Skala realizacji zamówień publicznych

Zamówienia publiczne to proces, w którym jednostki publiczne nabywają towary, usługi i roboty budowlane od zainteresowanych firm. Proces ten jest ściśle regulowany przez przepisy prawa, których zadaniem jest zagwarantowanie spójności, konkurencyjności i uczciwości wydatkowania środków publicznych. Przetargi są istotnym elementem ekosystemu gospodarczego w całej Europie, w tym także w Krakowie. Wynika to z występowania dwóch czynników – dużej liczby zamawiających oraz realnej wartości wszczynanych postępowań.

Szacunki Komisji Europejskiej pokazują, że na Starym Kontynencie z zamówień publicznych korzysta rocznie około 250 000 podmiotów, a ich łączne wydatki z tego tytułu przekraczają 2 biliony euro. Jak pokazują z kolei dane Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych w 2023 roku w Polsce udzielono ponad 160 tysięcy zamówień na kwotę przekraczającą 300 miliardów złotych. Wiele z nich należało do kategorii przetargi Kraków Przywołana wartość odpowiada 8,93% PKB.

Zamówienia publiczne w Krakowie powinny być zielone

Teren Unii Europejskiej ma być neutralny klimatyczny do 2050 roku. Oznacza to, że ma zostać osiągnięty punkt równowagi pomiędzy emitowanymi zanieczyszczeniami a ich składowaniem lub pochłanianiem przez zbiorniki wodne, lasy czy gleby. Aby osiągnąć ten poziom niezbędne jest zaangażowanie wszystkich branż i grup użytkowników, w tym także jednostek publicznych.

Naturalnym sposobem na wzmocnienie potencjału transformacji energetycznej dużego miasta, takiego jak Kraków, jest dokonywanie transakcji dostaw, usług oraz robót budowlanych z uwzględnieniem interesów środowiskowych. Zielone zamówienia publiczne wzmacniają w ten sposób także popyt na ekoinnowacje, co w dłuższej perspektywie może przełożyć się na dalsze pozytywne skutki dla środowiska. Przygotowanie przetargów budowlanych w Krakowie powinno być dzisiaj zgodne z Polityką Zakupową Państwo oraz szeregiem dokumentów normatywnych, które zalecają włączenie aspektów ekologicznych w zakresie między innymi:

• kwalifikacji wykonawców,
• kryteriów oceny ofert,
• przedmiotu zamówienia.

Propagowanie tego podejścia pozwoli na:

• poprawę jakości powietrza,
• zmniejszenie poziomu hałasu,
• ograniczanie ruchu samochodowego,
• oszczędność energii,
• stworzenie nowych miejsc pracy,
• zwiększenie atrakcyjności turystycznej stolicy Małopolski,
• osiągnięcie zrównoważonego wzrostu gospodarczego.

Zielone zamówienia publiczne w Krakowie

Zamawiający mają dużą swobodę w kształtowaniu parametrów proekologicznego przetargu. Kraków może być dzięki nim budowany z uwzględnieniem produktów efektywnych energetycznie, tereny miejskie mogą być przygotowane jako biologicznie czynne, drzewa inwazyjne mogą być zamieniane na polskie. Postulat zielonych zamówień publicznych może być także realizowany dzięki:

• zakupom biodegradowalnych materiałów biurowych i higienicznych,
• nakładaniu kar na wykonawców za brak reakcji na porażenie roślin przez choroby, szkodniki, niedobory lub nadmiary pierwiastków,
• preferowaniu technologii z mniejszym śladem węglowym.

Przedsiębiorstwa chcące startować w przetargach z Krakowa powinny zatem dokładnie przeanalizować rynek w kontekście stosowanych praktyk przez zamawiających, a także działań konkurencji. Dostosowując swoją ofertę produktową i usługową, będą w stanie odpowiadać na realne potrzeby, a tym samym zwiększyć prawdopodobieństwo podpisywania kontraktów na zlecenia budowlane w Krakowie. Bycie przyjaznym dla środowiska można także wykorzystać jako element strategii wizerunkowej marki.