W budowanej hali jedynego w Polsce synchrotronu stanie linia eksperymentalna umożliwiająca badania nad wirusami, nośnikami leków i szczepionek oraz nanomateriałami.

Ministerstwo Edukacji i Nauki w ramach grantu inwestycyjnego „Budowa linii pomiarowej do badań z użyciem małokątowego rozpraszania promieniowania rentgenowskiego” podjęło decyzję o przyznaniu finansowana na budowę nowej linii badawczej w Narodowym Centrum Promieniowania Synchrotronowego SOLARIS (NCPS SOLARIS), działającym ramach struktur Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Będzie to pierwsza w Polsce i Europie Środowo-Wschodniej linia dedykowana badaniom cząsteczek biologicznych, polimerów i ich kompozytów, wirusów, nośników leków i nanomateriałów. Jej powstanie możliwe będzie dzięki współdziałaniu naukowców z dwóch wiodących polskich środowisk akademickich - Uniwersytetu Jagiellońskiego i Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Rektorzy tych uczelni wyższych spotkali się 13 lipca w NCPS SOLARIS, aby omówić przestrzenie współpracy, plany rozwoju nowych technik eksperymentalnych i zapoznać się ze specyfiką współdzielonych ośrodków badawczych, takich jak SOLARIS.

–  Wytrwałość naukowców z naszych uczelni w dążeniu do osiągnięcia sukcesu wspólnego projektu jest doskonałym przykładem wzorowych relacji dwóch potężnych ośrodków akademickich w Polsce. Wyrażam wielką radość, że po tak wielu miesiącach perturbacji związanych z uzyskaniem ministerialnej aprobaty, udało się otrzymać zgodę na realizację tego projektu –  mówił prof. Jacek Popiel, rektor UJ.

Bez współpracy nie ma nauki

– Nauka ma zawsze dwa wymiary: teraźniejszy - lokalny, ale też globalny. Takie przedsięwzięcia, jak wspólny projekt linii badawczej, przenoszą nas na ten wyższy wymiar nauki. Jestem głęboko przekonana o tym, że nauka globalna nie udaje się bez współpracy. Nasze dwie uczelnie pokazują, że taka właśnie kooperacja od wielu lat przynosi znakomite efekty –  dodała prof. Bogumiła Kaniewska, rektor UAM.

Autorami projektu, w wyniku którego powstanie nowa linia eksperymentalna, był zespół naukowców składający się ze specjalistów Zakładu Fizyki Biomedycznej, Instytutu Fizyki UAM oraz NCPS SOLARIS, Uniwersytetu Jagiellońskiego, działający pod kierownictwem prof. Macieja Kozaka.

–  Niezmiernie cieszy nas fakt, że to właśnie SOLARIS staje się żywym centrum współpracy między Uniwersytetem Jagiellońskim a Uniwersytetem im. Adama Mickiewicza w Poznaniu –  mówił podczas spotkania dr hab. Jakub Szlachetko, prof. UJ, p.o. dyrektor NCPS SOLARIS

Budowa nowej linii badawczej potrwa około 3 lata i składać się będzie z szeregu etapów: montażu urządzeń we front-endzie, konstrukcji optyki oraz instalacji stacji końcowej. Pierwsi naukowcy prowadzący swoje eksperymenty powinni pojawić się w NCPS SOLARIS już w drugiej połowie 2026 roku.