lokalizacja znajduje się w strefie ścisłej ochrony konserwatorskiej. Strefa ta od 2010 roku stanowi tzw. strefę buforową dla obszaru wpisanego na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.

Dlatego też każda inicjatywa związana z ingerencją w przestrzeń powinna uzyskać zgodę Małopolskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków.

– Pragnę jednocześnie zwrócić uwagę na to, że w kontekście przepisów dot. ww. strefy buforowej UNESCO oraz uchwały krajobrazowej, proponowana forma pomnika z ławeczką upamiętniająca postać Bohdana Smolenia, usytuowana w przestrzeni ciągów pieszych ul. Jabłonowskich i ul. Czapskich, może prowadzić do degradacji i zaburzania osi widokowych oraz układu urbanistycznego tej przestrzeni miasta. Zaproponowana koncepcja pomnika powstała z pominięciem analizy społecznego i historycznego kontekstu miejsca oraz funkcji otoczenia, ciągów pieszych i zamknięć widokowych. Cechą charakterystyczną rzeźb przedstawiających postać z ławeczką jest niespójność właściwości i funkcji, które przenikają się wzajemnie i są podporządkowane różnym celom, dlatego też tego typu pomniki były wielokrotne negatywnie oceniane przez specjalistów – tłumaczyła decyzję Katarzyna Olesiak, dyrektorka wydziału kultury urzędu miasta.

– Warto również zwrócić uwagę na coraz bardziej negatywne nastawienie mieszkańców wobec rosnącej liczby pomników w przestrzeni miasta. W oparciu o otrzymane materiały i negatywne opinie ze strony Plastyka Miasta i brak opinii właściwych komórek organizacyjnych oraz Małopolskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków i stosownej uchwały Rady Miasta Krakowa, inicjatywa upamiętnienia Bohdana Smolenia w zaproponowanej formie pomnika nie może zostać zrealizowana – poinformowała Katarzyna Olesiak.

Dlatego też inicjatorzy postawienia pomnika w sierpniu ubiegłego roku rozpoczęli zbiórkę podpisów pod obywatelskim projektem rezolucji w sprawie upamiętnienia artysty.